Rok 1965, tu pozwolę sobie na trochę prywaty, to dla mnie rok "Przybycia Tytanów" - filmu który wpłynął na moje życie. W tej szarej, smętnej rzeczywistości PRLu na ekrany wszedł film przygodowo-mitologiczny ze wspaniałą akcją, niezłomnymi herosami, pięknymi kobietami, świetnym aktorstwem, plenerami kręconymi w najpiękniejszych zakątkach Włoch i Hiszpanii. No i dowcipem - ten film był pastiszem, doskonałym pastiszem i łabędzim śpiewem tego gatunku filmowego - z którego do Polski dotarło tylko kilka filmów [300 Spartan, Upadek Cesarstwa Rzymskiego, Wojna Trojańska].
Czegóż więcej trzeba dla młodego widza spragnionego przygody. Do tej pory zobaczyłem ten film ponad 700 razy... a szkoda że jest on już prawie zupełnie zapomniany w Polsce. W kinach film ten obejrzało prawie 5 milionów widzów - wynik o jakim może pomarzyć sobie nie jeden film goszczący obecnie na naszych ekranach. I zajął na liście najbardziej kasowych filmów wyświetlanych po wojnie w Polsce - 44 miejsce [ta pozycja zmieniała się w zależności od roku - ale zawsze było to w pierwszej 50].
Niedawno natknąłem się, bodaj w FilmWeb-ie, na wspomnienia kogoś kto dwa dni stał w kolejce po bilety na ten film w warszawskiej Filmotece, na początku lat 70tych.
Muszę jeszcze dodać że film szedł z napisami - bez dubbingu - no i dobrze.
Zamieszczam tu kilka zdjęć, może starszym czytelnikom tego forum przypomną ten film.




===============================================
Dubbing roku
1.Zbrodnia doskonała (Les Bonnes Causes) - Fr-Wł. 1963 r. reż. Christian-Jaque
reż. dubb.: - Maria Olejniczak
dialogi: Jan Moes
dźwięk: Mariusz Kuczyński
montaż: Janina Nowicka
kier. prod.: Ryszard Kowalski
Gina Bianchi - Virna Lisi - Ewa Krzyżewska,
Catherine Dupre - Marina Vlady - Barbara Wrzesińska,
adwokat Cassidi - Pierre Brasseur - Jan Kreczmar ,
sędzia śledczy Gaudet - Bourvil - Gustaw Lutkiewicz,
prokurator Magnin - Jacques Mond - Mieczysław Czechowicz,
adwokat Philliet - Umberto Orsini - Andrzej Zaorski, ...



Żona - Catherine Dupre, czyli Marina Vlady i użyczająca jej głosu doskonała Barbara Wrzesińska.


Adwokat Cassidi - Pierre Brasseur i równie doskonały jego polski głos, którego użyczył mu Jan Kreczmar.


Pielęgniarka, Gina Bianchi - Virna Lisi - w polskiej wersji zdubbingowała ją Ewa Krzyżewska.


Sędzia śledczy Gaudet - Bourvil i jego polski głos - Gustaw Lutkiewicz.
"... Bogaty Paul Dupre umiera nagle po zastrzyku zrobionym przez pielęgniarkę. Młoda pani Dupree oskarża pielęgniarkę o morderstwo z premedytacją. Adwokat Cassidi, kochanek pani Dupre, wytacza pielęgniarce proces: wie jednak, że nie ona, ale sama pani Dupre zamieniła ampułki z lekarstwem. Mimo, że poszlaki zdają się niezbicie wskazywać na winę pielęgniarki, sędzia śledczy i adwokat oskarżonej badają sprawę tak sumiennie, że udaje się im przedstawić w sądzie prawdziwy stan rzeczy. Proces wygrywa jednak Cassidi. Wówczas pani Dupre okazuje lekkomyślną niewdzięczność wobec swego obrońcy. W procesie apelacyjnym Cassidi będzie oskarżał ja, a nie jej ofiarę..." (FSP)
"... Dla amatorów rozrywki, natomiast - dobry film kryminalny, "Zbrodnia doskonała?", reklamująca się jak na "kryminał" czołówką znakomitych nazwisk: reżyserował Christian ("Fanfan Tulipan") Jaque, grają - Marina Vlady, Virna Lisi, Pierre Brasseur, Bourvil. W zasadzie przy tym, co nie częste, spełniają nasze oczekiwania. Film, choć miejscami przydługi, jest ciekawy, skrzętnie chowający pointę aż do ostatniej sceny, operujący znakomitym dialogiem i znakomitym aktorstwem.
W dodatku kryminalną intrygę oparto na nowym chwycie: zbrodniarka (Marina Vlady, tak piękna - a jednak!) przyznaje się, w naszej obecności, do wszystkiego swemu adwokatowi. I my i on znamy dokładnie przebieg mężobójstwa, problem leży w czym innym: czy adwokat zdoła tak przeprowadzić obronę, aby jednak uwolnić swą klientkę od podejrzeń? A w dodatku to jeszcze nie jest końcowa pointa. Ha!
Są w "Zbrodni doskonałej?" sceny absolutnie świetne. Przede wszystkim ta, w której adwokat poucza zbrodniarkę jak ma odpowiadać na pytania sędziego śledczego. I jest jeszcze jedna rola, nawet w takiej obsadzie wybijająca się ponad inne - to Bourvil, właśnie w roli owego sędziego. Kreacja!...
Polski dubbing tym razem na poziomie - nie tylko nie przeszkadza, lecz nawet pomaga w chwytaniu wszystkich subtelności pojedynków słownych, a jest ich tu wiele.
Tak wiec - jak na kryminał" to duża klasa. " [Aleksandra - Lucjan Kydryński, Przekrój 1965 r.]
Świetny kryminał z popisowymi rolami w polskim dubbingu - Jana Kreczmara i Barbary Wrzesińskiej. Do legendy przeszła scena, kiedy wzburzony Brasseur dusi i bije Marinę Vlady, w pewnym momencie opamiętał się - "muszę się napić whisky", na co Wrzesińska słodkim, niewinnym głosikiem - "dla mnie też, ... z lodzikiem poproszę. "Gorąco polecam ten film, koniecznie z polskim dubbingiem!! Może uda się wam go upolować w warszawskiej Filmotece.
------------------------------------------------------------------------------------------------------
2.Włoszki i miłość (Le Italiane e l'amore) - Wł. 1961
reż. dubb.: Maria Olejniczak
epizod 1 - Dziewczęta - matki reż. Nelo Risi
Sandra - Lucia Gabrioli - Barbara Wrzesińska,
psycholog - Gaddo Treves - Kazimierz Wichniarz,
epizod 2 - Dzieci reż. Lorenza Mazzetti
epizod 3 - Szrama reż. Piero Nelli
Maria - Maria Di Giuseppe - Zofia Jamry,
Michele - Michele Stasino - Andrzej Stockinger,
epizod 4 - Młodzież reż. Francesco Maselli
Sylvia - Inger Nystrom - Marta Lipińska,
ojciec - Consalvo Dell'Arti - Włodzimierz Paturzyński,
epizod 5 - Podróż poślubna reż. Giulio Questi
żona - Antonietta Caiazzo - Maria Broniewska,
mąż - Mario Colli - Mariusz Dmochowski,
epizod 6 - Dorośli reż. Marco Ferreri
Loredana - Renza Volpi - Barbara Biernacka,
Elisa - Rosalba Neri - Ludmiła Łączyńska,
Riccardo - Riccardo Fellini - Ryszard Pietruski,
epizod 7 - Separacja reż. Florestano Vancini
Luciana - Graziella Salvani - Alina Jurewicz,
Giuseppe Pina - Władysław Głąbik,
Pino Ferrara -Igor Śmiałowski,
Leonardo Severini - Tadeusz Samogi,
epizod 8 - Małżeństwo reż. Carlo Muso
żona - Jose Graci - Zofia Kucówna,
epizod 9 - Samotne kobiety reż. Gianfranco Mingozzi
epizod 10 - Kariera reż. Giulio Macchi
Tania Raggi - Teresa Lipowska,
Fernanda Ricciardi - Aleksandra Zawieruszanka,
Laura Forest - Kalina Jędrusik,
Elisabetta Velinski -Teresa Belczyńska,
epizod 11 - Dowód miłości reż. Gianvittorio Baldi
Mariella - Mariella Zanetti - Teresa Olenderczyk,
Nicolo - Michele Francis - Juliusz Roland, ...

"Film ankieta. Kobiety w różnym wieku i z różnych środowisk. Sporo interesującego materiału obyczajowego, lecz poziom poszczególnych epizodów bardzo nierówny ..."[F]
"... E1 - Młoda Sandra spodziewa się dziecka. Porzucona przez kochanka, niezrozumiana przez rodziców, początkowo chciała pozbyć się go, ale w końcu zgłasza się do Instytutu Opieki nad Matką i Dzieckiem. E2 - Przypadkowy widok pary kochanków w parku odkrywa przed małymi dziećmi bezdenną przepaść niewiedzy o problemach, które dorośli zbywają wygodnymi bajeczkami. E3 - Sprzeczka pomiędzy Marią i jej kochankiem przenosi się na ulicę. Wobec licznych świadków Maria stwierdza, że miłość jej już wygasła. Michele w porywie zazdrości rozcina nożem jej twarz. Czeka go sprawa sądowa, ale opinia publiczna jest po jego stronie - przecież pobudką działania była tu miłość. E4 - W ręce rodziców Sylwii wpada jej dzienniczek, w którym pisała o swojej miłości do kolegi szkolnego Maria. Histeryczna reakcja dorosłych zabija budzące się, niewinne uczucie dziewczyny. E5 - W czasie nocy poślubnej spędzonej na statku płynącym z Neapolu do Palermo, mąż odkrył, że nie jest pierwszym mężczyzną swej żony. Fakt ten sprawia, że życie jej staje się pasmem udręki. E6 - Loredana i Luigi, długoletni małżonkowie, rodzice trojga dzieci, zdradzają się nawzajem i to z osobami, które również nie są wobec nich wierne. E7 - Mimo perswazji sędziego, Luciana żąda separacji od niewiernego męża (rozwody we Włoszech wtedy nie istniały). Nie chce, aby ich dziecko było świadkiem kłamstw, złości i nienawiści. E8 - po dwóch latach szczęśliwego pożycia młoda żona stwierdza, że mąż zdradza ją z... młodzieńcem. E9 - Z południowych Włoch wielu mężczyzn emigruje w poszukiwaniu pracy. Samotność i tłumione tęsknoty miłosne ich żon, doprowadzają je do swego rodzaju obłędu, który wiara ludowa tłumaczy ukąszeniem jadowitego pająka. Dopiero taniec przy dźwiękach tradycyjnej muzyki przywraca im równowagę psychiczną. E10 - Młode kobiety przybyłe do Rzymu w pogoni za sławą, opowiadają reporterowi o swoich przygodach. Pierwsza z nich - młoda śpiewaczka - dostała się do Rzymu dzięki pomocy biskupa. Drugą zaangażowano do trzech filmów, ale przy montażu wszystkie sceny, w których wystąpiła zostały wycięte. Trzecia - strip-teasistka została oszukana przez dwóch "filmowców", którzy w zamian za zaangażowanie jej zażądali ogolenia głowy. E11 - Nicolo żąda od Marielli dowodu miłości, ale gdy dziewczyna ulega jego namowom, odchodzi od niej, zarzucając jej zbytnia uległość..." (FSP)
------------------------------------------------------------------------------------------------------
3.Czterdzieści minut przed świtem (Sorok minut do rasswieta = Сорок минут до рассвета) - ZSRR 1963 reż. Boris Rycariew
reż. dubb.: Maria Olejniczak
Konstanty Mietielew - Gleb Striżenow - Mariusz Dmochowski,
Nina - Łarisa Danilina - Irena Laskowska,
Grigorij Batura - Wiaczesław Bałandin - Stanisław Gawlik,
Wasilij Brodow - Konstantin Janicki - Zdzisław Salaburski, ...

"... Inżynier Mietielew odwiedza miejsce, gdzie przed 20 laty walczył przeciw hitlerowskiemu najeźdźcy, wspomina ludzi, z którymi wówczas związał go wspólny los wojenny: telefonistkę Ninę, która kochał, wesołka Grigorija Baturę, felczera Brozowa... Gdzie są dziś ci ludzie, jak żyją, jak im się wiedzie? I oto widzimy Mietielewa w niewielkiej poleskiej wiosce. Tu mieszka Nina. Wyszła za mąż, ma dwoje dzieci. Chciała zostać pianistką - ale marzenia nie spełniły się. Pracuje teraz na budowie elektrowni wodnej. Jest dumna ze swego męża - ichtiologa, właśnie spieszy mu z pomocą, gdyż szalejąca burza zagraża jego doświadczeniom... Batura zestarzał się, posiwiał, ale nie stracił humoru. Jest dobrym, rozważnym i gospodarnym przewodniczącym w kołchozie... Brozow zaś okazuje się nie tylko znakomitym chirurgiem, ale i pedagogiem, subtelnym znawcą ludzkiej psychiki, uzdrowicielem okaleczonych dusz ludzkich.
Nie. Mietielew nie widział się z tymi ludźmi, nie wie nawet czy oni żyją. Mocą swej wyobraźni przeniósł ich tylko, takich jakimi byli podczas wojny, jakimi ich zapamiętał, w pokojowe życie, w którym powinno być i dla nich miejsce. Jeśli owego miejsca nie odebrała im wojna..." (FSP)
------------------------------------------------------------------------------------------------------
4.Skowronek (Pacsirta) - Węg. 1963 reż. László Ranódy
reż. dubb.: Henryka Biedrzycka
Akos Vajkay - Antal Pager - Marian Wyrzykowski,
jego żona - Klari Tolnay - Hanna Skarżanka,
Skowronek, ich córka - Anna Nagy - Alicja Pawlicka, ...

"... Państwo Vajkay żyją trybem ustalonym przez Skowronka - ich córkę-jedynaczkę, pannę brzydką, wrażliwą, skłonną do dewocji i marzącą o zamążpójściu i dzieciach. Ich życie zmienia się, gdy Skowronek jedzie na wieś do krewnych w nadziei, że czeka tam na nią konkurent do ręki, wdowiec z dziećmi. Państwo Vajkay idą do restauracji, odnawiają kontakty towarzyskie, wybierają się do teatru. Odczuwają radość życia i swobody. Stopniowo spostrzegają jednak, że ich radość jest udawana, a wolność pozorna, i że dotyczy to także wszystkich innych mieszkańców miasta. Na przykład pani Doba szuka wyjścia z bezsensownej egzystencji w coraz to nowych miłostkach, początkująca aktorka liczy na bogatego protektora, urzędnicy grają w karty i urządzają libacje, a Skowronek wyżywa się w zapobiegliwym domatorstwie i dewocji. Tylko jeden człowiek potrafi wyrwać się z tego kręgu: kiedy pijany i zrezygnowany pan Vajkay wraca nad ranem z hulanki, na dworcu żegna się dwoje ludzi - Skowronek, która na zawsze wraca do domu i młody pisarz, który odjeżdża w świat..." (FSP)
"Rysunek obyczaju i moralności węgierskiej prowincji. Adaptacja powieści znanego węgierskiego pisarza Kosztolanyiego z początku XX wieku. Subtelne, melancholijne, ale dla nas trochę odległe i chłodne. Interesująca kreacja Antala Pagera [nagroda w Cannes w ubiegłym roku] ..." [F]
------------------------------------------------------------------------------------------------------
5.Sztubackie kłopoty (Malý Bobeš ve městě) - CSRS 1962 reż. Jan Valášek
reż. dubb.: Zofia Dybowska-Aleksandrowicz
Bobes - Jirka Lukes - Danuta Mancewicz,
Honzik - Tomas Hadl - Jarosław Staniewski,
Muruska - Karla Svobodova - M.Siwecka,
matka - Dana Medricka - Zofia Czerwińska,
ojciec - Radovan Lukavsky - Józef Kalita,
dziadek - Stanislav Neuman - Aleksander Dzwonkowski, ...

"... Bobes opuścił wraz z rodzicami rodzinną wieś. Mieszka teraz w mieście, na peryferiach. Upłynęło sporo czasu nim znalazł sobie przyjaciół, z którymi pewnego dnia wyruszył na przechadzkę po mieście. Zgubił ich w okolicy dworca kolejowego, spotkał tam jednak rozwożącego mleko ojca. W pewnym momencie pędzący samochód spłoszył konie, wóz się wywrócił. Ojciec stracił pracę. Bobes poszedł po raz pierwszy do szkoły. Zimą gdy zabrakło pieniędzy na komorne, rodzina przeniosła się do kolonii robotniczej za miastem obok cegielni, w której ojciec otrzymał nową pracę. Tam też Bobes poznał Maruskę, której oddał otrzymane na cyrk pieniądze, gdyż jej rodzice byli zbyt biedni by zapewnić córce rozrywki. Nauczyciel umożliwił jednak chłopcu obejrzenie cyrku. Wkrótce na rodzinę Bobesa spadły nowe kłopoty. Ojciec został aresztowany za udział w strajku. Największym przeżyciem dla chłopca staje się powrót ojca z więzienia..." (FSP)
------------------------------------------------------------------------------------------------------
6.Judex albo zbrodnia ukarana (Judex / L'uomo in nero) - Fr-Wł. 1963 reż. Georges Franju
reż. dubb.: Henryka Biedrzycka
Judex - Channing Pollock - Jan Żardecki;
Judex w przebraniu - Ignacy Machowski,
Diana Monti - Francine Berge - Barbara Wrzesińska,
Jacqueline - Edith Scob - Maria Ciesielska,
Morales - Theo Sarapo - Bogdan Łysakowski,
Daisy - Sylvia Koscina - Ewa Radzikowska, ...



Judex - Channing Pollock, w polskiej wersji głosu mu użyczył Jan Żardecki [kadr z serialu."Dr.Ewa"].


natomiast Judexa w przebraniu dubbingował Ignacy Machowski.


Jacquline grała Edith Scob, w polskiej wersji zastąpiła ją głosowo Maria Ciesielska.


Zbrodniczą Dianę Monti - Francine Berge głosowo zastąpiła świetna, jak zwykle, Barbara Wrzesińska.


Morales - Theo Sarapo i jego polski głos Bogdan Łysakowski.
"...U szczytu swej kariery, która przyniosła mu fortunę, ale w czasie której nie stronił od różnego rodzaju malwersacji, bankier baron Favraux otrzymuje tajemnicze polecenie, podpisane "Judex" i nakazujące mu rozdanie dóbr biednym. Favraux daleki jest od spełnienia tego żądania, co więcej, staje się winnym nowej zbrodni. Kara następuje szybko; w czasie uroczystości zaręczyn swojej córki Jacqueline, o oznaczonej przez Judexa godzinie, Fevraux pada jak martwy. Pozostające w letargu ciało Judex wykrada z grobowca i przewozi do swego zamku.
Tymczasem stary sekretarz Favraux - Vallieres - uświadamia Jacqueline, jakie metody stosował jej ojciec w celu zdobycia majątku. Wstrząśnięta dziewczyna rezygnuje ze spadku i małżeństwa, ale staje się ofiarą pary oszustów - Moralesa i Diany Monti. Dążą oni do zdobycia dokumentów bankiera, przy pomocy których zamierzają przeprowadzić serię szantaży. Wspólnie z córką barona odkrywają, że Favraux żyje. Porwaną przez oszustów Jacqueline uwalnia zamaskowany młodzieniec. To Judex. Dziewczyna dowiaduje się, że znała go od dawna. Zostanie teraz przy nim na zawsze..." (FSP)
"Niesamowite intrygi, tajemnicze zdarzenia, niezwykłe postacie, a przy tym wszystkim cudowna naiwność - oto co charakteryzowało niezwykle popularna przed przeszło czterdziestu laty serię filmów Louisa Feuillade'a których bohaterem był wspaniały i szlachetny Judex. Georges Franju, twórca głośnych dokumentów i filmów fabularnych: "Głową o mur", "Oczy bez twarzy" i "Teresa Desqueyroux" spróbował odtworzyć przygody Judexa, zachowując naiwny styl oryginału ..." [F]
Jeden z moich ulubionych filmów. Fragment "Judexa" ze słynną sceną balu maskowego można obejrzeć na Youtubie:
http://www.youtube.com/watch?v=_HM_hN6uDvk POLECAM!
------------------------------------------------------------------------------------------------------
7.Dwaj muszkieterowie (Bláznova kronika) - CSRS 1964 reż. Karel Zeman
reż. dubb.: Maria Olejniczak
dialogi: Jan Moes
dźwięk: Mariusz Kuczyński
montaż: Henryka Meldner
kier. prod.: Ryszard Kowalski
Maciej - Miloslav Holub - Kazimierz Wichniarz
Piotr - Petr Kostka - Andrzej Zaorski
Warga - Karel Effa - Tadeusz Cygler
Lenka - Emília Vášáryová - Barbara Wrzesińska
Weronika - Valentina Thielová - Wanda Majer

"... Rok 1625. Żołnierze werbują chłopów do wojska. Młody Petr został oderwany od pługa i razem z koniem wcielony do armii. Po pierwszej większej bitwie Petr i stary wojak Maciej zdobywają na pobojowisku bogaty łup i ze swą zdobyczą wędrują przez kraj. Po drodze Petr poznaje piękną Lenkę, sierotę. Wkrótce cała trójka zostaje zatrzymana przez żołnierzy i uwięziona w hrabiowskim zamku. Dzięki swemu przebraniu Petr traktowany jest jak wielki pan. Dumna hrabianka chętnie oferuje mu rękę. Petr jednak planuje ucieczkę razem z przebraną za błazna Lenką. Po wielu próbach ucieczka udaje się. Ale para zakochanych jeszcze nie raz znajdzie się w tarapatach, zanim, nareszcie zdobędzie wolność..." (FSP)
"Groteska historyczna. Zabawne przygody dwóch zabijaków na wojnie trzydziestoletniej, scenografia oparta na siedemnastowiecznych rycinach. Reżyserował Karel Zeman, twórca "Diabelskiego wynalazku" i "Przygód Munchhausena". Na festiwalu w San Francisco w roku 1964 "Dwaj muszkieterowie" zdobyli Grand Prix i nagrodę za reżyserię ..." [F]
Bardzo dziękuję panu Markowi Kopaczowi z Filmoteki Narodowej za spisanie z kopii filmowej "listy płac" naszych dubbingowców.
------------------------------------------------------------------------------------------------------
8.Towarzysze (I compagni) - Wł-Franc. 1963 r. reż. Mario Monicelli
reż. dubb.: Jerzy Twardowski
tekst - Elżbieta Łopatniukowa
dźwięk - Zdzisław Siwecki
montaż - Janina Nowicka
kier. prod. - Jerzy Kulawczyk
profesor Sinigaglia - Marcello Mastroianni - Szczepan Baczyński
Pautasso - Folco Lulli - Aleksander Bardini
Raul - Renato Salvatori - Jerzy Bielenia
Niobe - Annie Girardot - Joanna Ciemniewska
Adele - Gabriella Giorgelli - Ewa Jastrzębowska
oraz Anna Łubieńska, Elżbieta Wieczorkowska, Tadeusz Czechowski, Teodor Gendera,
Tadeusz Jastrzębowski, J. Nowak, Kazimierz Wichniarz, Wilhelm Wichurski, Jan Żardecki i inni.

"... Turyn, ostatnie lata XIX w. Wypadek przy pracy Pautassa, robotnika jednej z fabryk tekstylnych, staje się bezpośrednią przyczyną pierwszego strajku. Współtowarzysze okaleczonego tkacza tworzą komitet strajkowy, który za pośrednictwem naczelnego inżyniera zwraca się do dyrekcji fabryki z żądaniem zmiany nieludzkich warunków pracy. Postulaty robotników zostają odrzucone. W atmosferze lęku, gorączkowej dyskusji i sprzeczek rodzi się pierwsza wspólna akcja. Organizuje ja, dość bezładnie zresztą, nieznany nikomu bliżej profesor Sinigaglia, przybyły z Genui nauczyciel-socjalista. Nie waha się on pchnąć robotników do walki nawet kosztem chwilowej klęski którą w danym momencie uważa za niezbędną cenę pobudzenia walki społecznej. W chwili, gdy zapadła decyzja rozpoczęcia strajku, do komitetu zgłasza się Raul, ubogi emigrant z Sycylii, przybyły do Turynu w poszukiwaniu pracy. Wygłodzony, nie chce słuchać wyjaśnień - robotnicy zmuszeni są więc również i wobec niego użyć siły. Wypadki rozwijają się coraz szybciej. Robotnicy szturmują pociąg wiozący łamistrajków. Opis wydarzeń trafia na łamy prasy, do akcji wkracza policja. Profesor musi uciekać. Schronienia udziela mu prostytutka Niobe. Przebieg strajku jest bardzo ciężki. W końcu robotnicy wracają do pracy, płacąc koszty błędów, które popełnili w tym swoim pierwszym starciu z fabrykantami. Ale wielu z nich zrozumiało, że walka jest niezbędna, choćby z owoców zwycięstwa miały korzystać dopiero następne pokolenia..." (FSP)
Bardzo dziękuję panu Markowi Kopaczowi z Filmoteki Narodowej za odszukanie i spisanie twórców polskiego dubbingu do tego filmu.
------------------------------------------------------------------------------------------------------
9.Królewna i rybak (Tři zlaté vlasy děda Vševěda ) - CSRS 1963 reż. Jan Valášek
reż. dubb.: Zofia Dybowska-Aleksandrowicz
król - Radovan Lukavvsky - Zdzisław Tobiasz,
królewicz - Alfred Strejcek - A. Krajewski,
królewna - Jana Kasanova - Mirosława Krajewska,
Lowczy - Vaclav Lohnisky - Andrzej Gawroński,
Wszechwiedzący Starzec - Zdenek Stepanek -Stefan Śródka, ...

"... Nowo narodzonemu synkowi węglarza dobra wróżka przepowiada poślubienie królewny. Dowiedziawszy się o tym - król nakazuje utopić dziecko. Po latach w chatce starego rybaka monarcha spotyka swą niedoszłą ofiarę, której szczęśliwy przypadek ocalił życie. Za sprawą wróżki młodzieniec ocaleje i tym razem. Król stawia więc mu warunek: otrzyma rękę córki pod warunkiem, że dostarczy trzy włosy z głowy Wszechwiedzącego Starca. Kandydat na królewicza - znów za sprawą swej opiekunki - spełnia ów warunek, a dzięki pomocy okazanej napotkanym po drodze ludziom czarodziejskie moce działają na jego korzyść: jabłoń znów wyda owoce przywracające młodość, tryśnie z czarodziejskiej studni życiodajna woda, a zły król opuści tron i zamek..." (FSP)
------------------------------------------------------------------------------------------------------
10.Powodzenia chłopcze (Srećno Kekec) - Jug. (Słowenia) 1963 reż. Jože Gale
reż. dubb.: Jerzy Twardowski
Kekec - Velimir Gjurin - Krystyna Chimanienko,
Mojca - Blanka Florjanc - Anna Jaraczówna,
Rozle - Martin Mele - Danuta Mancewicz,
Pehta - Rusa Bojc - Danuta Przesmycka,
Skalarowa - Marija Gorśić - Barbara Rachwalska,
Sklalar - Bert Sotlar - Bronisław Dardziński,
żebrak - Stane Sever - Zdzisław Leśniak, ...

"... Pastuszek Kekec ze swym wesołym rówieśnikiem Roźle i niewidomą dziewczynką Mojcą strzegą krów i owiec górala Skalara na górskim pastwisku. Pewnego dnia Mojcę uprowadza do swej ukrytej w górach chatki znachorka Pehta, kobieta skrzywdzona przed laty przez wieśniaków, teraz wroga ludziom, samotna w swej górskiej kryjówce, nieszczęśliwa. Odważny i zaradny Kekec przywraca dziewczynce wolność, dowiaduje się jednak, że Pehta posiada lek mogący uleczyć jej oczy. Postanawia więc raz jeszcze odwiedzić siedzibę znachorki. Ale Pehta, w obawie przed wieśniakami, spaliła swą chatkę i przeniosła się jeszcze wyżej, do niedostępnej skalistej pieczary.. Gdy Kekec dotrze do jej kryjówki - Pehta, obawiając się odkrycia jaskini przez ludzi, uwięzi go tam, pozostawiając na straży oswojonego wilka. Ale energia, zaradność i dobre serce przełamią opory znachorki: Kekec powróci do wsi z lekiem, który przywróci wzrok małej Mojcy..." (FSP)
"Barwny film dla dzieci. Jego bohaterem jest odważny i zaradny chłopiec, mieszkaniec gór, znany jugosłowiańskiej młodzieży z popularnych w tym kraju opowiadań Josipa Vandota ..." [F]
------------------------------------------------------------------------------------------------------
11.Na tropach zbrodni (Gosudarstwiennyj priestupnik = Государственный преступник) - ZSRR 1964 reż. Nikołaj Rozancew
reż. dubb.: Seweryn Nowicki
Andrzej - Aleksander Demianienko - Marian Kociniak,
Maja - Alena Pokrowska - Maria Broniewska,
Czernyszew - Siergiej Łukianow - Andrzej Szalawski,
Basow - Paweł Kadocznikow - Czesław Byszewski,
Kuźmin - Walerij Nikitienko - Jan Żardecki,
Utiechin - Aleksander Mombelli - Jerzy Nowak,
Dore - Bruno Frejndlich - Jerzy Bielenia,
Siemionowa - Klara Łuczko - Barbara Horawianka,
Guriew - Oleg Żakow - Hugo Krzyski,
Ninel - Nelli Korniewa - Wanda Majerówna, ...

"... Podczas procesu zbrodniarza wojennego Berga lekarka Siemionowa zeznaje, że w ostatnich dniach wojny udało się zbiec ze szpitala pomocnikowi oskarżonego, mordercy i zdrajcy Zołotickiemu. Choć od zakończenia wojny minęło już 20 lat, i wszelki ślad po Zołotickim zaginął - władze bezpieczeństwa wszczynają śledztwo, mające na celu stwierdzenie co się z nim stało. Sąsiadem Zołotickiego w szpitalu był niejaki Czernyszew - dziś mechanik na leningradzkim lotnisku. Od nawiązania z nim kontaktu rozpoczyna śledztwo młody pracownik bezpieczeństwa Andrzej Polikanow. I na osobie Czernyszewa skupia się w końcu - po wielu powikłaniach, niespodziankach i sensacyjnych zwrotach akcji - uwaga Andrzeja i jego kolegów; rzekomy Czernyszew zostaje zdemaskowany, jego prawdziwe nazwisko brzmi: Zołoticki... " (FSP)
"Film sensacyjny. Po dwudziestu latach od zakończenia wojny radzieckie władze bezpieczeństwa wszczynają śledztwo, które ma wyjaśnić co się stało z mordercą i zdrajcą narodu. Autorzy scenariusza wykorzystali materiały autentyczne, dokumenty niedawnych procesów w Wilnie, Krasnodorze, Kalevi-Lajva i Koblencji ..." [F]
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
12.For eyes only [Ściśle tajne] - (Streng geheim/For eyes only) - NRD 1963 reż. János Veiczi
reż. dubb.: Mirosław Bartoszek
Hansen - Alfred Muller - Andrzej Żarnecki,
major Collins - Helmut Schreiber - Jerzy Bielenia,
Frantisek - Ivan Palec - Henryk Jóźwiak,
Hella Christine Laszar - Jadwiga Siennicka,
Schuck - Werner Lierck - Tadeusz Minc,
Rock - Hans Lucke - Mirosław Szonert,
pułkownik - Martin Florchinger - Sławomir Misiurewicz, ...

"... W głównej kwaterze armii USA we Frankfurcie nad Menem szefowie regionalnych central wywiadu amerykańskiego otrzymują tajny plan, przewidujący zaatakowanie NRD. Plan ten opatrzono pieczęcią "For eyes only", oznaczającą najwyższy stopień tajności. Kopie planu otrzymuje także major Collins z wurzburskiej placówki wywiadu wojskowego. Zwierzchnicy żądają, by skontrolował swych współpracowników, ponieważ mnożą się zastraszające "wpadki" jego agentów w NRD. Do sztabu współpracowników Collinsa należy niejaki Schuck - były agent Gestapo, młody Czech Frantisek i Hansen, który został zwerbowany po rzekomej ucieczce z NRD. Hansen, pracownik wywiadu NRD, zręcznie i chytrze omija wszystkie pułapki zastawiane przez podejrzliwego Collinsa i innych. Ma on zdobyć i dostarczyć do Berlina oryginały tajnych planów agresji, aby przez ich opublikowanie przeszkodzić wybuchowi wojny. Hansen zdobywa plany i po szaleńczej ucieczce, goniony przez żandarmerię, policję i straż graniczną, przedostaje się do NRD. Plan opatrzony pieczęcią "For eyes only" przestaje być tajemnica..." (FSP)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
13.Cisza (Tiszina = Тишина) - ZSRR 1963 reż. Władymir Basow
reż. dubb.: Maria Olejniczak
Sergiusz Wochmincew - Witalij Koniajew - Jerzy Molga,
Konstanty Korabielnikow - Georgij Martyniuk - Władysław Głąbik,
Nina - Łarisa Łużina - Lucyna Winnicka,
Mikołaj Wochmincew - Władimir Jemielianow - Janusz Paluszkiewicz,
Asia - Natalia Wieliczko - Maria Broniewska,
Uwarow - Jewgienij Łazariew - Zygmunt Listkiewicz,
Swiridow - Wsiewołod Safonow - Stanisław Zaczyk,
Morozow - Siergiej Płotnikow - Kazimierz Wichniarz,
Bykow - Michaił Ulianow - Lech Ordon,
Bykowa Lidia Smirnowa - Krystyna Borowicz,
Kosow - Władimir Ziemlanikin - Tadeusz Grabowski, ...

"... Rok 1945, z frontu powracają dwaj przyjaciele - Sergiusz Wochmincew i Konstanty Korabielnikow. W restauracji Sergiusz spotyka kpt. Uwarowa, którego tchórzostwo spowodowało śmierć żołnierzy z jego baterii. Z tym podłym człowiekiem zetknie się ponownie na studiach w instytucie naftowym. Okres kultu jednostki sprzyja ludziom pokroju Uwarowa czy spekulanta Bykowa: donos tego ostatniego powoduje aresztowanie ojca Sergiusza, patrioty i komunisty, napiętnowanego bezpodstawnie mianem "wroga ludu". Sergiusz - nie bez udziału Uwarowa - zostaje wykluczony z partii. Jego obrona, jego oskarżenia wysuwane przeciw Uwarowowi nie znajdują posłuchu. Napiętnowany - wyjeżdża na pustynię. Będzie tam pracował na polach naftowych. Nadejdzie jednak rok 1956. Sergiusz, teraz już inżynier, razem z najbliższymi - żoną Niną i Konstantym - świętuje otwarcie nowego szybu naftowego..." (FSP)
"Adaptacja głośnej powieści Jurija Bondariewa. "Pragnąłem mówić - stwierdzał reżyser w jednym z wywiadów - o moim pokoleniu, które po ukończeniu dziesięciu klas poszło na front w 41 roku". Film pokazuje losy tych ludzi po powrocie z wojny, w latach kultu jednostki. Na Wszechzwiązkowym Festiwalu Filmowym w Leningradzie w ubiegłym roku film zdobył I nagrodę ..." [F]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
14.Casanova znad Dunaju (Özvegy menyasszonyok) - Węg. 1964 reż. Viktor Gertler
reż. dubb.: Zofia Dybowska-Aleksandrowicz

"... W związku z opublikowaną w gazecie informacją milicji o tajemniczym zniknięciu kierowcy pewnej taksówki - w komisariacie melduje się 6 kobiet, z których każda podaje się za narzeczoną zaginionego. Wszystkie sześć - piękna pilotka wycieczek zagranicznych, robotnica, gospodyni domowa, nauczycielka tańca, sekretarka biura matrymonialnego i akrobatka cyrkowa - kochają narzeczonego-oszusta z tego samego powodu: za jego dobre maniery, uprzejmość, czułość. Przede wszystkim jednak wzruszyło je zadziwiające - wg słów "narzeczonego" - podobieństwo każdej do jego matki. Ale gdzie on jest? Sześć kobiet, sześć wieczorów, sześć kolacji. Gdzie i z kim spędza Sinobrody siódmy wieczór? Musi istnieć siódma kobieta. Istotnie. Właśnie przed tą siódmą, wystrojoną już do ołtarza, ucieka "narzeczony" aż do szpitala. Tu, tak na marginesie, dla zabezpieczenia sobie podwójnych porcji żywności, zdobywa ósmą narzeczoną, pielęgniarkę, również "podobną do jego matki". Milicja wpada wreszcie na jego ślad. "Casanowa" ucieka ze szpitala. Wskakuje do przejeżdżającej ciężarówki - wprost w ręce ojca siódmej narzeczonej. Ostatnia próba ratunku - wyznanie przyszłemu teściowi i milicji wszystkich grzechów w nadziei, że zostanie aresztowany i w ten sposób uniknie ślubu - zawodzi. Musi się ożenić..." (FSP)
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
15.Książę i żebrak (The Prince and the Pauper) - Ang. 1962 reż. Don Chaffey
reż. dubb.: Romuald Drobaczyński
Książę Edward i Tom - Sean Scully - Marek Niemierowski,
Miles Hendon - Guy Williams - Bogusław Sochnacki,
John Canty - Donald Houston - Sławomir Misiurewicz, ...

"... Rok 1537. Dobiega końca panowanie Henryka VIII. Dwór święci narodziny następcy tronu, syna Henryka i Jane Seymour. Dziecku nadano imię Edward.
Tego samego jesiennego dnia w ubogim zaułku londyńskim przychodzi na świat Tomek, syn Johna Canty, wyrobnika - pijaka i brutala. Chłopcy rośli i wychowywali się zgodnie z tym, co wyznaczył im los i zapewne nigdy nie zetknęliby się ze sobą, gdyby nie przypadek. W 13 roku życia Tom został pobity przez szyldwacha strzegącego pałacu. Zauważył to bawiący się w parku Edward, obronił rówieśnika i zaprosił do siebie. Wówczas okazało się, że chłopcy są niewiarygodnie wręcz do siebie podobni. Zafascynowany barwnymi opowieściami Toma o życiu dziecka ulicy, Edward proponuje mu czasową "zamianę skóry". Tom zgadza się i wkrótce on zasiada już pod baldachimem spełniając z godnością obowiązek młodocianego władcy. Edward zaś wyrusza na poszukiwanie przygód. Dziecinny figiel omal nie kończy się tragicznie. Na szczęście interwencja wiernego żołnierza Milesa Hendona, który odnajduje zaginionego księcia uniemożliwia w ostatniej chwili koronację Tomka na króla Anglii..." (FSP)
"Barwny, przygodowy film kostiumowy dla młodzieży. Adaptacja popularnej powieści Marka Twaina, wykorzystującej motyw niezwykłego podobieństwa dwóch chłopców: następcy tronu i syna ubogiego londyńskiego wyrobnika. Staranna oprawa plastyczna; architektura z epoki Tudorów, piękne kostiumy wzorowane na portretach Holbeina Młodszego ..." [F]
Jedna z najlepszych adaptacji tej powieści, ciekawostką jest to, że rolę Milesa Hendona grał Guy Williams - pamiętny Disney'owski Zorro.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
16. Dzień za dniem bez nadziei (Giorno per giorno disperatamente) - Wł. 1961 reż. Alfredo Giannetti
reż. dubb.: Romuald Drobaczyński
dialogi: Krystyna Bilska i Jan Czarny
dźwięk: Anatol Łapuchowski
montaż: Henryka Gniewkowska
kier. prod.: Henryk Kryszkowski
- Barbara Wałkówna, Jerzy Przybylski, Zbigniew Płoszaj, Andrzej Herder, Leon Niemczyk,
Barbara Dzido, Teresa Kałuda i inni

"... W rodzinie Dominicich najstarszy syn Dario jest chory umysłowo i musi być oddany do szpitala. W tym czasie jego brat Gabriele zdobywa dzięki ojcu pracę i przeżywa pierwszą, nieszczęśliwą miłość do dziewczyny, która okazuje się kochanką jego szefa. Tilda, matka chłopców, kochająca swego chorego syna zaborczą, ślepą miłością, sprowadza chłopca do domu, co wywołuje nagły kryzys. Uzbrojony w nóż Dario zamyka się w pokoju. Oskarżając Gabriele, że oczekuje śmierci brata, Tilda wyrzuca go z domu, ale sama staje się ofiarą ataku obłąkanego Daria, który rani ją nożem. Chorego zabierają powtórnie do zakładu, a matka umiera na atak serca. Teraz już tylko Pietro, ojciec rodziny pozostaje, aby opiekować się chorym synem..." (FSP)
"Gwałtowne emocje w szarym, codziennym życiu - tak określała krytyka włoska poszukiwania debiutującego reżysera i wieloletniego scenarzysty. Film opowiada o dramacie drobnomieszczańskiej rzymskiej rodziny, której najstarszy syn cierpi na chorobę umysłową ..." [F]
Bardzo dziękuję panu Markowi Kopaczowi z Filmoteki Narodowej za odnalezienie i spisanie listy płac dubbingu polskiego.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
17.Strzał we mgle (Wystrieł w tumanie = Выстрел в тумане) - ZSRR 1963 reż. Anatolij Bobrowski i Aleksander Sieryj
reż. dubb.: Zofia Dybowska-Aleksandrowicz
Jewdokimow - Władimir Krasnopolski - Mariusz Dmochowski,
Maryna - Lionela Skirda - Jadwiga Barańska,
Kisielow - Jurij Gorobiec - Zygmunt Listkiewicz,
Łagutin - Roman Chomiatow - Andrzej Gawroński,
Binkl - Bruno Oja - Marian Kociniak,
generał - M. Mojorow - Igor Śmiałowski, ....

"... W niewielkim miasteczku Zareczensk pracuje - w miarę możliwości zachowując incognito - znakomity radziecki uczony Jewdokimow, specjalista w zakresie budowy rakiet. Radziecki kontrwywiad od dawna już obserwuje pracownika jednej z zagranicznych ambasad, Binkla, który pod przykrywką działalności dyplomatycznej kieruje siatką szpiegowską, usiłującą wykraść tajemnice Jewdokimowa. Tylko energiczna interwencja pracownika kontrwywiadu Kisielewa ratuje uczonego przed akcją szpiegów, usiłujących wykorzystać jego lekkomyślny wyjazd do Moskwy. Niezrażeni niepowodzeniem szpiedzy usiłują wykraść Jewdokimowi ważne wiadomości podczas polowania. Ale radziecki kontrwywiad kładzie kres ich działalności: Binkl zostaje całkowicie zdemaskowany, a jego ludzie - pracownik przedsiębiorstwa w którym pracuje Jewdokimow oraz posługujący się pseudonimem "Katolik" fryzjer z Zareczenska - dostaną się za kratki... " (FSP)
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
18.Lęk (Strach) - CSRS 1963 reż. Petr Schulhoff
reż. dubb.: Romuald Drobaczyński
Kalas - Rudolf Hrusinsky - Bogusław Sochnacki,
Varga - Radoslav Brzobochaty - Józef Zbiróg, ...

"... Pracownicy bezpieczeństwa - Kalas i Varga - prowadzą śledztwo w sprawie morderstwa, popełnionego na młodym praskim fotografie Coufaliku. Sprawa gmatwa się w związku z nowymi zabójstwami: nieopodal podmiejskiej willi znaleziono zwłoki szkolnego kolegi Coufalika - Berta Pacera, niedługo potem stwierdzono, że nie żyje również ojciec Berta. Taśma magnetofonowa pozwala pracownikom śledztwa poznać nowe szczegóły sprawy: w rozmowie między ojcem Barta i niezidentyfikowanym osobnikiem pada nazwisko Krugera, byłego pracownika gestapo przebywającego obecnie w Berlinie Zachodnim. Znajomy starego Pacera - Hadraba - zeznaje, że to on wespół z Coufalikiem zabił Berta na rozkaz nieznanego mu agenta, który dowiedział się, że młody Pacer nagrał na taśmie jego rozmowę z ojcem; przestraszony Coufalik usiłował potem zbiec za granicę z zabranymi z mieszkania Berta mikrofilmami. Owym nieznanym nikomu agentem okazuje się Hechtl - wykładowca w technikum, do którego uczęszczali Bert i Coufalik. Szantażowany przez Krugera, znającego jego okupacyjne przewinienia, pracował jako agent siatki szpiegowskiej, do której należeli również ojciec Berta i Hadraba. Znalezione przy zamordowanym Coufaliku mikrofilmy okazują się - ze szpiegowskiego punktu widzenia - bezwartościowe; zachodnioniemiecki wywiad ponosi całkowitą klęskę..." (FSP)
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
19.Tak (Igen) - Węg. 1964 reż. György Révész
reż. dubb.: Mirosław Bartoszek
Teresa - Ilona Beres - Barbara Dzido,
Janos Kis - Ivan Darvas - August Kowalczyk,
profesor Czako - Oszkar Ascher - Sławomir Misiurewicz, ...

"... Inżynier Kis odwozi żonę do kliniki na przedwczesny poród. Po powrocie do pustego mieszkania poddaje się wspomnieniom i pod ich wpływem zaczyna wątpić w słuszność swojej filozofii życiowej i postępowania. Jego pierwsza żona została zabita przypadkowym odłamkiem podczas nalotu; spodziewała się wówczas dziecka. Po wojnie Kis osiąga dobrobyt, uznanie, wreszcie żeni się po raz drugi. Jednak wbrew pozorom nie godzi się z życiem, nurtuje go wewnętrzny niepokój. Nie chce zrealizować swego projektu przenośnego mózgu elektronowego. Nie chce również mieć dziecka, co doprowadza małżeństwo do konfliktu, który kończy się przedwczesnym porodem.
Po całonocnym rachunku sumienia Kis znów jedzie do kliniki, by tym razem z radością powitać nowo narodzonego potomka. Radość ta jest symbolem ostatecznego pojednania się z życiem..." (FSP)
"Wspomnienia lat wojny zatruwają życie bohatera, utrudniają kontakt z otoczeniem. Konsekwencją tej wojennej obsesji jest przekonanie, że technika ostatecznie zawsze obraca się przeciw ludziom. Zanim bohater wypowie akceptujące "tak", śledzimy jego myśli i wspomnienia ..." [F]
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------