--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Rok 1961
Bardzo dobry rok dla kinomanów w Polsce. Na ekranach kin nadrabiamy zaległości ze światowego kina lat 50-tych a dla miłośników polskiego dubbingu istna uczta - zdubbingowano prawie [a może-ponad] czterdzieści filmów!! I tak będzie przez następnych kilkanaście lat!
Z ciekawostek - to w tym roku swoje pierwsze kroki - na razie w dubbingu, później jako aktorzy - pierwsze kroki stawiali: Tomasz Stockinger, Piotr Fronczewski nagrywał dubbing razem z Małgorzatą Aleksandrowicz . W pracy nad dubbingami brały udział całe rodziny - np. Stefan i jego ojciec Marian Friedmann.
To był doskonały rok dla miłośników filmów Disneya - aż 10 jego filmów na naszych ekranach!!! W tym cztery klasyki animowane - "Alicja w krainie czarów", "Bambi", "Kopciuszek" i "Piotruś Pan". Tu miałem dylemat - który dubbing Disney'owski wybrać jako najlepszy w tym roku. Co dubbing - to lepszy, prawdziwe perełki.
Szkoda tylko że nie wszystkie ocalono, robiąc nowe wersje /gorsze/ na edycji tych filmów na dvd.
Inna sprawa że do obsady aktorskiej z polskich dubbingów, do niektórych z tych filmów, nie udało mi się dotrzeć. [Tu liczę na pomoc czytelników].
==============================================================================
DUBBING ROKU
1.Alicja w krainie czarów (Alice in Wonderland) - USA 1951 reż. Clyde Geronimi, Hamilton Luske, Wilfred Jaxon
reż.dubb. Zofia Dybowska-Aleksandrowicz
Alicja - Barbara Rylska,
Królik - Kazimierz Brusikiewicz,
Dodo - Witold Kałuski,
Kot - Zbigniew Kancler,
Liszka - Roman Wilhelmi,
Róża - Barbara Fijewska,
Suseł - Zofia Raciborska,
Ptaszek - Hanka Bielicka,
siostra Alicji - Małgorzta Leśniewska,
Zwariowany Kapelusznik - Jerzy Magórski,
Zajączek - Wiesław Gołas,
Królowa Kier - Hanna Skarżanka



Alicję dubbingowała w wersji polskiej Barbara Rylska.


Królikowi głosu użyczył niezastąpiony Kazimierz Brusikiewicz.


Dodo mówił głosem Witolda Kałuskiego.


Kot mówi w wersji polskiej głosem Zbigniewa Kanclera.


Liszce głosu użyczył Roman Wilhelmi.


Barbara Fijewska dubbingowała Różę.



Zwariowanego Kapelusznika i Króla Kier dubbingował Jerzy Magórski.


Zajączkowi głosu użyczył Wiesław Gołas.


Niezapomniana Zofia Raciborska[fot.Z.Nasierowska] dubbingowała Susła.


Hanka Bielicka to Ptaszek.


a Małgorzata Leśniewska podkładała głos pod postać siostry Alicji.
" Sekwencje filmu: Wstęp - Przygody Alicji aż do momentu dostania się do nory królika.
Pod ziemią - Alicja w "mieszkaniu" królika pije nektar i traci przytomność.
Balet - Alicja tańczy ze zwierzątkami i kwiatami.
Las - Alicja spotyka zabawne bliźniaki, które pokazują jej cuda zaklętego lasu.
W domu królika - Alicja je tak dużo, że nie może wyjść z "domu". Przed przybyciem Doda jednakże udaje się jej to uczynić.
Róża - Solowy śpiew róży z baletem kwiatów.
Gąsienica - oczarowuje Alicję i prowadzi na manowce.
Kot - śpiewa solo i potęguje zaczarowanie Alicji.
Herbatka - Zwariowany kapelusznik i Zajączek proszą Alicję "na herbatkę" na której jej jednak herbaty nie podają, śpiewając za to "Piosenkę nie na urodziny".
Nieistniejące stworzonka - wśród których porusza się Alicja śpiewając: "Trzeba było słuchać dobrych rad".
Grające karty - oczarowują Alicję urządzając sąd nad nią i czarując "marszem kart" do tego stopnia, że tylko z najwyższym trudem udaje się Alicji wydobyć z zaczarowanego kręgu jej własnej wyobraźni." [FSP]
"Ta ekranizacja znanej bajki Lewisa Carrolla jest obok "Królewny Śnieżki","Śpiącej królewny" i "Kopciuszka" najlepszym bodaj filmem Disneya. Nie tylko są tu wdzięczne piosenki i piękny balet kwiatów, ale całość jest tak zgrabnie skonstruowana, że przygody Alicji w zaczarowanym lesie i jej spotkania ze Zwariowanym Kapelusznikiem czy Gąsieniczką - śledzimy z największym zainteresowaniem i bawimy się nie gorzej niż dziecięca widownia." [F]
Bardzo starannie jest zrealizowana przez reż. Zofię Aleksandrowicz polska wersja dźwiękowa. Pełne wdzięku teksty piosenek ("Malujemy płatki róż" i inne) oraz doskonałe dialogi słyszymy w wykonaniu znanych aktorów. Uroczą Alicją jest Barbara Rylska.
[Czesław Michalski, "Dookoła świata" nr. 39, 24 września 1961 r.]
"...Tok akcji świetny, teksty dopasowane znakomicie do sytuacji i postaci. Te teksty, co miło jest podkreślić, nic nie tracą w wersji polskiej i w interpretacji polskich aktorów, których głosy są bardzo dobrze dobrane. W sumie nie ulega wątpliwości, że "Alicja w krainie czarów" jest jednym z najlepszych długometrażowych filmów Disneya, jeżeli nie filmem w tej kategorii najlepszym..." [Joanna Guze, Film nr 32, 6 sierpień 1961 r]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2.Anatomia morderstwa (Anathomy of a Murder) - USA 1959 r. reż. Otto Preminger
reż. dubb. - Zofia Dybowska-Aleksandrowicz



W wersji polskiej James'a Stewart'a doskonale dubbingował Jan Kobuszewski.


Lee Remick mówi po polsku głosem Ludmiły Łączyńskiej [kadr z f. "Pan Anatol szuka miliona"].


Ben'a Gazzarę dubbingował Andrzej Gawroński.


Adam Mularczyk dubbingował Arthur'a O'Connella.


Doskonała Eve Arden mówi głosem, równie świetnej, Janiny Niczewskiej.


Elżbieta Kępińska, to polski głos Kathryn Grant.


George'a C.Scott'a dubbingował Andrzej Łapicki.


Lokalnego adwokata grał Brooks West a głosu mu użyczył Witold Kałuski.


Barmana grał Murray Hamilton, którego dubbingował Tadeusz Pluciński.


Joseph N.Welch mówił głosem Bronisława Dardzińskiego [tu w filmie "Echo"].
"Prowincjonalny adwokat amerykański Paul Biegler ma mało klientów i dużo czasu na łowienie ryb. Pewnego dnia młoda kobieta o wyzywającej urodzie, Laura Manion, zwraca się doń z prośbą, by podjął się obrony jej męża oskarżonego o zabicie mężczyzny, który usiłował ją zgwałcić. Biegler podejmuje się obrony.
Wskutek braku dowodów policja i prokuratura nie dają wiary twierdzeniu Laury o usiłowanym gwałcie - ich zdaniem bowiem chodzi tu tylko o to, by zamaskować prawdziwy stosunek łączący młodą kobietę z zamordowanym. Biegler z pomocą swego kolegi Parnella, wytrawnego adwokata, choć alkoholika - poczyna precyzyjnie obalać oficjalne dowody oskarżające Maniona. Na szczęście sędzia traktuje sprawę obiektywnie - natomiast ciężką przeprawę ma Biegler z prokuratorem.
Po podważeniu większości dowodów Biegler demaskuje fałszywego świadka oskarżenia i uzyskuje cenne zeznanie córki zabitego. Wysiłki obrońcy zmierzają do wykazania, że oskarżony działał w afekcie; za zabójstwo z premedytacją grozi mu bowiem fotel elektryczny. Powołując się w końcu na precedensy adwokat uzyskuje od sędziów przysięgłych uniewinniający wyrok.
Ale po procesie Biegler chce zainkasować swe honorarium, okazuje się, że Manion z żoną opuścili miasto, pozostawiając jedynie adwokatowi list z zapiskiem, że wyjechali "działając w afekcie" ..." [FSP]
"Otto Preminger ["Czarna Carmen" i "Witaj smutku"] obnaża zbrodnię z chirurgiczną precyzją, nadając filmowi idealną płynność, zdumiewającą w dziele o tej długości [dwie i pół godziny]. James Stewart za kreację w tym filmie otrzymał nagrodę dla najlepszego aktora na festiwalu weneckim w 1959 roku. Duke Ellington, który po raz pierwszy skomponował muzykę do filmu, zrobił to świetnie.."[F]
"Tytuł obiecuje wiele emocji, film zaś obietnice te spełnia, choć może nie w tym sensie, w jakim oczekują tego żądni szczególnych wrażeń widzowie. Morderstwa bowiem na ekranie nie ma, natomiast sceny największego napięcia rozgrywają się na sali sądowej, gdzie odbywa się pojedynek między prokuratorem a obrońca oskarżonego o zabójstwo.
Akcja toczy się w małym prowincjonalnym miasteczku amerykańskim. Porucznik armii USA zabił właściciela baru,ponieważ dowiedział się, że ten zgwałcił jego żonę, Laurę. Przewód sądowy ma doprowadzić do rozstrzygnięcia dwóch zasadniczych kwestii: czy Laura mówi prawdę, czy rzeczywiście została zgwałcona i czy jej mąż, porucznik Manion, strzelając do właściciela baru działał pod wpływem "nieopanowanego impulsu" - jak to twierdzi obrońca oskarżonego, adwokat Biegler.
Oczywiście taka postać jak Biegler musi w filmie odpowiadać pewnym żelaznym warunkom. Musi być sympatyczny i pozornie niemrawy, aby tym większe wrażenie robiły jego dowcipne riposty w sądzie. Musi mieć jakieś hobby, jak np. rybołówstwo, aby w czasie rozprawy bawić się haczykiem czy sztuczną przynętą i rozmawiać z sędzią o rybach. Musi też być muzykiem, aby w chwili denerwującego oczekiwania na ważne wiadomości, siąść do pianina i zagrać jakąś lekka melodię, która doprowadzi do białej gorączki otoczenie. Nie może przywiązywać zbyt wielkiej wagi do honorarium, w ogóle do pieniędzy, aby widownia nie miała wątpliwości, że jest on człowiekiem uczciwym i bezinteresownym.
Wielokrotnie już widzieliśmy takie postacie jak ten adwokat, czy jego dowcipna sekretarka, której on zalega od paru miesięcy z wypłata pensji. Owszem, w "Anatomii morderstwa" ciekawe to sylwetki,doskonale zrobione, jednak jako "dramatis personae" trącą nieco staroświecczyzną. Ale gdyby nawet Preminger wszystkich swych bohaterów ukształtował według znanych szablonów - jego "Anatomia" byłaby filmem nieprzeciętnym z uwagi na wspaniałe sceny w sądzie, ich atmosferę i ładunek emocjonalny. Reżyser jednakże demonstruje coś więcej i pogłębia niejako dramat przez dwuznaczność kluczowych partii. Nie tylko nigdzie nie stawia kropki nad "i", ale każe widzowi rozwiązywać wszystkie te zagadki, które musi rozwiązać sąd. Nie naprowadza na trop i nie pomaga w ustaleniu prawdy, gdy świadkowie kłamią, milczą lub plączą się w zeznaniach.
W czasie przewodu sądowego porucznik i jego żona w niczym już nie przypominają postaci z innych filmów. Oboje są zagadkowi, ale też bardzo prawdziwi i ukazani bez żadnych sentymentów, ze wszystkimi wadami charakteru i ze wszystkimi słabostkami, które składają się na ich osobowość. Coraz więcej mamy wątpliwości (sąd i widownia!) co do motywów działania Laury i jej męża.
Ale wyrok musi oczywiście zapaść - taki czy inny. Gdy w końcu wyrok ten zostanie ogłoszony - reżyser jeszcze raz daje widowni zagadkę, sugerując pewnym drobiazgiem, że przysięgli .. omylili się w swym orzeczeniu. Ostateczny więc wyrok musi wydać widz, jeżeli oczywiście czuje się na siłach. I na tym polega cały smak tego filmu.
James Stewart jako adwokat Biegler - jedyny człowiek w tym filmie, którego nie można podejrzewać o dwulicowość i jakieś dodatkowe i nieznane nam motywy działania - ma wielkie pole do popisu i imponuje dojrzałością swego kunsztu aktorskiego. Reżyser polskiej wersji dialogowej Zofia Aleksandrowicz znalazła dla niego świetnego dublera w osobie Jana Kobuszewskiego. Lee Remick w roli Laury w bardzo przekonywujący sposób łączy w sobie zmysłowość i wulgarność z prymitywną kokieterią i pewnym wdziękiem. Jej polska dublerka Ludmiła Łączyńska utrzymała w dialogu wszystkie te wcale niełatwe gierki. W tej bardzo starannie zrobionej polskiej wersji, do której i dialogi są doskonale napisane, nie ma zresztą ani jednej słabszej roli, ale Bronisław Dardziński jako dubler sędziego - to prawdziwa kreacja dubbingowa."
[Czesław Michalski, "Dookoła świata" nr. 34, 20 sierpnia 1961 r.]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3.Szybsza od wiatru ( Obgoniajuszczaja wietier = Обгоняющая ветер ) - ZSRR 1958 r. reż. Władimir Dowgan, Aleksandr Kuroczkin
reż. dubb. - Seweryn Nowicki
Andrzej - Edward Koszman - Bogdan Łysakowski,
Marina - Lidia Szpara - Barbara Bargiełowska,
Fiodor - Władimir Lubimow - August Kowalczyk,
bosman - Aleksiej Bunin - Kazimierz Dejunowicz,
Jurko - Stanisław Chitrow - Roman Wilhelmi,
Zurow - Iwan Kononienko - Władysław Hańcza,..
.

"Film dla młodzieży. Bohaterem jest młody marynarz kutra rybackiego, a treść stanowią jego sercowe perypetie, musi on bowiem wybierać między swym zawodem a miłością do dziewczyny. Sporo naiwności w scenariuszu i dłużyzn w realizacji.."[F].
" Andrzej Gorowoj jest marynarzem na kutrze rybackim, noszącym nazwę "Szybsza od wiatru". Wychowany nad morzem marzy o tym, aby nie rozstawać się z nim nigdy. Pragnąłby zostać w przyszłości kapitanem wielkiego statku. Niespodziewanie w życie Andrzeja wkracza miłość do córki szypra, Mariny. Dziewczyna wyrosła w rybackiej osadzie miedzy marynarzami. Jest więc "córką morza". To zaimponowało chłopcu najbardziej.
Marina kochając Andrzeja chce mieć go zawsze przy sobie. Pragnie więc za wszelką cenę odciągnąć go od morza, które odebrało jej najbliższych...
Andrzej musi dokonać trudnego wyboru. Wreszcie decyduje i odpływa na kutrze.
Mijają lata... Andrzej wraca do rodzinnej wioski jako kapitan statku dalekomorskiego. Spotyka Marinę, która w spokojnym, cichym życiu nie znalazła upragnionego szczęścia." [FSP]
"Tytuł filmu - to imię małego czarnomorskiego żaglowca, na którym toczy się większa część akcji. Bohaterem jest młody chłopiec z załogi, cały zaś film jest historią jego miłości do morza, która silniejsza była niż miłość do dziewczyny. I ten film oglądamy w polskiej wersji dialogowej (dubbing), bardzo starannie przygotowanej przez reż. S. Nowickiego. Niestety polskie dialogi brzmią zbyt deklaratywnie."
[Czesław Michalski, "Dookoła świata", nr. 22, 28 maja 1961r.]
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
4.Gorsza miłość (Fapados szerelem) - Węg. 1960 r. reż. Félix Máriássy
reż. dubb. - Zofia Dybowska-Aleksandrowicz
Veronika Szöllőssy - Marianne Krencsey - Hanna Zembrzuska,
Imre Kostál - Ferenc Zenthe - Tadeusz Łomnicki,..

"Młoda, przystojna nauczycielka Weronika cieszy się ogólną sympatią swoich uczennic. Jednakże matki źle uczących się dziewcząt nie potrafią krytycznie ustosunkować się do swoich dzieci i źródło zła widzą w pracy nauczycielki. Ich zdaniem, jej dobre oceny uzależnione są od prezentów, jakie rzekomo przyjmuje. Intrygi w pracy i chora matka w domu skłaniają Weronikę do zamieszczenia ogłoszenia matrymonialnego w nadziei, że intratne małżeństwo poprawi ciężką sytuację.
W międzyczasie poznaje przypadkowo młodego i przystojnego chłopca. Będąc z nim w nocnym lokalu, rozpoznaje jedną ze swych uczennic. Nazajutrz uczennica popełnia samobójstwo.
Wszyscy są przekonani, że bezpośrednią przyczyną tego kroku była Weronika. W gazetach pojawiają się złośliwe artykuły, przedstawiające ją jako tyranizującą dzieci nauczycielkę. Wreszcie, po licznych upokorzeniach, Weronika zmuszona jest rozstać się ze szkołą.
Wszyscy odwracają się od niej, wiernym pozostaje jedynie przypadkowo poznany chłopiec. Kocha Weronikę i chce poznać prawdziwą przyczynę samobójstwa uczennicy. Udaje mu się, dzięki szczęśliwemu przypadkowi odkryć, że tłem zamachu samobójczego jest zawiedziona miłość.
Z tą chwilą sytuacja ulega radykalnej zmianie. Weronika wraca do szkoły, a gazety zamieszczają teraz artykuły ukazujące ją w jak najlepszym świetle. Wszystko więc kończy się jak najpomyślniej; po całkowitej rehabilitacji w szkole Weronika zaręcza się ze swym wybawcą." [FSP]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5.Rywalki na lodzie (Bing-Shang Zi-Mei) - Chiny 1959 reż. Wu Czao-Li
reż.dubb. Henryka Biedrzycka
- Ting Szu-ping - Lu Kuei-lan - Wanda Majer,
Ju Li-ping - Ju Czung-czing - Grażyna Staniszewska,
Wang Tung-jen - Jang Huang - Ewa Radzikowska,
Li Hsiao-ling - Ling Jin - Zygmunt Listkiewicz,..
.


"Barwny film dla młodzieży. Jego dość naiwna fabuła służy do przedstawienia treningów i zawodów łyżwiarskich.." [F]
"W jednym z miast odbywają się zawody łyżwiarskie. W biegu na 3000 metrów kobiet niespodziewanie zwycięstwo odnosi nowa gwiazda sportu - Szu-ping, pokonując długoletnią rekordzistkę Tung-jen.
Zawody obserwuje młodziutka Li-ping, która zwraca się do Szu-ping z prośbą o udzielenie lekcji jazdy szybkiej. Gdy nie otrzymuje odpowiedzi, prosi o to samo Tung-jen, ale ta jest zbyt przybita porażką. Spotkawszy się z odmową, Li-ping postanawia uczyć się wraz z koleżankami sama. Podczas ćwiczeń na rzece dziewczętom przychodzi z pomocą rekordzistka Szu-ping.
W kilka dni później Szu-ping daje pokaz jazdy w szkole, do której uczęszcza Li-ping. Ponowne spotkanie staje się początkiem przyjaźni pomiędzy mistrzynią a młodą adeptką łyżwiarstwa. Li-ping nie ma matki i gdy w czasie choroby opiekuje się nią Szu-ping, pełna wdzięczności uczennica poczyna odnosić się do sławnej łyżwiarki, jak do swej starszej siostry. Li-ping wstępuje do grupy treningowej, którą kieruje Szu-ping, ale brak zdyscyplinowania u początkującej sportsmenki powoduje konflikty pomiędzy nią a koleżankami.
Podczas górskiej wspinaczki Tung-jen ulega wypadkowi, a Szu-ping śpiesząc jej z pomocą łamie nogę. Li-ping, ujęta szlachetnością i ofiarnością Szu-ping, udaje się do szpitala, by przeprosić ją za nieodpowiednie zachowanie. Szu-ping zostaje wysłana do sanatorium nad morze. Obie przyjaciółki muszą się rozstać.
Ale nie tylko to wpływa na zmianę ich wzajemnych stosunków. Szu-ping darzy sympatią młodzieńca Lo Ling, z którym przedtem pracowała w fabryce. Pewnego dnia spostrzegła jednak, że jej ukochanemu nie jest obojętna Li-ping, więc postanawia zrezygnować ze swych uczuć. Ale tak samo pragnie postąpić Li-ping, gdy dowiaduje się, że Szu-ping kocha się w Lo Lingu. Wzajemne poświęcenie umacnia jeszcze bardziej przyjaźń obu dziewcząt.
W rok później Szu-ping bierze znów udział w zawodach. Obok niej startuje także Li-ping, która jest nowym faworytem w biegu na 500 m. Ale wbrew oczekiwaniom pierwsza na mecie jest Szu-ping - Li-ping bowiem umyślnie została w tyle, byle tylko zapewnić zwycięstwo przyjaciółce. Gdy dowiaduje się o tym Szu-ping i inni sportowcy, czynią Li-ping gorzkie wymówki i tłumaczą jej, że w zawodach ambicją sportowca winno być przede wszystkim uzyskanie jak najlepszego wyniku, bez względu na przyjaźń łączącą zawodników.
Li-ping przyznaje się do błędu i przystępuje do wytężonego treningu przed próbą pobicia rekordu w biegu na 3000 metrów. Szu-ping i cała drużyna pomagają jej w tych wysiłkach.
Nadchodzi dzień startu. Po niezwykle dramatycznym biegu, który z napięciem obserwują tysiące widzów - Szu-ping i Li-ping równocześnie biją rekord krajowy. Zwycięstwo dziewcząt uzyskane dzięki wzajemnej pomocy i współpracy czyni ich przyjaźń jeszcze mocniejszą i trwalszą." [FSP]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
6.Kopciuszek (Cinderella) - USA 1950 reż. Wilfred Jackson, Hamilton Luske i Clyde Geronimi
reż. dubb. - Seweryn Nowicki
-Kopciuszek - Maria Ciesielska,
Macocha - Zofia Grabowska,
Gryzelda - Alina Janowska,
Anastazja - Alicja Barska,
Król - Bronisław Dardziński,
Stary książę - Kazimierz Brusikiewicz,
oraz Czesław Byszewski,...
.



Kopciuszek - Maria Ciesielska


Macocha. - Zofia Grabowska
.


Anastazja - Alicja Barska
.


Gryzelda - Alina Janowska
.


Król - Bronisław Dardziński
.


Stary książę - Kazimierz Brusikiewicz
"Nie potrzeba chyba nikomu przypominać popularnej bajki, którą Disney swoim zwyczajem tylko ubarwił interwencją "pozytywnych" i "negatywnych" zwierzątek i ptaków. "Kopciuszka" wybawiają ostatecznie z kłopotu ptaki i myszka, podczas gdy przeszkadza w jego odnalezieniu w zamkniętej wieży brzydki kot Lucyfer. Poza tym scenariusz filmu jest zgodny z książką Perraulta ukazującą życie Kopciuszka w zamku macochy, gdzie musi usługiwać swym siostrom i nie może brać udziału w balu u starego króla. Interwencja wróżki umożliwia Kopciuszkowi udział w balu, a zgubiony szklany pantofelek ułatwia zakochanemu księciu odnalezienie damy swego serca." [FSP]
"Barwny, długometrażowy film rysunkowy, którego fabułę oparto na znanej bajce. Dużo dowcipnych pomysłów sytuacyjnych i doskonałe tempo. Nieco złego smaku w oprawie plastycznej ..."[F].
"Ten barwny rysunkowy film Disneya tym się różni od znanej bajki, iż Kopciuszka wybawiają z ostatecznego kłopotu... disneyowskie myszki, które udaremniają niecne poczynania złego kota macochy - Lucyfera. W bardzo udanej polskiej wersji dialogowej, zrealizowanej przez reż. Seweryna Nowickiego, rozpoznajemy głosy ulubionych aktorów: Ciesielskiej, Janowskiej, Brusikiewicza, Byszewskiego, Dardzińskiego i in.
Rysunki są wprawdzie nienowoczesne, ale pełne wdzięku, kolory przyjemne, dobra muzyka i dowcipne pomysły (roztargniona wróżka, myszki szyjące suknię itd.)."
[Czesław Michalski; "Dookoła świata"; nr. 25; 18 czerwca 1961r.]
Uwaga! Pierwsze wydanie tego filmu na DVD w Polsce, przez firmę IMPERIAL zawiera ten wspaniały, stary dubbing w reżyserii Seweryna Nowickiego. Gorąco polecam!
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
7.Dzień powszedni (Wo der Zug nicht lange hält) - NRD 1960 r. reż. Joachim Hasler
reż. dubb. - Henryka Biedrzycka
Karin -Helga Piur - Maryla Pawłowska,
Gerhard - Stefan Lisewski - Bogdan Łysakowski,
"Stary" - Erich Franz - Janusz Paluszkiewicz,
"Bokser" - Horst Kube - Tadeusz Bartosik,
"Nowy" - Hans-Peter Minetti - Ryszard Pikulski,
Komisarz - Gerry Wolf - Wojciech Zagórski,
Szynkarz - Adolf P. Hoffmann - Czesław Byszewski,
Monter - Johannes Maus - Zbigniew Kryński, ...
.

"Małe, prowincjonalne miasteczko gdzieś w NRD. Młoda dziewczyna imieniem Karin kocha się w dźwigowym, Gerhardzie. Oboje snują plany rychłego małżeństwa. W życie ich wkrada się jednak ktoś trzeci; człowiek przezwiskiem "Bokser". Przybył do miasteczka z szerokiego świata, widział i przeżył bardzo wiele. Zaprzyjaźnia się z Gerhardem, któremu imponuje swą wiedzą życia i świata. Pod wpływem jego słów, Gerhard poczyna dążyć do wyrwania się z miasteczka i wyjazdu do Berlina. Karin i koledzy Gerharda czynią wszystko, by go od tego odwieść. Pod ich wpływem - a szczególnie, uczucia do Karin - Gerhard decyduje się ostatecznie na pozostanie tam "gdzie pociągi zatrzymują się tylko na chwilę"." [FSP]
"Dramat psychologiczno-obyczajowy o życiu ludzi w małym miasteczku niemieckim, gdzie "pociąg nie zatrzymuje się zbyt długo". Reżyser podjął próbę opowiedzenia o powszednich, lecz złożonych, problemach prowincjonalnego życia.." [F]
"Dawno już nie było na naszych ekranach tak słabego artystycznie filmu jak ten "Dzień powszedni" - historia młodego mężczyzny, który pod wpływem złego towarzystwa staje się chuliganem, by wkrótce opamiętać się i wrócić na drogę cnoty. Ani jego krótkotrwały upadek moralny, ani późniejszy przełom nie jest niczym usprawiedliwiony i wydaje się, że cały ten film powstał na zasadzie "jak sobie mały Józio (pozytywny!) wyobraża dramat społeczno - psychologiczny",. Naiwność bowiem i schematyzm walczą o lepsze z lakiernictwem.
Mniejsza jednak o film. Jest kiepski, ale na pewno bywają gorsze. Bez porównania więcej wątpliwości budzi natomiast sprawa jego eksploatacji w naszych kinach. Otóż ten nieszczęsny "Dzień" oglądamy w polskiej wersji dialogowej. Dubbing jest zrobiony wprawdzie dobrze (reżyser dubbingu - Henryka Biedrzycka), ale oczywiście nie ratuje filmu. I tu nasuwają się uwagi natury ogólnej, dotyczące samego klucza, według którego kieruje się u nas filmy bądź do dubbingu, bądź do opracowania w napisach.
Klucz ten budzi nie od dziś poważne zastrzeżenia. O ile uzasadnione jest dubbingowanie filmów wybitnie dialogowych ("Dwunastu gniewnych ludzi", "Nieznany zdrajca", "Francis - muł który mówi" itp) oraz filmów, przeznaczonych głównie dla dzieci, o tyle coś nienaturalnego jest w stosowanej u nas zasadzie dubbingowania filmów słabych artystycznie lub wręcz złych.
Można łatwo zrozumieć, że w wyniku umów handlowych i kulturalnych, czy też w wyniku zwykłej wymiany - trafiają czasem do nas filmy małowartościowe. Ostatecznie i nasza kinematografia sprzedaje nie tylko takie filmy jak "Zezowate szczęście", "Krzyżacy" czy też "Matka Joanna", lecz również i takie jak "Decyzja" lub "Ostrożnie, yeti!". Na zasadzie wzajemności kupujemy od naszych kontrahentów ich "Decyzje". Ale stanowczo zbyt daleko posuniętą kurtuazją jest samobójcze z punktu widzenia finansowego podwyższanie kosztów eksploatacji takich filmów.
Jak powszechnie wiadomo - dubbing, najlepszy nawet, nie poprawi złego filmu. Bardzo często nawet jego niedomogi jeszcze bardziej podkreśli i wyolbrzymi wszystkie słabości. Tym samym - jedynym efektem polskiego dubbingu jest z reguły ... mniejsza frekwencja na takim filmie, który nawet w opracowaniu napisowym przyniósłby zapewne deficyt w eksploatacji. Ponieważ dubbing kosztuje dziesięć razy więcej niż napisy - deficyt ten odpowiednio wzrasta.
Gdzie logika? Gdzie zdrowa myśl handlowa?
Właściwie więc wyrzucamy pieniądze w błoto, ale poza tym oddajemy niedźwiedzią przysługę zaprzyjaźnionym kinematografiom. Nie zdarza się bowiem nigdy, by dubbingowano u nas złe filmy zachodnie, których - nawiasem mówiąc - również nie brak przecież w naszym repertuarze, ale za to z reguły dubbingujemy słabe lub bardzo słabe filmy czechosłowackie, rumuńskie, węgierskie czy radzieckie.
KRÓTKO MÓWIĄC i wracając do tego nieszczęsnego "Dnia" - nieudolne naśladownictwo włoskiego neorealizmu i schematyzm podkreślony polskim opracowaniem."
[Czesław Michalski, "Dookoła świata", nr. 28, 9 lipca 1961 r.]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
8.Skrzynki na start (Soap box Derby) - Ang. 1957 r. reż. Dracy Conyers
reż. dubb. - Romuald Drobaczyński

"Kolejny [poprzednio ukazały się na naszych ekranach "Marzenie", "Tajemnicza grota", "O jedno życzenie za wiele", "Piątka z wyspy skarbów", "Londyńskie zuchy", "Kradzione nie tuczy", "Przygoda na plantacji"] film wyprodukowany przez angielską organizację "Children's Film Foundation", specjalizującą się w realizacji filmów dla dzieci. Na fabułę składa się rywalizacja dzieci w budowie i wyścigach małych samochodów. Interesujący i zręcznie zrealizowany film dla kilku - i kilkunastoletnich widzów.."[F]
"Dwie grupy londyńskich chłopców rywalizują w wyścigach małych samochodzików. "Victoria Victors" i "Battersea Bats" przygotowują się do dorocznych Derby. Członkowie drużyny "Victoria" na czele z łobuziakiem Lew Lenderem usiłują przeszkodzić konkurentom w należytym przygotowaniu się do wyścigu. Nie przebierają przy tym w środkach często uciekając się do rękoczynów. Gdy niesportowe chwyty zawodzą, Lew Lender prosi o pomoc swego ojca. Ale nawet brutalna siła tego ogromnego mężczyzny zawodzi. Sprytni chłopcy z "Battersea Bats" zupełnie go ośmieszają i do zawodów stają z doskonale przygotowaną maszyną i świetną załogą. Oczywiście, po emocjonującej walce na finiszu odnoszą zwycięstwo. Drużyna konkurentów spotyka się z ogólnym potępieniem." [FSP]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
9.Hatifa (Hatifa) - NRD 1959 r. reż. Siegfried Hartmann
reż. dubb. - Seweryn Nowicki
Hatifa - Gisela Büttner - Maryla Pawłowska,
Simsal - Harry Hindemith - Władysław Surzyński,
Hodża - Axel Kausmann - Edward Wieczorkiewicz,
Ganem - Jochen Thomas - Janusz Ziejewski,
Zadok - Fred Düren - Michał Pluciński, ...
.

"Akcja toczy sie przed 3.000 lat w starożytnej Assyrii. W kamieniołomach, pod palącym słońcem pracują rzesze niewolników, wśród których jest młoda i piękna dziewczyna imieniem Hatifa. Udaje jej się ucieczka z kamieniołomów, lecz bez konia czy wielbłąda, bez wody i żywności nie może dojść do miasta. Umierającą z wyczerpania znajduje karawana bogatego kupca, zdążająca do Niniwy. Jadący wraz z kupcem siwobrody mędrzec Simsal zaopiekował się dziewczyną, lecz dowódca straży Ganem wykrył piętno niewolnicy, wypalone na ramieniu i oddał ją znów zarządcy kamieniołomów. Od kary ratuje Hatifę handlarz niewolników Anaximandros, który liczy na korzystną transakcję w dalekim Efezie. Simsal i przyjaciel Hatify, młodziutki koniuch Hodża postanawiają ocalić dziewczynę. Przy pomocy potężnego pirata Zadoka, zwanego Królem Mórz i Opiekunem Biedaków doganiają statek handlarzy niewolników i po zaciętej walce uwalniają Hatifę i współwięźniów. W ocalonej dziewczynie Zadok poznaje swą zaginioną przed laty córkę" [FSP]
"Piękna Hatifa zostaje wzięta do niewoli przez asyryjczyków. Po wielu ciężkich przeżyciach spotyka grupkę ludzi, którzy jej pomagają. Niestety, razem z nimi ponownie wpada w ręce handlarzy niewolników. Z opresji wybawia ją wielki wojownik Zadok który, jak się okazuje - jest ojcem dziewczyny.." [WF]
"Barwny film kostiumowy dla młodzieży. Fabuła - dzieje młodej niewolnicy Hatify - grzeszy zbyt dużymi naiwnościami, nie do przyjęcia nawet przez bardzo młodą widownię. Najwięcej zastrzeżeń budzi zwłaszcza strona plastyczna filmu: starania o odtworzenie asyryjskiej architektury i pejzażu sprzed trzech tysięcy lat.." [F].
"Brodaci wojownicy z Assury napadli na ziemie spokojnych sąsiadów, zniszczyli pola i spalili wsie, ludność zaś wzięli w jasyr. Młodziutka Hatifa stała się w ten sposób niewolnicą przedsiębiorcy, eksploatatora kamieniołomów. Jej przygody po ucieczce z niewoli stanowią dalszy ciąg tego filmu, zrealizowanego dość nieporadnie i bez wdzięku. Polski dubbing, nawet niezły pod względem technicznym, wywołuje ogólną wesołość zwrotami w rodzaju "Giń, nędzny pachołku!""
[Czesław Michalski, "Dookoła świata", nr. 30, 23 lipca 1961 r.]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
10.Handlarze opium (Lin Tse-hsu = Lin zexu) - Chiny 1959 reż. Czeng Chu-Li i Czen Fan
reż. dubb. Romuald Drobaczyński
.

"W pierwszej połowie XVIII wieku brytyjscy kolonizatorzy wysłali swoje okręty na Daleki Wschód celem zdobycia nowych terenów. Dla ułatwienia podbojów dostarczali tam i deprawowali ludność rozpowszechniając używanie opium. Doprowadziło to do wojny opiumowej w Chinach, który rozpoczęła się w 1840 roku i trwała wiele lat.
Na czele jednego ze stronnictw politycznych w Chinach stał Lin Tse-hsu. Zajął on nieprzejednane stanowisko w walce z coraz bardziej rozprzestrzeniającym się nałogiem. Cesarz Tao Kuang udzielił poparcia Lin Tse-hsu i mianował go wysokim komisarzem do walki z handlem opium.
W rezultacie działań zbrojnych zatopiono w zatoce Humeńskiej ponad 20 tysięcy skrzyń opium. Rząd brytyjski zdecydował rozpocząć energiczne przygotowania do zbrojnej agresji przeciw Chinom. W kwietniu 1840 roku brytyjczycy pod pretekstem obrony interesów kupców, wysłali liczną flotę przeciw Chinom. W Kantonie napotkali oni jednak na zdecydowany opór. Po nieudanym ataku na Kanton najeźdźcy popłynęli w kierunku północnym, aby uderzyć na prowincje Czekiang, Tinghai i Tientsin, zagrażając tym samym Pekinowi, stolicy państwa.
Mimo gorącego patriotyzmu Lin Tse-hsu, który wszelkimi środkami przeciwstawiał się obcej ekspansji - korupcja i rozkład moralny większości możnych ówczesnych Chin, wydawały kraj na łup wroga. Wojska brytyjskie posuwały się w głąb kontynentu chińskiego niszcząc, mordując i paląc." [FSP]
"Akcja filmu rozgrywa się w okresie słynnej wojny opiumowej w Chinach, która rozpoczęła się w roku 1840 i trwała wiele lat. Parę udanych scen walk z oddziałami brytyjskimi i - niestety - wiele naiwności w rysunku bohaterów.." [F].
"W 1820 roku cesarz chiński, zaniepokojony szerzącym się nałogiem palenia opium, zabronił dowozu tego narkotyku do Chin. Zakaz ten godził w interesy angielskiej Wschodnioindyjskiej Kompanii, toteż wkrótce doprowadził do wojny z Wielką Brytanią.
Film "Handlarze opium" który ukazuje genezę tej wojny, ma dość naiwny scenariusz, ale niezłe sceny batalistyczne. Polski dubbing, zrealizowany przez reż. Romualda Drobaczyńskiego, jest udany pod względem artystycznym i technicznym, dialogi jednakże grzeszą sztuczna literackością."
[Czesław Michalski, "Dookoła świata" nr. 42, 15 października 1961 r.]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
11.Latawiec z końca świata (Cerf-Volant du Bout du Monde) - Fr. 1958 r. reż. Roger Pigant
Wersja polska: Studio Opracowań Filmów w Warszawie
Reżyseria: Zofia Dybowska-Aleksandrowicz
Dialogi polskie: Elżbieta Łopatniukowa, Jerzy Vaulin
Operator dźwięku: Jerzy Bolesławski
Montaż: Henryka Meldner
Pierrot - Patrick de Baradine - Danuta Przesmycka,
Nicole - Sylviane Rozenberg - Małgorzata Aleksandrowicz,
Bébert - Gerard Szymański - Piotr Fronczewski,..
.

"Grupa chłopców z Montmartre'u, którym przewodzi Pierrot znajduje bardzo dziwny latawiec, który nie przypomina żadnego ze znanych im latawców. Przyglądając mu się z bliska znajdują oni list napisany nieznanymi im znakami. Pewien chiński antykwariusz w Paryżu odczytuje jednak list od małego chłopca z Pekinu z zaproszeniem adresata, do rąk którego list wpadnie. Jednakże adres Songa znajduje się w ogonie latawca, którego porwał niegrzeczny Bébert. W nocy małemu Pierrot śni się, że wraz z siostrzyczką - dzięki czarodziejskiemu latawcowi - został przeniesiony do Pekinu, gdzie natychmiast zaczyna poszukiwanie Songa. Jednak - jak to we śnie - natrafia na zgoła nierealne przeszkody, na przykład na dwór cesarski i wielu złych ludzi, dopóki nie trafia do współczesnej organizacji młodzieżowej, która wskazałaby mu drogę do Songa, gdyby nie nowy podstęp złośliwego Béberta.
Nazajutrz Pierrot opowiada całej grupie swój sen gdy nadchodzi Bébert, który odpisał na list Songa. Pogodzone dzieci idą razem na pocztę wrzucić list do dalekiego i nieznanego przyjaciela." [FSP]
"Barwna poetycko-fantastyczna opowieść o znalezionym przez chłopców z Montmartre'u czarodziejskim latawcu, który pozwolił im odbyć bajkową podróż do Pekinu. Doskonałe barwne zdjęcia. Sympatyczna rozrywka dla młodzieży. Jest to pierwszy film pełnometrażowy wyprodukowany przez ambitną wytwórnię "Garance Film", założoną przed paru laty przez Betsy Blair, Rogera Pigauta i Pierre Preverta ..." [F]
"Pomysł scenariuszowy jest świetny, ale trzeba przyznać, że i realizacja tego pomysłu jest doskonała. Głównym rekwizytem jest oczywiście ten latawiec, który w dalekim Pekinie wypuścił w przestworza pewien mały Chińczyk, załączając do zabawki orędzie przyjaźni, adresowane "Do nieznanego przyjaciela w nieznanej stronie świata". Latawiec odbył wielka podróż nad dwoma kontynentami i wylądował w Paryżu, gdzie trafił do rąk francuskich rówieśników owego chłopca z Pekinu.
Znaczna część filmu - to sen jednego z małych Francuzów. Dzięki pomocy Króla Małp, którego podobizna znajduje się na latawcu, nasz mały bohater przenosi się we śnie drogą powietrzną do Pekinu i tu poszukując nieznanego chińskiego przyjaciela - przeżywa niezwykłe przygody. W tej znakomicie zrealizowanej fantastycznej sekwencji filmu jest wiele uroczych ciekawostek obyczajowych i doskonałych zdjęć trickowych. Ale nie to jest najważniejsze, lecz ów szczególny nastrój nowoczesnej i egzotycznej bajki, który tworzy reżyser ukazując jednocześnie zdjęcia wysokiej jakości dokumentalnej i plastycznej.
W realnej części "Latawca" mamy natomiast typowy francuski humor i doskonałą obserwację. Kapitalny na przykład i bardzo prawdziwy jest pomysł, dzięki któremu francuscy malcy zdobywają wreszcie latawiec, zawieszony na niedostępnym wysokim drzewie, świetnie podpatrzone są typowe reakcje dzieci na niezwykłe wydarzenia, bardzo dowcipne są wreszcie dialogi. Niemała w tym zasługa reż. Zofii Aleksandrowicz, która zrealizowała polską wersję dialogową (dubbing). Wprost wierzyć się nie chce, że teksty mówią kilkuletnie dzieci, a nie doświadczeni aktorzy..."
[Czesław Michalski, "Dookoła świata" nr. 36, 3 września 1961 r.]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
12.Chłopiec z czarnego lądu (Toto and the Poachers) - Anglia 1957 r. reż. Brian Salt
reż. dubb. Henryka Biedrzycka
Toto - John Alosi - T. Niułkowski,
Baaba - Mpigano - Tomasz Stockinger,
Shabani - Shabani Hamisi - Teodor Gendera,
kłusownik -Obago - Jerzy Tkaczyk,..
.

"Toto, murzyński chłopiec o reputacji kłamczucha spostrzega na targu w swojej wiosce trzech podejrzanych przybyszy. Dzieli się podejrzeniami ze starszymi, którzy nie dają mu jednak wiary. Toto udaje się na prerię ze swoim stryjem i zabiera ze sobą małpkę Cheka. Razem znajdują ciało zabitego słonia oraz odkrywają tajemnicze ślady ogniska i obozu kłusowników. Następnego dnia Toto odłącza się od stryja i wtedy właśnie spotyka kłusowników, którzy nie wahają się usunąć niewygodnego świadka. Toto, uciekający po niedostępnych skałach jest w nie lada opresji, ale pomoc nadchodzi w samą porę. Po emocjonującej pogoni kłusownicy zostają złapani." [FSP]
"Barwny, pełen emocji film dla dzieci i młodzieży o przygodach kilkunastoletniego murzyńskiego chłopca. Toto razem ze swoją małpka pasł bydło, jednak w kraju pełnym dzikich, ciekawych zwierząt było to wyjątkowo nudne zajęcie. Pewnego dnia Toto został kuchcikiem strażników rezerwatu. Po wielu komicznych i sensacyjnych perypetiach stał się bohaterem dnia, pomagając strażnikom schwytać groźnych kłusowników ..." [WF]
"Barwny film dla młodzieży. Zrealizowany w Afryce, łączy zręcznie elementy przygody i dydaktyki.." [F]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
13.Pan i astrolog (Pán a hvezdár) - CSRS 1959 reż.: Dušan Kodaj
reż. dubb. - Seweryn Nowicki

"Każdego ranka malarz Mazando przychodzi do łoża Pana i różową farbą maluje fioletowy z przyrodzenia nos swego władcy... Szczególnie zależy Panu, by o kolorze jego nosa nie dowiedziała się księżniczka z sąsiedniego zamku, pragnie on bowiem polepszyć stan finansowy swojego państwa przez małżeństwo z nią ..."[WF]
"Każdego ranka malarz Mazando przychodzi do łoża Pana i różową farbą maluje fioletowy z przyrodzenia nos swego władcy... Szczególnie zależy Panu, by o kolorze jego nosa nie dowiedziała się księżniczka z sąsiedniego zamku; pragnie on bowiem polepszyć stan finansowy swojego państwa przez małżeństwo z nią. Spotyka go jednak sromotna klęska - w czasie schadzki z narzeczoną deszcz zmywa farbę z nosa... Przerażona księżniczka mdleje...
Pan poleca Mazandzie znaleźć człowieka, który przepowiadałby pogodę. Mazando przypomina sobie, że kiedyś spotkał owczarza, który to doskonale umiał. Jednakże owczarzowi nie odpowiada lekki i próżniaczy żywot w pańskim zamku. Natomiast pomocnik owczarza, Kuba, który nauczył się wielu rzeczy od swego gospodarza, przyjmuje ofertę. Powoli Kuba przyswaja sobie zwyczaje zamkowych dostojników - zaczyna dbać tylko o dobre jedzenie i pieniądze. Przestaje też określać pogodę na podstawie obserwacji przyrody - przepowiada tylko na chybił - trafił.
Pewnego razu Pan wyjeżdża na decydujące spotkanie z księżniczką. Zaspany Kuba przepowiada pogodę; jednakże przypadkowo spotkany wieśniak twierdzi, że będzie burza, gdyż jego osioł nie chce wyjść z zagrody. Sprawdza się przepowiednia wieśniaka. Wściekły Pan wypędza Kubę, a na jego miejsce przyjmuje ... osła.
Pomiędzy Panem a księżniczką toczą się ostatnie rozmowy w sprawie ślubu. W pewnym momencie jednakże narzeczeni dochodzą do wniosku, że pomylili się wzajemnie: Pan liczy na pieniądze księżniczki, księżniczka zaś ... nie ma pieniędzy i liczy na pieniądze Pana... W tej sytuacji zaręczyny zostają zerwane...
Na zamku życie toczy się normalnie: co rano Mazando maluje swemu Panu nos; Pan bowiem ma nadzieje, że w końcu znajdzie narzeczoną, która swoim posagiem dopomoże mu wykaraskać się z kłopotów finansowych. Osioł żyje w specjalnie dla niego przygotowanej budzie, a Kuba u swojego gospodarza od nowa uczy się uczciwej pracy. Powoli zmniejsza mu się brzuch..." [FSP]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
14.Tajemnica starej kopalni (Mystery in the Mine) - Anglia 1959 r. reż. James Hill
reż. dubb. - Mirosław Bartoszek
Abbott - Peter Copley - Hugo Krzyski
Collins - Howard Greene - Janusz Kilański
Ray Pentreath - David Rose - Józef Łodyński, ...
.

"Kilkunastoletnia dziewczynka Janka Trelawney i jej kuzyn Tom Lee, dowiedzieli się pewnego dnia, że geolog Abbott pracujący w miejscowej kopalni gliny, wespół z tajemniczym przybyszem Collinsem poszukują specjalnej rudy K-13 w starej, opuszczonej kopalni cyny. Janka i Tom zaczynają ich śledzić. Collins zauważa małych detektywów i powoduje oberwanie się skały, która odcina dzieciom drogę prowadzącą na powierzchnię. Tom odnajduje szyb wentylacyjny przez który wydostają się z pułapki. Śledząc ciągle Abbotta i Collinsa, dzieci coraz więcej wiedzą o ich planach. Collins wymyśla coraz bardziej skomplikowane pułapki aby pozbyć się niewygodnych świadków, jednak dzieci wychodzą obronną ręką z wszystkich zasadzek. Collins otrzymuje wiadomość z zagranicy, że jego mocodawca przyjeżdża po rudę. Abbott usiłuje przetransportować rudę do portu, Janka i Tom udają się w pogoń za nim, próbując spowodować jego aresztowanie. Abbott oszukuje policjanta, udaje mu się dostać do portu. Po wielu perypetiach dzieci naprowadzają policję na trop Abbotta i Collinsa i pomagają ich aresztować." [FSP]
"Sensacyjny film dla młodzieży o przygodach dwojga młodych domorosłych detektywów, śledzących tajemniczych szpiegów w starej kopalni. Jak zwykle w tego rodzaju brytyjskich filmach - sporo emocji, nieźli aktorzy.." [F]
"Jak większość filmów angielskich dla młodocianej widowni - "Tajemnica" odznacza się bardzo naiwnym scenariuszem i bardzo prymitywnym aktorstwem. Drażni to chwilami nie tylko dorosłego widza, ale i co inteligentniejsze dzieci. Poza tym denerwujące jest samo założenie "Tajemnicy", w myśl którego dzieci są tam przedstawiane jako geniusze, dorośli jako kretyni.
"Tajemnica" jest historią zdemaskowania i ujęcia szajki bliżej nieokreślonych, lecz bardzo głupich przestępców przez przemądrzałych siedmiolatków. Starannie zrobiona przez reż. Mirosława Bartoszka polska wersja dialogowa jeszcze bardziej uwypukla bzdurne dialogi oryginału.
KRÓTKO MÓWIĄC: angielski "Szatan z VII klasy" w pieluchach."
[Czesław Michalski, "Dookoła świata" nr. 49, 3 grudnia 1961 r.]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
15.Na tropie przemytników - (Vesterhavsdrenge) - Dania 1950 r. reż. Astrid i Bjorne Hanning-Jansen
reż. dubb. - Maria Olejniczak
- Maria Homerska, Teresa Olenderczyk, Czesław Byszewski, Stefan Friedman, M. Możdżeński, Leon Pietraszkiewicz,..
.

"W malej rybackiej wiosce polożonej nad morzem Północnym, mieszkał szesnastoletni chłopiec Per Brask. Per był jeszcze za młody aby wypływać z dorosłymi mężczyznami nad morze, lecz ciągle marzył o chwili kiedy na własnej łodzi będzie mógł wypłynąć na połów ryb. Chłopcy z wioski rybackiej są w wiecznej wojnie z chłopcami z sąsiedniej wioski, której mieszkańcy zajmują się rolnictwem i nazywają ich pogardliwie "Lądowe niedołęgi". Wodzem ich jest silny chłopak Jörgen, natomiast Per jest przywódcą "chłopców z wydm". Per jest sierotą, ojciec jego utonął w czasie sztormu na morzu a matka wkrótce potem umarła, zostawiając na jego utrzymaniu trójkę młodszych dzieci. Per musi porzucić swoich kolegów i iść do ciężkiej, męskiej pracy. Od sąsiada pożycza łódź i zaczyna uczyć się łowić ryby, jednak dochody za złowione ryby nie wystarczają na utrzymanie. Jeden z rybaków zajmujących się przemytem namawia chłopca do współpracy. Jednak Per początkowo skuszony łatwym zarobkiem, zaczyna sprzeciwiać się nieuczciwej robocie. W tym momencie "lądowe niedołęgi" odkrywają kryjówkę przemytników, po zażartej walce łapią ich i oddają w ręce władz. Jednak rozumiejąc sytuację Pera puszczają go wolno. Per zaprzyjaźnił się z Jörgenem i razem zaczynają pracować przy budowie drogi, aby zdobyć pieniądze na kupno własnej łodzi." [FSP]
"Film dla młodzieży,zrealizowany przez twórców "Ditty" i "Dzieci z jednego podwórka". Tym razem tematem jest życie chłopców z małej rybackiej wioski. Sporo obserwacji i bezpośredniości.." [F]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
16.Czekajcie na listy (Żditie pisiem = Ждите писем) - ZSRR 1960 r. reż. Julij Karasik
reż.dubb. -Jerzy Twardowski
Lońka - Anatolij Kuzniecow - Wieńczysław Gliński,
Filip - Aleksander Lebiediew - Roman Kłosowski,
Kostia - Wsiewołod Abdułow - Ryszard Ostałowski,
Wolodia - Nikołaj Dowżenko - Bogdan Łysakowski,
Sarkisjan - Grigorij Gaj - Stanisław Zaczyk,
Rimma - Aleksandra Zawiłowa - Barbara Wrzesińska,
Asia - M. Lwowa - Zofia Kucówna,
Dusia - Galina Ilina - Halina Głuszkówna,
Toropow - G. Nieczajew - Marian Friedmann,
Bobrow - Konstantyn Sinicyn - Tadeusz Bartosik,..

"Było ich tysiące. Połączeni umiłowaniem przygody, porwani romantyzmem pionierskiej pracy, zachęceni możliwością dużego zarobku przyjechali do miasta, które stanowi tylko martwy punkt na mapie. Żeleznogorsk - miasto, które mają zbudować walcząc z tajgą, klimatem i własną słabością. W tym "odciętym od świata" miejscu spotkało się tysiące indywidualności, setki problemów i trudności. Najtrudniejsza była walka z tęsknotą za tymi, których opuścili.
Rimma w dalekiej Moskwie zostawiła chłopca. Obiecał przyjechać i codziennie wyczekuje od niego listu. Lońka chce zarobić dużo pieniędzy, kupić samochód i żyć wygodnie w dużym mieście, a Asia szuka szczęścia i sądzi, że znajdzie go tu w "sercu tajgi". Wołodia zaś pragnie zacząć nowe, uczciwe życie. Wszyscy razem pracują w ciężkich warunkach i z dumą patrzą na wyniki swoich wysiłków. Na tej wielkiej budowie rośnie miasto i kształtują się nowi ludzie. Zawierają nowe przyjaźnie, rodzą się uczucia.
Rozstajemy się z nimi, gdy wszystko się jeszcze tworzy, nic nie jest zakończone - wszystko jest przed nimi." [FSP]
"Film o tematyce współczesnej. Opowiada o pracy młodzieży budującej miasto w tajdze. W chwili ich przyjazdu - Żelaznogorsk jest tylko punktem na mapie. Wiele niezmiernie ciekawych obserwacji, interesująca charakterystyka bohaterów. Film jest debiutem reżysera, autora scenariusza i aktorów.." [F].
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
17.Uskrzydleni (Leute mit Flügeln) - NRD 1960 reż. Konrad Wolf
reż. dubb. Jerzy Twardowski
Ludwik Bartuscheck - Erwin Geschonneck - Aleksander Bardini,
Dr. Lampert - Wilhelm Koch-Hooge - Tadeusz Cygler,
Henne - Hilmar Thate - Zygmunt Maciejewski,
Dr. Dehringer - Franz Kutschera - Marian Pysznik,
Dr. Klinger - Otto Dierichs -Tadeusz Samogi,
Betty Bartuscheck - Brigitte Krause - Krystyna Schnerr, ...
.

"Ludwik Bartuschek monter zakładów lotniczych jest duszą i ciałem oddany lotnictwu. Jako aktywny anty-faszysta nigdy nie zapomina jednak dla kogo przeznaczone są samoloty, które pomaga budować. W 1933 po objęciu władzy przez hitleryzm z trudem udaje mu się uniknąć aresztowania przez Gestapo. W chwili kiedy wybucha hiszpańska wojna domowa - jako jeden z pierwszych melduje się do szeregów republikańskich. W szybkim czasie zostaje komisarzem jednego z batalionów. Pozostała w Niemczech żona zostaje w tym czasie zesłana do obozu koncentracyjnego. Syna Bartuschka przygarniają jego przyjaciele.
Po jedenastu latach nielegalnej pracy na obczyźnie, Bartuschek powraca do Niemiec, zakonspirowany jako francuski robotnik. Na skutek sabotażu jaki został popełniony w zakładach lotniczych, w których pracował, zostaje wraz z grupą francuskich kolegów wysłany do obozu koncentracyjnego.
Po uwolnieniu w roku 1945 spotyka się w dramatycznych okolicznościach ze swym synem, który został przymusowo wciągnięty do hitlerowskich szeregów. Syn - podobnie jak ojciec - oddany jest całkowicie lotnictwu. Pragnie zostać konstruktorem samolotowym. Dzięki ojcu, zaczyna jednak i on pojmować znaczenie "dla kogo" buduje się samoloty. Bartuschek wraz z synem pozostają w NRD, by budować samoloty dla pokoju." [FSP]
"Schematyczny film znanego ["Gwiazdy"] reżysera o losach - ukazanych w retrospekcjach - niemieckiego komunisty w okresie hitlerowskim ..." [F].
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
18.Okup (Ransom) - USA 1956 reż. Alex Segal
reż. dubb. Seweryn Nowicki
dialogi: Krystyna Uniechowska, Elżbieta Łopatniukowa
dźwięk: Zdzisław Siwecki
montaż: Janina Nowicka
kier. prod.: Jerzy Kulawczyk
Stannard - Glenn Ford - Czesław Byszewski,
jego żona - Donna Reed - Wanda Majer,
Champan - Juano Hernandez - Kazimierz Wichniarz,
Telfer - Leslie Nilsen - Wieńczysław Gliński,
Komisarz policji Jim Backett - Robert Keith - Leon Pietraszkiewicz,
oraz: Witold Kałuski, Tomasz Miłkowski, ...
.

"Przemysłowiec amerykański Stannard staje pewnego dnia w obliczu wstrząsającego faktu: jego synek Andy został porwany przez kidnaperów, którzy żądają okupu w wysokości pół miliona dolarów. Rodzice zdają sobie sprawę, że przestępcy zdecydowani są na wszystko i w razie nie otrzymania okupu zabiją dziecko.
Stannard uruchamia wiec wszystkie swoje aktywa, by zebrać potrzebną sumę. Ale rozmowa z reporterem miejscowej gazety Telferem wpływa na zmianę decyzji nieszczęśliwego ojca. Mimo błagań żony, mimo nalegań krewnych, a nawet nieprzychylnego dlań środowiska prasy i opinii publicznej - postanawia nie spełniać żądania kidnaperów. Za pośrednictwem telewizji zwraca się do zbrodniarzy z wezwaniem, by dobrowolnie oddali dziecko - w przeciwnym razie zebrane przezeń pół miliona dolarów zostanie przeznaczone na zmobilizowanie wszystkich środków dla schwytania porywaczy.
Gdy policja znajduje skrwawioną koszulkę chłopca, wydaje się że wszystko jest stracone. Zrozpaczona żona Stannarda nie mogąc zrozumieć uporu męża opuszcza go. Ale nieugięta postawa i odwaga bohatera, który wbrew namowom całego otoczenia nie kapituluje przed przestępcami - odnoszą pełny sukces." [FSP]
"Scenariusz tego interesującego filmu oparto na głośnym widowisku telewizyjnym pt. "Straszna decyzja" - o jednym z licznych w Stanach Zjednoczonych wypadków kidnaperstwa. Film jest sprawnie zrealizowany. Świetna kreacja znanego aktora Glenna Forda, który gra ojca porwanego dziecka i decyduje się nie ulegać szantażowi ..." [F].
"Ta historia porwania dziecka bogatego przemysłowca przez nieznanych łotrów zawiera wprawdzie wywód przeznaczony dla widowni amerykańskiej, ale zręcznie skonstruowany scenariusz oraz doskonałe rzemiosło reżyserskie sprawiają, że "Okupem" emocjonować będzie się każdy. Jest to film typowo dialogowy, więc też oglądamy go w polskiej wersji bezbłędnie zrealizowanej przez reż. Seweryna Nowickiego. W dubbingu wyróżniają się: Wanda Majerówna i Czesław Byszewski jako dublerzy rodziców porwanego chłopca. Byszewski w scenie telewizyjnej - to prawdziwy popis kunsztu aktorskiego. "[Czesław Michalski; Dookoła Świata; nr. 5; 4 luty 1962r.]
Bardzo dziękuję panu Markowi Kopaczowi z Filmoteki Narodowej za spisanie danych dubbingowych z kopii filmowej.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
19.Bambi (Bambi) - USA 1943 r. reż. David D.Hand, Pierce Pearce i Larry Moren
reż. dubb. - Seweryn Nowicki
.

.


Puchacza i kreta dubbingował Aleksander Dzwonkowski
.


Tuptusiowi użyczała głosu wspaniała Zofia Raciborska.
"Bambi i jego mali czworonożni przyjaciele spędzają czas na zabawach, poznając tajemnice lasu. Pewnego dnia Bambi poznaje swego ojca, dorodnego jelenia zwanego Wielkim Księciem Lasu - który wybawia z opresji niedoświadczonego jelonka, gdy w lesie pojawia się Człowiek. Teraz Bambi wie, z czyjej strony może grozić mu niebezpieczeństwo.
Nadchodzi zima a wraz z nią trudny dla zwierząt okres poszukiwania pożywienia. Gdy do lasu znów wdzierają się ludzie, ofiarą ich pada matka jelonka. Bambi musi odtąd sam walczyć o byt.
Wiosna to pora godów. Koledzy jelonka jeden po drugim zakochują się i znajdują sobie towarzyszki życia. Las wypełnia radość i wesele. I Bambi ulega tym nastrojom: dama jego serca zostaje wdzięczna Faline, o która musi jednak stoczyć walkę ze swym aroganckim rywalem..." (WF)
Niestety, wydając ten film na DVD i VHS firma IMPERIAL zaopatrzyła w nowy, o wiele gorszy dubbing. Szkoda
Dziękuję Leosimbie za ustalenie reżysera polskiego dubbingu.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------