-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Premiery kinowe filmów dubbingowanych, wg. miesięcy
luty: Zwycięzca; Strzały Robin Hooda;
marzec: Konik garbusek;
kwiecień: Dziewięć miesięcy;
maj: Syrenka i książę; Święto dzikich zwierząt; Podróż kota w butach;
czerwiec: Hultajska czwórka; Dzieciństwo w ogniu; Robert i jego małpka;
lipiec: Perkusja, Dzięcioł i Dziewczyna; Nasz nowy braciszek; Tabor wędruje do nieba; Odbicie w lustrze;
sierpień: Zrozumiałeś, gratuluję!; Filipek;
wrzesień: Księżniczka na grochu;
październik: W gwiezdnym pyle; Tajemniczy upiór;
listopad: Dopóki bije zegar; Griszka i koń Zefir; Zamach w Sarajewie; Noc nad Chile;
grudzień: Mały książę;
------------------------------------------------------------------------------------
DUBBING ROKU - dubbing telewizyjny
1. Ja, Klaudiusz I, Claudius) - W. Bryt. 1976 reż. Herbert Wise
reż. dubb.: Izabela Falewicz
dialogi: Maria Etienne (1, 3, 6, 7, 8, 11, 13), Krystyna Uniechowska (2, 4, 5, 9, 10, 12)
dźwięk: Alina Hojnacka-Przeździak, Stanisław Uszyński
montaż: Danuta Sierant (1, 3, 5, 7, 9), Halina Kucharska (2, 4, 6, 8, 10), Gabriela Turant-Wiśniewska (11, 12, 13)
kier. prod.: Adam Wieluński
Klaudiusz - Derek Jacobi - Stanisław Brejdygant
Makron - John Rhys-Davies - Bogusz Bilewski
Sejan - Patrick Steward - Krzysztof Kumor
Marcelus - Stuart Wilson - Cezary Morawski
August - Brian Blessed - Tadeusz Bartosik
Tyberiusz - George Baker - Roman Wlhelmi
Kaligula - John Hurt - Henryk Talar
Antonia - Margaret Tyzack - Irena Laskowska
Druzus - Ian Ogilvy - Krzysztof Kołbasiuk
Agryppina - Fiona Walker - Aleksandra Koncewicz
Herod Agryppa - James Faulkner - Włodzimierz Nowakowski
Lucjusz - Simon MacCorkindale - Sergiusz Wolicki
Karaktakus - Peter Bowles - Włodzimierz Bednarski
Messalina - Sheila White - Małgorzata Włodarska
Kastor - Kevin McNally - Cezary Morawski
Postumus - John Castle - Mariusz Benoit
Gratus - Bernard Hill - Włodzimierz Bednarski
Liwia - Siân Phillips - Zofia Morozowska
Agryppinilla - Barbara Young - Halina Dobrowolska
Julia - Frances White - Zofia Saretok
Liwilla - Patricia Quinn - Anna Romantowska
Gershom - George Pravda - Zygmunt Listkiewicz
Plaucjusz - Roger Bizley - Maciej Wolf
Pizon - Stratford Johns - Czesław Byszewski
Elia - Richard Aylen - Krystyna Kołodziejczyk
Liwiusz - Denis Carey - Janusz Paluszkiewicz
Poppea - Sally Bazely - Daniela Machulska
Kasjusz Cherea - Sam Dastor - Arkadiusz Bazak
Plancyna - Irene Hamilton - Jolanta Wołejko
młody Herod - Michael Clements - Piotr Borowik
Fabjusz - Jonathan Burne - Edward Sosna
Martyna - Patsy Byrne - Alicja Migulanka
Druzylla - Beth Morris - Gabriela Kownacka
śpiewak - Robert Bateman - Adrian Milewski
Montanus - James Bree - Zbigniew Kryński
Pallas - Bernard Hepton - Maciej Maciejewski
Narcyz - John Cater - Witold Pyrkosz
Neron - Christopher Biggins - Piotr Grabowski
Kamilla - Carol Gillies - Katarzyna Łaniewska
Rufus - Michael Hawkins - Leopold Matuszczak
Lucjusz - Russell Lewis - Jacek Czyż
Gallus - Charles Kay - Tadeusz Wieczorek
Germanik - Gary Locke - Krzysztof Machowski
Lentulus - Jon Laurimore - Eugeniusz Robaczewski
Gemellus - Douglas Melbourne - Czarek Kwieciński
Tytus - Edward Jewesbury - Zygmunt Maciejewski
Senator - George Howe - Krzysztof Tomczak
Domicjusz - Esmond Knight - Janusz Paluszkiewicz
młody Klaudiuisz - Ashley Knight - Michał Maciejewski
Arystarch - Carleton Hobbs - Henryk Machalica
Apikata - Kate Lansbury - Barbara Bargiełowska
niewolnik Klaudiusza - Tony Haygarth - Kazimierz Kaczor
Praxis - Alan Thompson - Tadeusz Grabowski
Sentor - Roy Stewart - Jan Majzel
Rzeżbiarz - Arthur Whybrow - Egeniusz Kamiński
Marek Winicjusz - Manning Wilson - Bogusław Stokowski
Trazyllus - Kevin Stoney - Gustaw Lutkiewicz
kurier - Nicholas Willatt - Wojciech Szymański
Marek Agryppa - John Paul - Włodzimierz Bednarski
Cezonia/ Sybilla - Freda Dowie - Aleksandra Zawieruszanka
Lollia - Isabel Dean - Maria Homerska
Bryzeida - Anne Dyson - Barbara Rachwalska
Helena - Karin Foley - Hanna Mikuć
Attyk - John Franklyn-Robbins - Włodzimierz Bednarski
kurier z Germanii - Patrick Drury - Wojciech Zajdler
Pollion - Donald Eccles - Andrzej Grzybowski
Thallus - David Davenport - Tadeusz Bogucki
Asprenas - John Fagan - Maciej Szary
Warron - Aubrey Richards - Leonard Andrzejewski
Wipsania - Sheila Ruskin - Joanna Jędryka
Sabinus - Bruce Purchase - Juliusz Berger
Horacy - Norman Shelley - Stanisław Jaśkiewicz
Kalpurnia - Jo Rowbottom - Ewa Kania
młody Kaligula - Robert Morgan - Tomek Podmiotko
Witeljusz - Roy Purcell - Edmund Harwański
Kwestor - Michael Segal - Zygmunt Listkiewicz
Muza - Renu Setna - Wiesław Drzewicz
Brytanik - Graham Seed - Adam Ferency
Gajusz - Earl Rhodes - Michał Sawczuk, ...
.
.
.
.
.
.
A oto genialna trójka polskich aktorów dubbingowych którzy, za udział w tym serialu, na trwale zapisali się złotymi
zgłoskami w historii polskiego dubbingu:
.
Derek Jacobi grający Klaudiusza i dubbingujący go w polskiej wersji - Stanisław Brejdygant.
.
Brian Blessed odtwarzający rolę Augusta i Tadeusz Bartosik.
.
I ta co była solą tego serialu - Siân Phillips, czyli Liwia i doskonale wcielająca się we wszelkie "czarne charaktery" aktorka o gołębim sercu - Zofia Mrozowska.
Z wielu wielu wspaniałych aktorów biorących udział w tym dubbingu przypomnijmy jeszcze:
.
Antonia - Margaret Tyzack i jej polski głos - Irena Laskowska.
.
Tyberiusz - George Baker i Roman Wilhelmi.
.
Julia - Frances White i Zofia Saretok.
Ja, Klaudiusz – brytyjski serial telewizyjny wyprodukowany przez BBC w 1976 roku. Jest to adaptacja dylogii powieściowej brytyjskiego pisarza Roberta Gravesa – "Ja, Klaudiusz" i "Klaudiusz i Messalina", która okazała się jednym z najpopularniejszych seriali telewizyjnych w historii BBC.
Narracja w filmie prowadzona jest z pozycji cesarza Klaudiusza, stojącego nad grobem starca, który, pisząc autobiografię, opowiada potomnym historię swej rodziny. Odsłania mroczne kulisy historii rodu, który stworzył potęgę Rzymu. Serial przedstawia degenerację wartości moralnych toczącą rodzinę cesarską, która wiedzie do upadku imperium. (Wikipedia)
-------------------------------------------------------------------------------------
DUBBING ROKU - dubbing kinowy
2. Konik garbusek (Koniok-Gorbunok = Конёк-Горбунок) - ZSRR 1975 reż. Iwan Iwanow-Wano
reż. dubb.: Grzegorz Sielski
dialogi: Krystyna Kotecka
Wania - Barbara Marszałek
Konik Garbusek - Alicja Krawczykówna
Car - Jerzy Przybylski
Koniuszy - Sławomir Misiurewicz
Cud Dziewczyna - Ewa Adamska
Daniłła - Ryszard Dembiński
Gawryłła - Ireneusz Kaskiewicz
Wieloryb - Marian Wojtczak
Kobyła - Ewa Mirowska, ...
.
Wanię dubbingowała Barbara Marszałek.
.
Konik garbusek przemówił głosem Alicji Krawczykówny.
.
Car to doskonały, charakterystyczny głos Jerzego Przybylskiego.
.
Bajkowy czarny charakter- Koniuszy, Sławomir Misiurewicz.
.
Cud Dziewczyna ma głos Ewy Adamskiej.
.
.
Ryszard Dembiński (z lewej) był głosem Daniłły i Ireneusz Kaskiewicz (po prawej) który dubbingował Gawryłłę.
.
Wieloryb przemówił głosem Mariana Wojtczaka.
.
Kobyła przemówiła głosem Ewy Mirowskiej.
Trzecia na naszych ekranach, a druga animowana adaptacja jednej z najpopularniejszych baśni rosyjskich. [FSP]
Żyli trzej bracia: dwaj silni i mądrzy oraz mały Waniusza uważany przez wszystkich za głuptasa. Pewnej nocy czuwali razem, by przyłapać tajemniczego szkodnika tratującego ich pole. Okazał się nim Cudowny Rumak, którego Waniuszy udało się złapać i okiełznać. W zamian za zwróconą wolność obdarował on chłopca dwoma wspaniałymi rumakami i małym Konikiem Garbuskiem. Waniusza ukrył konie w stajni, ale zawistni i chciwi bracia je ukradli. Na grzbiecie Konika Garbuska chłopiec wyrusza w pościg za złodziejami. po drodze znajduje pióro Żar-Ptaka i chowa je, mimo ostrzeżeń Konika, że przyniesie mu ono nieszczęście. Tymczasem na rynku w miasteczku bracia wystawili już konie na sprzedaż. Wania przybywa jednak w porę. Zachwycony car daje mu za konie kilka czapek srebra, a ponieważ rumaki nie dają się nikomu dotknąć, Wania zostaje carskim masztalerzem, zyskując w zdegradowanym poprzedniku zawziętego wroga. Za jego podszeptem car wystawia Wanię na coraz cięższe próby, z których chłopiec wywiązuje się jednak dzięki pomocy Konika Garbuska. Zdobywa dla cara nieuchwytnego Żar-Ptaka, przynosi Cud-Dziewicę, żeglującą po odległych morzach. Car zakochuje się w Dziewicy i pragnie ją poślubić. Ona jednak stawia warunki. Chce odzyskać pierścień, który spoczywa na dnie oceanu. Znowu Wania z Garbuskiem wyruszają na kraj świata. Dzięki pomocy wieloryba, wdzięcznego za uratowanie go od pokuty, zdobywa legendarny pierścień. Wtedy Dziewica oznajmia, że wyjdzie za cara, gdy ten odzyska młodość; w tym celu musi się poddać potrójnej kąpieli: we wrzącym mleku, wrzącej, a następnie lodowatej wodzie. Car postanawia sprawdzić skuteczność tej kuracji na Wani. W ostatniej chwili chłopca ratuje znów Garbusek i Wania wynurza się z kąpieli jako piękny, dorodny młodzieniec. Na jego widok car wskakuje ochoczo do ukropu, a Wania zostaje mężem pięknej Dziewicy, z którą panują długo i szczęśliwie, nie zapominając o wiernym Koniku Garbusku. (FSP)
Kilka lat temu PROPAGANDA, czyli TVP, wydała ten film na dvd... i jest to prawdziwe kuriozum!
Nie dość że bajce zmieniono tytuł/ a wydawało się że każdy musiał słyszeć o "Koniku garbusku"/ na "Iwan i zaczarowany kucyk", to film jest "zdubbingowany"... właściwie nie wiadomo czy to coś można nazwać dubbingiem.
Wszystkie postacie są dubbingowane przez dwie osoby (kobietę i mężczyznę - Hannę Kinder-Kiss i Adama Wnuczko). Kiedy mamy dialog między trzema postaciami męskimi - Wania, Car i Koniuszy - w pewnym momencie gubimy się... przecież oni wszyscy mówią jednym głosem! To co że trochę zmodulowanym ... ale jednak.
Ale to jeszcze nic. Tragedia następuje kiedy bohaterowie zaczynają śpiewać! Oczywiście nasi aktorzy nie śpiewają, tylko czytają tekst piosenki - jak to robi lektor, a my słyszymy śpiew ... w języku angielskim!!! Tak, tak, nasza kochana TV kupiła ten film od amerykanów i ludową bajkę rosyjską słyszymy w języku angielskim. Doprawdy ręce opadają.
Więc czytelniku, jeśli masz okazję, obejrzyj ten film w starym doskonałym, łódzkim dubbingu. [bytuch]
-----------------------------------------------------------------------------------
3. Zwycięzca (Pobieditiel = Победитель) - ZSRR 1975 reż. Andriej Ładynin i Edgar Chadzikian
reż. dubb.: Zofia Dybowska-Aleksandrowicz
Spirydonow - Aleksander Zbrujew - Marek Kondrat
Mokaszew - Gieorgij Taratorkin - Krzysztof Kołbasiuk
Anna - Walentyna Kariewa - Halina Chrobak
Jegor - Michaił Łobanow - Andrzej Golejewski
Mitiaj - Jewgienij Szutow - Czesław Lasota
Kariejew - Władimir Korieniew - Maciej Rayzacher
Ganin - Aleksiej Łoktiew - Andrzej Gawroński
Jelena Nikołajewna - Irina Goszewa - Mira Morawska
Jefim Iwanowicz - Iwan Ryżow - Jerzy Tkaczyk
feldfebel - Wadim Zacharczenko - Józef Kalita
Misza - Jurij Gusiew - Zygmunt Listkiewicz
Akim - Stanisław Czekan - Czesław Mroczek
pułkownik - Władimir Zamanski - Zdzisław Salaburski
Wasia - Nikołaj Halikow - Zenon Dądajewski, ...
Akcja filmu "Zwycięzca" toczy się w latach wojny domowej, w okresie drugiej ofensywy denikinowskiej. Tytułowy bohater - to komisarz Armii Czerwonej, który na terenach zajętych przez "białych" organizuje oddział bojowy. Osią przygodowej fabuły jest pojedynek moralny i ideologiczny komisarza z białogwardyjskim oficerem, żywiącym pewne wątpliwości co do słuszności sprawy, której służy. [FSP]
Rok 1919. Czerwonoarmista Jasza Spirydonow zostaje złapany przez "białych". Przesłuchuje go oficer Mokaszew, były właściciel wsi Olchówka. Rannemu Spirydonowowi udaje się zbiec i trafia właśnie do tej wsi, gdzie schronienia udziela mu młoda nauczycielka Anna. Tymczasem w Olchówce pojawia się policja, by ukarać chłopów za zagrabienie pańskiego mienia. Chłopi buntują się, są ofiary. Wiadomo, że po takich faktach spadną represje na całą wieś. Chłopi przyłączają się więc do komisarza Jaszy, który organizuje oddział. Stanowi on poważną groźbę dla białych, zwłaszcza gdyby połączył się z silniejszymi ugrupowaniami Armii Czerwonej. Zakochany w Annie komisarz wysyła ją do miasta, gdyż we wsi ma się pojawić ekspedycja karna, która dowodzi Kariejew, naczelnik kontrwywiadu. Uczestniczy w niej również mimo oporów wewnętrznych - Mokaszew, czując się odpowiedzialny za ucieczkę Spirydonowa; ma jednak coraz więcej wątpliwości co do słuszności sprawy, której służy.
W oddziale Spirydonowa pojawia się prowokator Ganin udający przedstawiciela komunistycznej organizacji z miasta. Po niepowodzeniu ekspedycji właśnie on i Mokaszew mają zorganizować zasadzkę na Spirydonowa. Zasadzka nie udaje się, gdyż pozyskany rzekomo przez białych członek oddziału, Jegor, tylko pozornie zdradza komisarza, a w rzeczywistości działa z jego rozkazu. Dochodzi do spotkania Mokaszewa ze Spirydonowem i ostatecznej, pełnej wzajemnego szacunku rozmowy dwóch przeciwników... Wkrótce potem białogwardzista targnie się na życie.
Oddział Spirydonowa wykonuje zadanie powierzone mu przez sztab Armii Czerwonej: ochronę i utrzymanie mostu przed atakiem na pozycje białych.
--------------------------------------------------------------------------------------
4. Strzały Robin Hooda (Strieły Robin Guda = Стрелы Робин Гуда) - ZSRR 1975 reż. Sergiej Tarasow
reż. dubb.: Izabela Falewiczowa
Robin Hood - Boris Chmielnicki - Wojciech Zeidler
Maria - Regina Razuma - Dorota Kawęcka
Kate - Vija Artmane - Wanda Majerówna
brat Tuck - Eduard Pavuls - Zygmunt Listkiewicz
Guy Gisborn - Algimantas Masiulis - Zdzislaw Salaburski
biskup - Jurij Strenga - Wiesław Machowski, ...
Zrealizowana przez twórców radzieckich wersja przygód Hooda ma wyraźnie charakter balladowy (wzmacniają to wrażenie melodyjne, skomponowane specjalnie dla filmu pieśni), choć przede wszystkim jest to obraz przygodowy z wartką akcja, mnóstwem pojedynków i emocjonujących sytuacji. Robin Hooda gra Boris Chmielnicki (w wersji pol. Wojciech Zeidler), znany moskiewski aktor teatralny, występujący w Teatrze na Tagance, a partnerują mu popularni aktorzy łotewscy - Vija Artmane(Wanda Majerówna) i Eduard Pavuls(Zygmunt Listkiewicz). [FSP]
Robin Hood w towarzystwie swych wiernych druhów przybywa na turniej łuczniczy odbywający się na zamku bogatego, słynącego z okrucieństwa rycerza Guya Gisborna. Zwycięża, ale zostaje rozpoznany przez gospodarza. Z opresji wybawia Hooda i jego przyjaciół - umożliwiając im ucieczkę - błazen Guya, sprzyjający w tajemnicy Robinowi. Niebawem do kompanii dzielnego Hooda dołącza piękna Maria, córka młynarza zabitego przez Gisborna oraz krotochwilny brat Tuck, dla którego ziemskie uciechy i fertyczna Kate są ważniejsze od zbawienia duszy. Do siedziby Robina trafia młody rycerz Allan wracający z wyprawy krzyżowej. Przybysz skarży się na okrucieństwo działających w zmowie Gisborna i biskupa: szykanami zgnębili jego ojca, a po jego śmierci, za rzekome długi, zagarnęli zamek Allana. Teraz z kolei przyjaciel Guya i biskupa, sir Edmund, zamierza poślubić jego ukochaną Annę, którą oszukano, że Allan nie żyje. Robin i jego druhowie zbierają potrzebną rycerzowi sumę i młody człowiek odzyskuje rodowe włości. Nieuczciwy biskup nie cieszy się jednak długo podstępnie wyłudzonymi pieniędzmi; Robin zatrzymuje go w lesie i odbiera sakiewkę. W ostatniej chwili Hood udaremnia także ślub sir Edmunda z Anną, którą prowadzi do ołtarza Allan. Po wyjściu z kościoła młodą parę dosięgają śmiertelne strzały Edmunda, który w chwilę potem ginie z ręki Hooda. Tymczasem Guy mając nadzieję, że zwabi Robina w pułapkę do zamku, porywa jego ukochaną Marię. Dzięki pomocy nienawidzącego swego pana błazna Robin unika pułapki i uwalnia dziewczynę. Szczęśliwi zakochani, Robin i Maria bez przeszkód już wracają do sherwoodzkiego lasu... (FSP)
----------------------------------------------------------------------------------------
5. Dziewięć miesięcy (Kilenc hónap) - Węgry 1976 reż. Márta Mészáros
reż. dubb.: Czesław Straszewski
János Bognár - Jan Nowicki - Jan Nowicki
Márta Mészáros konsekwentnie podejmuje w swych filmach problemy sytuacji kobiety we współczesnym świecie. Bohaterką jej poprzedniego filmu - nagrodzonej w Berlinie Zachodnim i Chicago "Adopcji" była starzejąca się samotna kobieta, opanowana tęsknota posiadania dziecka. "Dziewięć miesięcy" jest kontynuacją podjętego tam problemu macierzyństwa. Mészáros dopomina się o równouprawnienie kobiet, o swobodę w decydowaniu o swym losie i o losie własnego dziecka. [FSP]
Dwudziestokilkuletnia Juli Kovács zgłasza się do pracy w zakładzie metalurgicznym w małym miasteczku Ózd. Przyjmuje ją młody inżynier János Bognár, który od pierwszego wejrzenia zakochuje się w niej. Już następnego dnia odprowadza Juli do domu, wyznając miłość i proponując małżeństwo. Dziewczyna, z początku niechętna zalotom Jánosa, wkrótce także zaczyna darzyć go uczuciem. János chciałby wiedzieć o Juli wszystko, śledzi ją i dowiaduje się, że na wsi u matki wychowuje się jej nieślubne dziecko, którego ojcem jest żonaty wykładowca uniwersytetu.
Juli zachodzi w ciążę, János namawia ją, żeby przerwała pracę w fabryce i odłożyła końcowe egzaminy na studiach, które zaocznie kończy. Uważa, że jako jego przyszła żona nie musi pracować. Między kochankami narastają konflikty: ona chce być niezależna, on jest zwolennikiem rodziny, w której decydujący głos posiada mężczyzna. Jego celem jest własny dom i samochód - ona chce przede wszystkim ukończyć studia. Mają także różne poglądy na wychowanie dzieci, poza tym János ukrywa przed swą rodziną, że jego narzeczona jest już matką. Juli lubi wszakże jasne sytuacje i sama ujawnia tajemnicę. Rodzina Jánosa jest oburzona i nie kryje swoich opinii o "tego typu kobietach". János, choć przepędza krewnych, gdy zostają sami nie tai już swego gniewu. Wygania Juli z domu, przeklinając ją i mające się narodzić dziecko. Juli odchodzi. Wkrótce dostaje pracę i mieszkanie służbowe w spółdzielni ogrodniczej. Osamotniony János próbuje ją odnaleźć - bez skutku. Juli rodzi swoje drugie dziecko. (FSP)
-------------------------------------------------------------------------------------
6. Syrenka i książę (Rusałoczka = Русалочка) - ZSRR - Bułg. 1976 reż. Władymir Byczkow
reż. dubb.: Maria Piotrowska
syrenka - Wika Nowikowa - Ewa Adamska
książę - Jurij Sienkiewicz - Stanisław Kwaśniak, ...
Radziecko-bułgarski film "Syrenka i książę" zrealizowany według popularnej bajki Hansa Christiana Andersena, inspirowała obchodzona w 1975 roku 100 rocznica śmierci duńskiego bajkopisarza... Już od rozpoczynającego się prologu (...) mamy na ekranie efektowne widowisko. Na tronie godnie sadowi się wesoły, morski car, na kolorowej mozaice podwodnych kamieni i wodorośli, w takt pięknych melodii pląsają królewskie córki, a na płynącym po morzu statku nastrojowo śpiewają marynarze świętujący szesnastą rocznicę urodzin swego księcia.W filmie Byczkowa popularna bajka Andersena wzbogacona została o nowe perypetie , inaczej scharakteryzowane zostały postaci bohaterów. Filmowa syrenka budzi w ludziach strach i grozę, ma ugruntowaną złą sławę i tylko interwencja narratora i księcia ratuje ją od niechybnej śmierci na szubienicy. Narzeczona księcia nieoczekiwanie natomiast przeobraża się w krnąbrną i kapryśną pannicę uwielbiającą okrutne i krwawe zabawy. Przeniesiona zaś z podwodnego królestwa na ziemię i przyobleczona w postać wesołej szynkarki czarownica jest o wiele sympatyczniejsza niż w literackim pierwowzorze. Zmienił się i książę. Ślepy i głuchy zarówno na podłość księżniczki, jak i szlachetność syrenki, słusznie pozostaje w filmie osamotniony i nieszczęśliwy. Zresztą tylko narrator widzi piękno duchowe syrenki i własnym życiem przypłaca jej nieśmiertelność. ["Sowietskije Fiłmy" za FSP]
Załoga płynącego po morzu statku spostrzega wyłaniający się z wodnych otchłani korowód pięknych syrenek. Ich zwodnicze głosy i tajemnicze oblicza omamiają marynarzy i statek tonie. Fale, którym pomaga najmłodsza i najurodziwsza córka króla mórz, wyrzucają na brzeg jednego z rozbitków - francuskiego księcia. Omdlałego młodzieńca znajduje przejeżdżająca wybrzeżem księżniczka i zabiera na swój dwór. Za nimi po kryjomu podąża zakochana w księciu od pierwszego wejrzenia syrenka. Po drodze panna z rybim ogonem spotyka Sulpicjusza, wagabundę z dobrym sercem. Wzruszony prośbami syrenki Sulpicjusz obiecuje znaleźć czarownicę, która da jej ludzką postać. Czarownica, miejscowa szynkarka, uprzedza syrenkę, że w ludzkiej postaci czeka ją śmierć - jeśli książę nie odwzajemni jej uczuć, albo nieśmiertelność - gdyby ktoś oddał dla niej życie. Syrenka zgadza się. Pierwsze jednak kontakty z ludźmi omal nie kończą się dla niej tragicznie. Prawdomówna dziewczyna przyznaje się, że jest wodną rusałką topiącą ongiś statki i zostaje skazana na śmierć. Dzięki pomocy Sulpicjusza, który prosi księcia o interwencję, do egzekucji nie dochodzi, a syrenka trafia na dwór księżniczki. Szczęśliwa, że znalazła się blisko ukochanego, cierpi zarazem ogromnie widząc, że książę nie zwraca na nią uwagi, darząc uczuciem księżniczkę. Tymczasem księżniczka urządza turniej rycerski, którego zwycięzca ma otrzymać jej rękę. Książę wygrywa i choć wie, że kapryśna panna nie kocha go - przed walką potajemnie zapewniała każdego z przeciwników, iż pragnie tylko jego zwycięstwa - ceniąc swój rycerski honor postanawia ją poślubić. Sulpicjusz wiedząc że oznacza to śmierć dla syrenki, w przebraniu wyzywa księcia na pojedynek. Dzielny wagabunda ginie, ale syrenka żyć będzie wiecznie, choć niedostępna dla księcia, który zbyt późno zrozumiał swój błąd... (FSP)
-------------------------------------------------------------------------------------
7. Święto dzikich zwierząt (La Fête sauvage) - Fr 1975 reż. Frédéric Rossif
reż. dubb.: Maria Olejniczak
literackie opracowanie komentarza: Halina Wodiczko
tekst czyta Andrzej Stockinger i Aleksandra Koncewicz
"Święto dzikich zwierząt" to barwny, a zarazem dramatyczny kalejdoskop dzikich zwierząt, żyjących na ostatnich już, nieskażonych cywilizacją terytoriach Republiki Południowej Afryki, na pustyniach afrykańskich, na zboczach Himalajów, na brzegach Orinoko. Film pokazując zwierzęta w ich naturalnym środowisku daje pełny obraz ich życia: poszukiwania i zdobywania pożywienia, miłości, śmierci. Sekwencje, gdy zwierzęta w walce o byt zadają sobie gwałt są o wiele mniej okrutne niż nasze wyobrażenia o tym, zaś sceny miłości nadspodziewanie piękne. Niezwykle wzruszające są na przykład sceny, gdy żyrafy pozbawione przez naturę głosu, wyrażają swoje uczucia przy pomocy fascynującego tańca szyi. Punktem wyjścia filmu jest fantastyczna, poetycka i sugestywna - wizja: dręczone i zabijane przez człowieka zwierzęta zrywają więzy i druty, by powrócić do swej nieistniejącej , pierwotnej krainy. [FSP]
Godna polecenia jest też ścieżka dźwiękowa ze świetną muzyką Vangelisa.
--------------------------------------------------------------------------------------
8. Podróż kota w butach (Nagagutsu o haita neko: Hachijû nichikan sekai isshû) - Jap. 1974 reż. Hiroshi Shidara
reż. dubb.: Zofia Dybowska-Aleksandrowicz
dialogi: Joanna Klimkiewicz
teksty piosenek: Zbigniew Stawecki
konsultacja muzyczna: Jan Janikowski
montaż: Henryka Machowska
kier. prod.: Tadeusz Simiński
Pero - Marek Kondrat
Hipo - Cezary Julski
Mały - Danuta Mancewicz
Juko - Kazimierz Brusikiewicz
Grumon - Jerzy Tkaczyk
Czarnoksiężnik - Zdzisław Salaburski
Piraci- Józef Kalita, Joachim Lamża, Henryk Łapiński, i inni
śpiewają: Anita Łastik, Marek Kondrat i Amazonki
"Podróż kota w butach" jest trzecim na naszych ekranach - po "Kocie w butach" i "Małej syrence" - pełnometrażowym japońskim filmem rysunkowym.
Reżyser Hiroshi Shidara czerpał tu z dwu źródeł: główny bohater jest wzorowany na postaci kota Pero ze znanej bajki Charlesa Perrault, fabuła zaś - na powieści "W 80 dni dookoła świata" Juliusza Verne'a. Żartobliwe zmiany nazw geograficznych jak np: Londynu na Dondon, kanału sueskiego na kueski, Mississipi na Missussuppi itp. nie zmylą nikogo co do miejsca rozgrywającej się akcji.
Film charakteryzuje się dynamicznym tempem licznych pogoni zrealizowanych z imponującą wirtuozerią i nagłymi zwrotami akcji, w których "mrożące krew w żyłach" epizody przeplatają się z elementami komediowymi. Godna uwagi jest również strona plastyczna filmu: sugestywny i stylowy rysunek miejsc odwiedzanych przez Pero oraz wyrazista animacja. [FSP]
W restauracji miasta Dondon pracuje jako kelner Pero - kot w butach. Pewnego dnia podczas obiadu zakłada się z bogatym i pewnym siebie przedsiębiorcą Gourmontem, że objedzie świat w 80 dni. Pero ma wyruszyć w drogę małym stateczkiem wraz ze swymi przyjaciółmi - hipopotamem Karterem i dwoma myszkami. Właśnie przez jedną z nich, której wbrew kocim zasadom uratował życie - Pero został skazany na śmierć przez kociego króla. W dniu odjazdu do Dondonu przybywa trzech kocich zabijaków mających wykonać wyrok. Pero ze zbirami na karku wyrusza w daleką, najeżoną niebezpieczeństwami podróż.
Pierwszy etap to Madridd, gdzie Pero bierze udział w corridzie, lecz przez wysłanników kociego króla zostaje zmuszony do ucieczki, uciekać musi także z kolejnych etapów podróży: miast Vinice, Tizza czy Hathens. Przy wejściu do kanału kueskiego stateczek ulega awarii i Pero przerabia go na pojazd kołowy, którym rusza przez pustynię Półwyspu Garabskiego. Tymczasem tajemniczy wilk, doktor Garigari, wysłannik Gourmonta podstawia kocim zabijakom groźną opancerzoną machinę. Podczas szaleńczej pogoni przez garabskie miasto machina ulega zniszczeniu, ale Garigari natychmiast sprawia zabijakom balon. Dzięki sprytnemu fortelowi Pero z przyjaciółmi zdobywają balon i odlatują do Pindii, gdzie budują łódź podwodną. Niestety pod powierzchnią morza czyha już na nich dr Garigari ukryty wraz z kotami w wielkiej sztucznej rybie. I tym razem jednak Pero jest sprytniejszy i wychodzi cało z opresji.
Nad rzeką Missussuppi dr Garigari dzięki podstawionemu kociakowi usypia Pero na kilka dni i ten z dużym opóźnieniem wyrusza w dalszą drogę. W drodze przez polarne krainy prześladowcy usiłują uniemożliwić mu podróż przy pomocy ogromnego sztucznego mamuta. W oznaczonym dniu Pero ląduje jednak w Dondonie. Rozpoczyna się ostatni atak samego Gourmonta, który w szaleńczym pościgu po zakamarkach ratuszowej wieży usiłuje przeszkodzić Pero w dotarciu do ratuszowego zegara. Na nic to się jednak zdaje i Pero wygrywa zakład, stając na wieży w samo południe wyznaczonego dnia. (FSP)
Bardzo dziękuję panu Markowi Kopaczowi z Filmoteki Narodowej za spisanie listy płac polskiej wersji językowej z kopii filmowej.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
9. Hultajska czwórka (Ozornyje bratja = Озорные братья = Japbaklar = Джапбаки) - ZSRR (Turkmenia) 1975 reż. Kakow Orazsachatow, Chaid Jakubow
reż. dubb.: Mirosław Bartoszek
Dżapbak - Enwer Annakulijew - Andrzej Łągwa
Japbak - Muratgieldy Rachimow - Bronisław Wrocławski
Mapbak - Kajipnazar Muchammiednurow - Sławomir Górzyński
Topbak - Aszyr Dżumadurdyjew - Sławomir Pieniążek
Kelek-baj - Bazar Amanow - Jerzy Przybylski
Jałak-iszan - Durdy Saparow - Zygmunt Malawski
Pelwan - Dżuma Bierdyjew - Piotr Giryń
rozbójnik 1 - Szakur Kulijew - Ireneusz Kaskiewicz
rozbójnik 2 - Kurban Keldżajew - Sławomir Misiurewicz, ...
Bohaterowie filmu - czterej bracia - reprezentują cechy, które zjednują im uznanie wiejskiej społeczności: zaradność, spryt, humor, poświęcenie. Solidarna i nierozłączna czwórka potrafi stawić czoła przeciwnościom losu i egzekwować sprawiedliwość w imieniu pokrzywdzonych biedaków. Film z pietyzmem odtwarza egzotyczne realia turkmeńskiego aułu, zaś czwórka dzielnych "Dżapbaków" zyska zapewne sympatię dziecięcej widowni. [FSP]
Żyli, byli czterej bracia: Dżapbak, Japbak, Mapbak i Topbak. Zwano ich Dżapbakami od imienia najstarszego brata. Byli ubodzy i bezdomni, zarabiali na życie najmując się do pracy u bogatych gospodarzy. Wrażliwi na krzywdy i niesprawiedliwość zawsze ochoczo służyli potrzebującym pomocy.
Pewnego dnia Dżapbakowie schodzą na dno wyschniętej studni aby pośpieszyć na pomoc uwięzionemu osiołkowi. Lecz oto nadchodzi para zbójców i drwi z uwięzionych nieboraków zabierając umocowaną do pnia linę. Sprytny Mapbak zauważywszy na dnie studni tajemniczy dzban wykrzykuje triumfalnie: "skarb". Znęceni łupem rozbójnicy radzi nie radzi wyciągają chłopców i osła...
Rada aułu pod przewodnictwem przebiegłego iszana postanawia skonfiskować nędzny dobytek Dżapbaków. Wykorzystuje to sprytny Kelek-baj, najmajętniejszy gospodarz w aule, twierdząc, że zastępował ubogim sierotom ojca i to jemu właśnie należy powierzyć mienia Dżapbaków. W rzeczywistości Kelek-baj wykorzystywał chłopców do najcięższych prac, głodził i zmuszał do spania pod gołym niebem. Kelek-baj przywłaszcza sobie kozę Dżapbaków, dzięki której przynajmniej mleka mieli pod dostatkiem, a zbuntowanych chłopców wygania.
Baj postanowił ożenić swego niewydarzonego jedynaka - Pelwana z piękną Bostan. Dziewczyna jednak darzy uczuciem pastucha Geldi. Matka Bostan, uboga wdowa nakłania córkę do bogatego zamążpójścia, Kelek-baj przyrzekł bowiem wybudować nową jurtę dla młodej pary. Zaprzyjaźnieni z Bostan i Geldim Dżapbakowie śpieszą młodym na pomoc. Japbak przebiera się w strój narzeczonej i uczestniczy w ceremonii swatów z Pelewanem.
Trójka pozostałych braci przyłapuje tymczasem rozbójników, usiłujących na rozkaz Kelek-baja uprowadzić owce Gelediego. Mieszkańcy wioski potępiają haniebny uczynek Kelek-baja. Za sprawą hultajskiej czwórki wszystko kończy się szczęśliwie. Bostan i Geldi padają sobie w ramiona, a Dżapbakowie ruszają na spotkanie nowym przygodom... (FSP)
----------------------------------------------------------------------------------------
10. Dzieciństwo w ogniu (Ogniennoje dietstwo = Огненное детство) - ZSRR 1976 reż. Jurij Szwyriew
reż. dubb.: Czesław Staszewski
Grisza Miroszko - Pietia Gorkin - Piotr Antczak
Andriej - Alosza Bakinow - Janusz Bierzyński
Iwan - Sierioża Sokołow - Sławomir Pieniążek
Sońka - Sasza Rebieko - Piotr Giryn
Mańka - Ania Nazariewa - Magda Scholl
komisarz Sabbutin - Jurij Kuźmienkow - Bogumił Antczak
ojciec Andrieja - Daniił Netriebin - Jerzy Szpunar
ojciec Griszy - Giennadij Juchtin - Ryszard Dembiński
Czykanow - Aleksiej Wanin - Ryszard Stogowski
telegrafista Somow - Jurij Miedwiediew - Janusz Kubicki
rudy Kozak - Jewgienij Krasawcew - Stanisław Jaroszyński
ataman - Stanisław Chitrow - Zbigniew Niewczas, ...
Punktem wyjścia scenariusza "Dzieciństwa w ogniu" była autobiograficzna opowieść Grigorija Miroszniczenki "Junarmia" (Młoda armia) - jedna z najpoczytniejszych w ZSRR książek dziecięcych o wojnie domowej. Akcja toczy się na północnym Kaukazie, na węzłowej stacji kolejowej i w przylegających do niej osadach. Bohaterami są dzieci robotników z warsztatów kolejowych, walczące - tak jak ich ojcowie - na tyłach wroga. Atutami filmu są dynamiczna akcja, sympatyczne sylwetki małych bohaterów oraz romantyczna atmosfera wielkiej przygody. [FSP]
Pewnego czerwcowego dnia roku 1919 na stacji pojawił się czerwony pociąg agitacyjny. Dzieciarnia oczu oderwać od niego nie mogła. W pociągu było kino, a komisarz Sabbutin pięknie mówił o rewolucji. Podbił on serca podrostków - Griszki, Andrieje, Iwana i Sońki. Nawet jego córeczka, kilkuletnia Mańka, wydawała się chłopcom dziewczynką wyjątkową - była przecież córką bohatera.
Ale wkrótce znowu nastały ciężkie czasy. Okolice opanowali białogwardziści. W miejsce czerwonego agit-pociągu na stację wtoczył się białogwardyjski pociąg pancerny. Sabbutina aresztowano i skazano na śmierć - w ostatniej chwili cudem udało mu się zbiec spod szubienicy. Znaleźli go - rannego - Griszka, Andriusza i Iwan, gdy na starej bocznicy kolejowej wypróbowywali "bombę" własnej produkcji. Chłopcy już dawno zamierzali zorganizować oddział bojowy, ale nie bardzo wiedzieli jak się do tego zabrać. Co innego teraz - pod wodzą Sabbutina, którego ukryli w starej twierdzy za wioską. Pierwsza rzecz to zdobyć broń. Nie na darmo chłopcy całe dnie spędzali na stacji - poznali obyczaje strażników pociągu pancernego, którzy i na służbie nie gardzili wódką. Teraz wykorzystali tę wiedzę i wynieśli z pociągu znaczne ilości karabinów i amunicji. Wbrew oczekiwaniom, komisarz Sabbutin nie pochwalił ich, lecz zganił za samowolę. Niemniej, obiecał pomóc w stworzeniu oddziału. Sprawy potoczyły się szybciej, gdy powrócił z "tajemniczych wojaży" Sońka, najstarszy z nich - trzynastoletni - i najbardziej doświadczony. Przeszedł linię frontu, wracał od "czerwonych" z rozkazem powiadomienia ich o terminie ukończenia remontu i odjazdu "pancernego".
Po akcji rozbrojenia pociągu wzmógł się białogwardyjski terror. Zginął ojciec Andrieja, a on sam wraz z Griszą i jego ojcem zostali aresztowani. Widzieli to na szczęście wszędobylscy Sońka i Iwan, którzy sprowadzili pomoc i odbili skazanych na rozstrzelanie więźniów. Ukryci w twierdzy dorośli i dzieci dzielnie odpierali ataki białogwardzistów. Ci jednak wywabili z niej komisarza Sabbutina prowadząc na muszce jego córkę. Kiedy wydawało się, że nic juz nie uratuje komisarza, przybyli z odsieczą czerwoni... (FSP)
----------------------------------------------------------------------------------------
11. Robert i jego małpka (Terezu bych kvůli žádné holce neopustil) - CSRS 1976 reż. Josef Pinkava
reż. dubb.: Henryka Biedrzycka
dr. Tesař - Luděk Munzar - Andrzej Wykrętowicz
jego żona - Jana Hlaváčová - Aleksandra Zawieruszanka
Robert - Norbert Judt - Czarek Kwieciński
Martin - Ivan Polášek - Remigiusz Stefani
Marcela - Katka Zatovičová - Monika Wysocka
Pepik - Roman Čada - Krzysztof Jarosiński
dozorca w ZOO - Čestmír Řanda st. - Janusz Berger
nauczycielka - Eva Mária Chalupová - Barbara Burska, ...
...to bezpretensjonalna historia przyjaźni dwóch braci i małej szympansicy z ogrodu zoologicznego w Libercu. Wartko tocząca się akcja, naturalnie zachowujący się przed kamera mali aktorzy, umiar w dozowaniu dydaktyki -oto niewątpliwe zalety filmu. [FSP]
Doktor Tesař, pracownik ZOO, przywozi z zagranicznej podróży małą szympansicę Tereskę. Ponieważ małpka źle znosi odosobnienie w klatce, tęskni i nie przyjmuje pokarmu, doktor Tesař zabiera ją do domu i opiekę nad nią przekazuje swoim synom - Robertowi i Martinowi. Ich starania przynoszą rezultaty, ale małpka zaprzyjaźniona bardziej z Robertem, staje się powodem kłótni obu braci i obiektem zazdrości ich kolegów.
Paczka chłopców z pobliskiego osiedla pod przywództwem Pepika, rozżalonego z powodu zabrania mu roweru przez strażnika ZOO, postanawia wykraść Tereskę. Okazja nadarza się, gdy mały Robert zabiera małpkę do szkoły - porwanie udaje się dzięki pomocy Marceli, dziewczynki z bandy Pepika, w której Martin jest zakochany bez pamięci.
Porywacze zamykają Tereskę w piwnicy. Małpka przestaje jeść, choruje, a bezradni chłopcy nie wiedzą jak jej pomóc. Przenoszą ją na strych, skąd małpka nocą ucieka. Gdy poszukiwania nie dają rezultatów Pepik telefonuje do ZOO i przyznaje się do wszystkiego. Tymczasem małpka, po dramatycznych przygodach w mieście, odnajduje drogę do ogrodu zoologicznego. (FSP)
---------------------------------------------------------------------------------------
12. Perkusja, Dzięcioł i Dziewczyna (Nie bolit gołowa u diatła = Не болит голова у дятла) - ZSRR 1975 reż. Dinara Asanowa
reż. dubb.: Henryka Biedrzycka
Mucha - Sasza Żezlajew - Jacek Otffinowski
Ira - Lena Cypłakowa - Lucyna Brusikiewicz
Bułkin - Sasza Bogdanow - Krzysio Jarosiński, ...
Sewa Muchin czyli po prostu Mucha, lat 14, uczeń klasy VII. Chłopak jak inni, niczym się nie wyróżnia. Zarówno w domu, jak i w szkole, żyje w cieniu starszego brata - słynnego koszykarza Andrzeja. Sewa ma tego serdecznie dość, chciałby być oceniany dla swych własnych zasług, ale tych póki co nie ma. Ma natomiast Sewa dwie miłości: jazz i koleżankę z klasy, Irę. Muzykę słyszy wszędzie: w stukaniu dzięcioła, w skrzypieniu starej bramy w parku, w szumie ulicy. Najchętniej całe dnie spędzałby w swoim królestwie na strychu, obwieszonym zdjęciami wirtuozów jazzu i wygrywał na bębnie. Kończy się to jednak zwykle awanturą; domownicy i sąsiedzi nie mają zrozumienia dla pasji chłopca: nierzadko bęben ląduje w pobliskim stawie a raz omal nie trafia na złom.
Z Irą także nie układa się dobrze. Często się sprzeczają, dziewczyna wciąż mówi o jakimś Walerce, a gdy pewnego dnia wybiorą się razem do kina, Mucha przeżyje straszliwe upokorzenie - nie zostanie wpuszczony na film od 16 lat.
Rok szkolny dobiega końca. Jeszcze tylko praktyka w drukarni i - wakacje. Mucha na praktykę nie chodzi - po prostu nie może znieść obojętności Iry. Zaniepokojona wychowawczyni, Tatiana Pietrowna składa wizytę ojcu uzmysławiając zapracowanemu panu Muchinowi, że jego młodszy syn dorasta, że potrzebuje ojcowskiej troski i zainteresowania. Mucha nigdy nie dowiedział się o tej rozmowie, ale odczuł korzystne zmiany w domu. Jeszcze przed wyjazdem na obóz pionierski spróbował sił w orkiestrze zorganizowanej w sąsiedniej szkole.
Na obozie Sewa otrzymuje list od Iry. List pożegnalny. Jej ojciec, wojskowy, przeniesiony został do innego miasta, Ira wyjeżdża na zawsze. Sewa rzuca wszystko i biegnie na dworzec. Nie zdąży. Długo biegnie za pociągiem, którym odjechała Ira... (FSP)
--------------------------------------------------------------------------------------
13. Nasz nowy braciszek (Geschwister) (TV) - NRD 1975 reż. Wolfgang Hübner
reż. dubb.: Izabela Falewicz
pani Wille - Walfriede Schmitt -Teresa Szmigielówna
pan Lohner - Dietmar Richter-Reinick - Krzysztof Kumor
Ilona - Marijam Agischewa - Małgorzata Włodarska
Ekkehard - Stefan Naujokat - Grzegorz Grzywna
Andrzejek - Bert Paul - Piotruś Borowik
babcia Andrzejka - Elli Jessen-Somann - Alina Bukowska
dziadek Andrzejka - Hans Klering - Janusz Paluszkiewicz
Siegfried - Burkhard Völkel - Wiesław Stefaniak
Renate - Angelika Herrmann - Ewa Miller, ...
Współczesność,powszednie sprawy, praca, rodzina stale pozostają na czele listy tematów interesujących kinematografie NRD. Reżyser telewizyjny Wolfgang Hubner podjął ten problem w aspekcie kształtowania się rodziny powstającej z dwóch rozbitych małżeństw. Bohaterowie filmu, ludzie w dojrzałym wieku, matka dorastających córki i syna oraz ojciec kilkuletniego chłopca są świadomi niebezpieczeństw zagrażających nowej rodzinie, a przede wszystkim kłopotów związanych ze wzajemna adaptacja dzieci, pogłębionych jeszcze znaczną różnica wieku. Dlatego też, jeszcze przed zawarciem związku, usiłują doprowadzić do zbliżenia dzieci - i to jest właśnie tematem filmu. Niełatwy ten proces realizatorzy ukazują z pozycji dzieci, ich codziennych radości, zabaw i smutków. Do nich zresztą film jest adresowany, choć wiele spraw poruszonych przy tej okazji zmusić może do zastanowienia także dorosłych widzów. [FSP]
Konduktorka pani Wille i maszynista Lohner pragną połączyć swe losy, ale oboje mają dzieci z poprzednich małżeństw. Andrzejek Lohner wychowuje się u dziadków na wybrzeżu Bałtyku i ma wkrótce pójść do szkoły. Dużo starsi Ekkehard i Ilona Wille są już nieomal samodzielni. Szczęście i harmonia przyszłej rodziny zależą od możliwości wzajemnego zrozumienia się i pokochania dzieci w tak różnym wieku. Panią Wille dręczą wątpliwości, obawia się też, że będzie musiała na pewien czas zrezygnowac z pracy. Ilona i Ekkehard nawet nie chcą słyszeć o takim rozwiązaniu. Są pewni, że z małym Andrzejem znajdą łatwo wspólny język. Wyjeżdżają na wakacje nad Bałtyk, aby poznać chłopca, zaprzyjaźnić się z nim i przygotować do przyszłego wspólnego życia w rodzinie. Okazuje się to znacznie trudniejsze, niż przewidywali. Ilonie i Ekkehardowi niełatwo jest połączyć osobiste zainteresowania z zadaniem, którego się podjęli. Ilona chciałaby się spotykać ze swym chłopcem, Ekkeharda ciągnie do kolegów w tym samym wieku. Nie obywa się bez sprzeczek i nieporozumień. W momencie kryzysu, gdy wydaje się, że wszystko się zawali, okazuje się, że cała trójka, nawet nie zdając sobie z tego sprawy, czuje się już solidarnym i nierozerwalnie związanym rodzeństwem. (FSP)
---------------------------------------------------------------------------------------
14. Tabor wędruje do nieba (Tabor uchodit w niebo = Табор уходит в небо) - ZSRR 1975 reż. Emil Łotianu
reż. dubb.: Maria Olejniczak
dialogi: Joanna Klimkiewicz
Rada - Swietłana Toma - Alicja Wyszyńska
Łojko Zobar - Grigorie Grigoriu - Piotr Zaborowski
Nur - Michaił Szyszkow - Leonard Andrzejewski
Rusalina - Nelli Wołszaninowa - Dorota Kawecka
Talimon - Paweł Andriejczenko - Tadeusz Grabowski
Balint - Wasilij Simczycz - Henryk Machalica, ...
Romantyczna historie cygana, który "kochał konie, kochał kobiety, ale nade wszystko kochał wolność", znalazł reżyser w besarabskich opowiadaniach Maksyma Gorkiego. Stworzył na ich kanwie widowisko pełne fantazji i temperamentu, urzekające barwą, uroda pejzażu i ludzi,malarska kompozycja kadru, a nade wszystko muzyką, cygańską pieśnią i tańcem. Film Łotianu jest próbą zgłębienia filozofii życia Cyganów, mentalności i ducha koczowniczego ludu, dla którego niezależność i wolność są wartościami najcenniejszymi. [FSP]
Trzej Cyganie pędzą po stepie tabun skradzionych koni. Mijając austro-węgierski posterunek graniczny usiłują uprowadzić także konie rządowe. Ścigani przez żołnierzy ledwo uchodzą z życiem. Łojko Zobar chroni się w lesie. Jest ranny. Z gęstwiny wyłania się piękna młoda Cyganka, która wabi go ku sobie, opatruje rany. Sen to czy jawa? Ból ustępuje, dziewczyna znika, tylko w dali majaczą barwne cygańskie wozy...
Zobar dociera do swojego taboru, serdecznie witany przez ojca i młodziutką siostrę Rusalinę. Ale nie zabawi tu długo. Ciężko mu na sercu. Nie znajduje ukojenia ani w karczmie, ani w ramionach kochanki Juliszki. Wciąż myśli o tamtej. Zobaczy ją wreszcie na jarmarku w miasteczku. Piękna i dumna, drwi z zakochanego w niej bogatego pana, odrzucając jego uczucia i jego majątek. Nie poznaje bądź nie chce poznać Zobara, który obiecuje zdobyć dla niej najpiękniejszą w okolicy białą klacz. Gdy Łojko przyprowadzi konia do obozowiska - zastanie już tylko dogasające ognisko. Tabor Rady odjechał w kierunku Galicji...
Tropią Zobara żandarmi. Wyda go w końcu własny ojciec by uchronić przed zgubą resztę taboru. Bubula i Talimon przypłacą życiem próby uratowania skazanego na śmierć przyjaciela. Zobar wyrwie się jednak śmierci i prosto spod szubienicy popędzi szukać ukochanej. Dumna Rada zgadza się zostać jego żoną pod warunkiem, że Zobar w obecności całego taboru padnie jej do nóg i ucałuje prawą rękę na znak posłuszeństwa. Nie ukorzy się Zobar. Na oczach całego taboru wbija nóż w serce Rady, a w chwilę potem sam pada martwy, zabity przez ojca dziewczyny... (FSP)
--------------------------------------------------------------------------------------
15. Odbicia w lustrze (Tükörképek) - Węgry 1975 reż. Rezsö Szörény
reż. dubb.: Izabela Falewiczowa
dialogi: Halina Wodiczko
Erzsébet Novák - Jana Plichtová - Jadwiga Jankowska-Cieślak
lekarka, Irén Varga - Erika Bodnár - Barbara Wrzesińska
Tibor, chłopiec Erzsébet - György Cserhalmi - Stefan Knothe
Bakosova - Hédi Temessy - Alina Bukowska
reżyser - Lajos Őze - Zbigniew Zapasiewicz, ...
Bohaterka "Odbić w lustrze" chce zerwać ze swoim "ja", dokonuje kilku prób ucieczki: najpierw ucieka w świat fantazji, w którym pełni rolę "miecza sprawiedliwości", karzącego ludzi za ich nikczemność i nieuczciwość. Jednak to nie jest w stanie jej zaspokoić: jest niespokojna, przeżywa coraz to nowe konflikty. Kolejną ucieczką Erzsébet są próby dokonania jakiegoś przełomu w życiu: zniszczenia własnej osobowości poprzez wyrażająca się w czynach - bezkompromisową egzaltację. Lecz i ta próba nie udaje się. Dokonuje trzeciej ucieczki - teraz celem jest zakład dla psychicznie chorych: zrywa wszelki kontakt z otoczeniem, chce zapomnieć o własnej przeszłości zerwać z dawnym "ja". I tu pojawia się bratnia dusza, serdeczna i czuła lekarka, która chciałaby zawrócić ją z wybranej drogi, pomóc, wyleczyć.
Film usiłuje wniknąć w najgłębsze warstwy psychiki: ukazać trudności, na jakie napotyka ten, kto chciałby je zbadać. [FSP]
Dwudziestoletnia przedszkolanka Erzsébet Novák chwyta za nożyczki i z pasją obcina sobie włosy niemal przy skórze. Taksówkarzowi każe się wieźć poza Budapeszt. Na Górze Wolności niszczy wszystkie swoje dokumenty z wyjątkiem zdjęcia córeczki. Znaleziona przez milicję zostaje odwieziona do zakładu dla psychicznie chorych. Zajmuje się nią młoda lekarka Irén Varga, która traktuje ją z ogromną wyrozumiałością i cierpliwością. Chociaż dziewczyna uparcie milczy, lekarce udaje się nawiązać z nią pewien kontakt. Erzsi lubi Irén, ale denerwuje ją jej serdeczność, którą uważa tylko za element terapii, za zawodowy obowiązek. Wyraża to w liście napisanym do lekarki. Irén sprowadza do szpitala trzyletnie dziecko pacjentki, które przebywa u swego ojca, gdyż sąd odebrał Erzsi prawo do opieki nad córką. Jednak zaaranżowane spotkanie z córeczką i jej ojcem - jeszcze bardziej przygnębia Erzsi i nie przełamuje - na co liczyła lekarka - jej milczenia.
W zakładowym parku Irén organizuje wieczorek artystyczny - psychodramę, w której Erzsi występuje jako clown. Z początku nie chce włączyć się do zabawy: jej grymasy są gorzkie, nie chce się uśmiechać. Gdy jeden z wyleczonych już pacjentów zaczyna parodiować doktor Irén przedrzeźniając jej ciepły, pełen życzliwości i cierpliwości sposób traktowania pacjentów, Erzsi podchwytuje ironiczny ton występu, i włącza się do zabawy. Z reakcji i zachowania Erzsi na scenie Irén wnioskuje, że pacjentka jest zdrowa. Gdy oświadcza dziewczynie, że nie będzie jej już leczyła - Erzsi załamuje się. Co ze mną teraz będzie? - pyta.
Zaczyna się cykl scen retrospektywnych wyjaśniających dlaczego Erzsébet znalazła się w zakładzie. Wspólnie z przyjaciółką wymyśliły średniowiecznego rycerza Chaima Scholauma, rzecznika sprawiedliwości, którego nazwiskiem podpisywały listy adresowane do różnych fabrycznych notabli, m. in. także do kierowniczki przedszkola, w którym pracowały. Piętnowały w nich ludzi niegodziwych, dopuszczających się nadużyć, żądały uczciwości i sprawiedliwości. Niezbyt szczęśliwie ułożyło się także jej życie osobiste: bezskutecznie walczyła o córeczkę. Próbowała sądownie odzyskać prawo do opieki nad dzieckiem, ale nie chciała wiązać się małżeństwem z jej ojcem, ponieważ go nie kochała. Gdy przegrała proces zdecydowała się w końcu na krok ostateczny: postanowiła porwać córkę - ale i to się nie powiodło. Jednocześnie w przedszkolu doszło do konfliktu z kierowniczką, której nie podobały się jej metody wychowawcze.
Także młody człowiek, w którym była zakochana traktował ich związek tylko jako przygodę i w końcu ją opuścił. Dlatego - jak pisze do lekarki Irén - "chce zerwać ze sobą i być kimś innym". (FSP)
--------------------------------------------------------------------------------------
16. Zrozumiałeś, gratuluję! (Dodumałsa, pozdrawlaju! = Додумался, поздравляю!) - ZSRR reż. Eduard Gawriłow
reż. dubb.: Maria Piotrowska-Zalewska
Jura Czernow - Alosza Jerszow - Piotr Antczak
Swietłana - Natasza Teniszczewa - Dorota Królikowska
Ławrik - Roman Madianow - Sławomir Górzyński
Tania - Lusia Muchina - Justyna Zbiróżanka
Nikołaj Golowin - Jura Jurjew - Tomek Starzyk
Pietrakow - Andriej Karpow - Piotr Giryń
Wieroczka - Kazakowa - Lena Zubkowa - Dorota Słowikowska
mama Jury - Galina Polskich - Zofia Grąziewicz
ojciec Jury - Oleg Anofrijew - Józef Zbiróg, ...
...akcja filmu rozgrywa się wśród dwunastolatków i dotyczy relacji między jednostka a kolektywem. Zwraca uwagę ciekawie i z autentyzmem pokazane środowisko szkolne oraz rysunek głównego bohatera, który łgarstwem zdobywa sobie pozycję lidera w szkole, by następnie - w obawie przed kompromitacją i w obronie dobrej reputacji - zrobiźć wszystko, by tej pozycji sprostać. [FSP]
Uczeń VI klasy Jura Czernow nie sypia po nocach. Cóż z tego, że nauczyciele uważają go za zdolnego i inteligentnego ucznia, skoro w oczach kolegów jest słabeuszem i nieudacznikiem. Chłopcy nie zauważają go, dziewczynki jawnie lekceważą - cóż to bowiem za chłopak, który zamiast na boisku sportowym siedzi z dziewczętami w pracowni robót ręcznych i dzierga na drutach pończochę? Kto by tam pamiętał, że Jura kiedyś chorował i ma zwolnienie z WF. Uczucie niedołęstwa i osamotnienie osiąga apogeum, gdy Jura oznajmia kolegom, że wyjeżdża na Daleki Wschód (dokąd przeniesiony został jego ojciec - oficer), a ci rozstają się z nim bez żalu.
Przelała się kropla goryczy. W nowej szkole w dalekowschodniej przygranicznej osadzie Jura zaprezentuje się takim jakim chciałby być: odważnym, silnym, pełnym inicjatywy. Wymyśla sobie biografię championa boksu moskiewskich szkół (potwierdzając to odpowiednio spreparowanym montażem zdjęć), siada w ławce obok najładniejszej dziewczynki w klasie, stawia czoła - umiejętnie skrywając strach - jej licznym wielbicielom. Cała osada mówi o moskwianinie - jego "zdjęcia z ringu" wiszą na gazetce ściennej, a aktywista Ławrik organizuje zawody pięściarskie, na których Czernow ma bronić barw swej szkoły. Jura zdaje sobie sprawę, że przeholował. Najchętniej przyznałby się do wszystkiego, ale mu wstyd. Tak więc znów pokonuje strach i staje na ringu. Cudem wychodzi mu cios - i zwycięża. Na próżno usiłuje przekrzyczeć wiwatujących na jego cześć kolegów wyznając, że to jego pierwszy krok na ringu, że odniesione zwycięstwo to czysty przypadek. Nikt go nie słyszy, a jeśli nawet słyszy - nie wieży... (FSP)
-------------------------------------------------------------------------------------
.
.
