styczeń: Złotorogi jeleń; Trzy orzeszki dla Kopciuszka; Joe w królestwie pszczół;
luty: Nauczyciel śpiewu; Sześć niedźwiedzi i klown Cebulka;
marzec:Przygody Robinsona Kruzoe; Tygrysiątko; Eolomea; Królewna w oślej skórze;
kwiecień:Zbrodnia jest zbrodnia;
maj: Jeździec bez głowy; Dni zdrady; Jutro będzie za późno;
czerwiec: Spragniona miłości;
lipiec: Przygody małego Bimbo; Prywatny detektyw; Dzieci lwicy z buszu;
sierpień:Zuzanna i zaczarowany pierścień; Weronika; Kasztany miłości;
wrzesień: Nadieżda; Y-17;
październik: Ten trzeci; Pygmalion XII;
listopad: Przygody Hucka Finna; Żółtodziób;
grudzień: Julka, Julia, Juleczka;
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
DUBBING ROKU
1. Prywatny detektyw (Gumshoe) - Ang. 1971 reż. Stephen Frears
reż. dubb.: Maria Olejniczak
dialogi: Krystyna Albrecht
dźwięk: Roman Błocki
montaż: Henryka Meldner
kier. prod.: Mieczysława Kucharska
Eddie Ginley - Albert Finney - Jerzy Kamas
Ellen - Billie Whitelaw - Barbara Wrzesińska
William - Frank Finlay - Tomasz Zaliwski
pani Blankerscoon - Janice Rule - Alicja Raciszówna
Alison Wyatt - Carolyn Seymour - Alicja Wyszyńska
John Straker - Fulton Mackay - Zdzisław Salaburski
Jacob De Fries - George Silver - Jerzy Tkaczyk
Tommy - Billy Dean - Wiesław Drzewicz, ...

Komedia sensacyjna wskrzeszająca w formie pastiszu styl amerykańskich "czarnych filmów" z lat czterdziestych, zrodzonych z inspiracji powieści Hammetta i Chandlera. Grany przez Finneya detektyw-amator, usiłujący naśladować kreacje Humphrey'a Bogarta, wplątuje się w pojedynek z gangsterami. [F]


Albert Finney grający detektywa Eddiego Ginley'a i jego polski głos-Jerzy Kamas.



Frank Finlay grający Williama i dubbingujący go Tomasz Zaliwski oraz Ellen - Billie Whitelaw i doskonała [jak zwykle] Barbara Wrzesińska.


złowieszcza pani Blankerscoon - Janice Rule i jej polski głos - Alicja Raciszówna.


Carolyn Seymour grająca Alison Wyatt i jej polska koleżanka - Alicja Wyszyńska.


Fulton Mackay grający pechowego detektywa -Johna Straker'a i Zdzisław Salaburski.


Billy Dean grający Tommy'ego i niezapomniany Wiesław Drzewicz.


George Silver grający Jacoba De Fries i Jerzy Tkaczyk.
Eddie Ginley, zatrudniony w jednym z robotniczych klubów w Liverpoolu, marzy, aby być Humphreyem Bogartem, Elvisem Presleyem i Dashiellem Hammetem w jednej osobie. Jest nieszczęśliwy, ponieważ jego dziewczyna, Ellen, wyszła za mąż za znienawidzonego brata Williama. Jako prezent urodzinowy Eddie funduje sobie ogłoszenie do prasy, w którym oferuje swoje usługi jako prywatny detektyw. Ku swemu zdumieniu otrzymuje wezwanie do hotelu, gdzie tajemniczy grubas, niejaki De Fries, wręcza mu paczkę mówiąc, że wszelkie informacje znajdzie wewnątrz. Eddie z przerażeniem stwierdza, że w paczce znajduje się rewolwer, fotografia nieznanej dziewczyny i tysiąc funtów. Próba zwrócenia paczki grubasowi nie udaje się: pokój który był wynajęty ma nazwisko pani Blankerscoon, jest już pusty. Eddie nawiązuje kontakt z Alison Wyatt, dziewczyną z fotografii, ale sprawa nadal pozostaje niejasna. Tymczasem zaczyna go prześladować niejaki Straker - ponury Szkot, który twierdzi, że paczka była przeznaczona dla niego. Odwiedza również Eddiego pani Blankerscoon, zgłaszając chęć korzystania z jego usług. Wreszcie Eddie zostaje pobity przez Azinge, afrykańskiego przyjaciela Alison. Po stracie pracy w klubie (za sprawą brata), Eddie trafia po śladach do londyńskiej księgarni, gdzie Ellen zawiadamia go, że Azinge został znaleziony martwy w swoim mieszkaniu. Wywiódłszy w pole Strakera, Eddie wraca do Liverpoolu, odnajduje tłuściocha De Friesa i dowiaduje się, że pani Blankerscoon z politycznych pobudek usiłowała porwać Alison do południowej Afryki. Mając ponadto w ręku dowody morderstwa popełnionego tymczasem przez panią Blankerscoon na osobie De Friesa, Eddie oddaje ją wraz z Williamem i Ellen w ręce policji. William miał zamiar uciec z panią Blankerscoon do Afryki chcąc uniknąć odpowiedzialności za przemyt broni. Po powrocie do domu Eddie zastaje oczekującego nań tajemniczego Strakera. Okazuje się, że Szkot jest takim samym jak on pechowym detektywem-amatorem. Straker proponuje mu założenie spółki. Postanawiają zamieszkać razem; Eddie znów pogrąża się w marzeniach o nowych sukcesach. (FSP)
Bardzo dziękuję panu Markowi Kopaczowi z Filmoteki Narodowej za spisanie z kopii filmowej danych dubbingowych.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2. Złotorogi jeleń (Zołotyje roga = Золотые рога) - ZSRR 1972 reż. Aleksandr Rou
reż. dubb.: Izabela Falewicz
matka - Raisa Riszanowa - Joanna Jarzębska
Maszeńka - Ira Czigrinowa - Magda Kalenik
Daszeńka - Lena Czigrinowa - Justyna Dąbrowska
Kiriłł - Wolodia Bielow - Maciej Orłoś
Baba Jaga - Georgij Millar - Anna Jaraczówna
Duch leśny - Aleksiej Smirnow - Tadeusz Bartosik
Chochlik - Jurij Charczenko - Jerzy Tkaczyk, ...
bajkę opowiada Anastazja Zujewa - Irena Horecka

Bajka wykorzystująca tradycje i motywy rosyjskiego folkloru. Jeleń o złotych rogach, symbolizujący ład i dobro, ratuje dzieci porwane przez okrutną Babę Jagę. [F]
Przez las galopują rozbójnicy goniąc pięknego jelenia o złotych rogach, który słynie w całej okolicy jako nieprzejednany wróg zła. W tymże lesie zbierają grzyby sześcioletnie bliźniaczki Maszeńka i Daszeńka. Dziewczynki - wbrew zakazom matki - zapuszczają się głęboko w las i trafiają do królestwa Baby Jagi, która zmienia ich w łanie. Poszukując córeczek matka spotyka ścigających jelenia rozbójników i kieruje ich na fałszywy trop. Wdzięczny jeleń podaruje jej za to zaczarowany pierścień, który wybawi ją z rozlicznych pułapek zastawionych przez Babę Jagę. Po długiej wędrówce, w trakcie której spotyka Słońce. Księżyc, Wiatr oraz przedziwne leśne stwory, duszki i chochliki, matka dociera do siedziby Baby Jagi - i - dzięki czarodziejskiej mocy pierścienia - zwycięża w pojedynku ze staruchą. Odzyskuje córeczki, a także synka Kiriłła, który wyruszywszy na własną rękę na poszukiwanie sióstr został zamieniony przez Babę Jagę w koziołka. (FSP)
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3. Trzy orzeszki dla Kopciuszka (Tři oříšky pro Popelku - Drei Haselnüsse für Aschenbrödel) - CSRS-NRD reż. Vaclav Vorlicek
reż. dubb.: Izabela Falewiczowa
Kopciuszek - Libuše Šafránková - Dorota Kawęcka
książę - Pavel Trávníček - Marek Kondrat
macocha - Carola Braunbock - Helena Dąbrowska
jej córka Dora - Dana Hlaváčová - Ewa Żukowska
król - Rolf Hoppe - Jerzy Molga
królowa - Karin Lesch - Zofia Saretok
Kamil - Vítězslav Jandák - Włodzimierz Nowakowski
czeladnik Vincek - Vladimír Menšík - Tadeusz Bartosik
Vitek - Jaroslav Drbohlav - Piotr Grabowski, ...

Ta baśń wielokrotnie stawała się tematem filmowym: po raz pierwszy w 1899r. przeniósł ją na ekran Georges Melies. Na ogół Kopciuszka przedstawiano jako istotę bierną i nieszczęśliwą. W filmie "Trzy orzeszki dla Kopciuszka" bohaterką jest energiczna dziewczyna: wysportowana, odważna i zaradna. [F]
Pani wielkiego dworu wraz ze swą córką Dorą oczekują wizyty króla i jego syna. Tylko pasierbica Kopciuszek, skazana przez macochę na wybieranie grochu z popiołu, nie szykuje się na przyjęcie. Gdy jednak niespodziewanie szybko, dzięki pomocy gołębi, wykona pracę, dosiada wiernego konia Juráška i jedzie do lasu, gdzie spotyka księcia, polującego z towarzyszami. Młodzieńcowi imponuje zręczność nieznanej dziewczyny, a zwłaszcza umiejętność ujeżdżania koni. Tymczasem macocha i Dora szykują się na bal w królewskim zamku, na którym książę ma wybrać sobie żonę. Wysyłają więc czeladnika Vincka po stroje dla Dory, lekceważąc całkowicie Kopciuszka. W drodze Vincek spotyka księcia, który celnym strzałem zrzuca mu na głowę wiewiórcze gniazdo z trzema orzeszkami, które czeladnik ofiaruje Kopciuszkowi. Okazuje się, że w pierwszym orzeszku znajduje się piękny kostium łowiecki. Kopciuszek, nie rozpoznany przez księcia, bierze udział w łowach, zdobywa pierścień dla najlepszego strzelca i znika.
Gdy macocha z córką opuszczają dom udając się na zamek, dziewczyna, przebrana w strój balowy, znaleziony w drugim orzeszku, podąża za nimi. Tańczy z oczarowanym nią księciem, każe mu rozwiązać zagadkę i znika. Na schodach zostaje tylko jej maleńki pantofelek. Książę szukając właścicielki pantofelka trafia także na dwór, ale na żadną z jego bogatych mieszkanek bucik nie pasuje. Tymczasem Kopciuszek, zamknięty przez macochę w komórce, uwalnia się i wkłada ślubne szaty wyjęte z trzeciego orzeszka. Pojawia się przed księciem, wyjawia mu rozwiązanie zagadki i wkrótce zostaje jego żoną. (FSP)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
4. Joe w królestwie pszczół (Joe Petit Boum Boum) - Fr. 1973 reż.: Jean Image
reż. dubb.: Maria Olejniczak
Joe Bum Bum - Ewa Złotowska
Bzz - Wiesław Drzewicz
królowa pszczół - Alicja Wyszyńska
Wou - Tomasz Zaliwski, ...

Rysunkowy film dla dzieci. Mały Joe Bum Bum, zaproszony przez władczynię ula do jej królestwa, poznaje zasady na których opiera się społeczeństwo pszczół. [F]
Pewnego dnia Mały Joe Bum Bum obronił ul przed dwoma złaknionymi miodu intruzami, za co królowa - "Kwiat miodu 145" - zaprosiła go, aby odwiedził jej królestwo. Jego przewodnikiem został Bzz, najbliższy doradca królowej, który na okres pobytu w świecie owadów zmniejszył Joego do rozmiarów pszczoły i zaprosił na przyjęcie do mrówek. Joe nigdy nie widział tylu różnego rodzaju atrakcji: cały lunapark z pająkami w charakterze huśtawek, biedronki w roli małych samochodzików i stonogi jako niezwykłymi pociągami. Wracając nad ranem z zabawy Joe i Bzz zastają ul w stanie ogromnego podniecenia: straszny, ogromny potwór, korzystając z nieuwagi straży dostał się do ula i w poszukiwaniu miodu dokonuje wielkich spustoszeń. Gdyby nie fortel Małego Joe, zbiory miodu zostałyby niechybnie zniszczone.
Aby wynagrodzić Joe'mu jego nowy wyczyn królowa "Kwiat Miodu" mianuje go ojcem chrzestnym nowego pokolenia 2000 pszczółek. W towarzystwie Bzz, Joe nadal zwiedza królestwo pszczół, podziwia wspaniałą organizację, widzi jak robotnice budują woskowe komórki, do których pszczoły-zbieraczki składają nektar. Pragnąc ukradkiem spróbować nektaru zarezerwowanego dla królowej, Joe wpada do komórki pełnej miodu i strażnicy w ostatniej chwili ratują go z opresji.
Nowe nieszczęście królowej: zginęła kolia-talizman. Joe i Bzz wyruszają na poszukiwanie złodzieja: jest nim szerszeń Wou, gangster i największy wróg pszczół. Małemu Joe udaje się odzyskać kolię, ale nazajutrz Wou chwyta go w pułapkę, stawia przed trybunałem os i skazuje na śmierć. Na szczęście Bzz przebrany za osę, dostaje się do kryjówki Wou i uwalnia Małego Joe. Ale Wou nie poniechał zemsty i wraz z kompanią os dostaje się do ula. Niszcząc wszystko po drodze zmusza armię pszczół do ucieczki i nawet porywa królową. Joe otwiera zbiorniki z miodem pogrążając napastników w lepkim odmęcie. Miód przepadł, ale ul jest uratowany. Nadchodzi moment rozstania. Na wielkim bankiecie królowa z całym dworem żegna małego wybawiciela. (FSP)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5. Nauczyciel śpiewu (Uczitiel pienija = Учитель пения ) - ZSRR 1972 reż. Naum Birman
reż. dubb.: Mirosław Bartoszek
dialogi: Joanna Balkiewicz
piosenkę Siergieja Jesienina przełożył Seweryn Pollak
dźwięk: Grzegorz Sielski
montaż: Janina Michalska
kier. prod.: Edward K. Kupsz
w wersji polskiej: Ryszard Dembiński, Maria Białobrzeska, Ewa Jasińska, Marek Niemierowski,
Włodzimierz Skoczylas, Barbara Wałkówna, Andrzej Herder, Janusz Kubicki, Piotr Giryń,
Tomasz Kozłowicz, M. Maciukajć, Jarosław Ojrzyński, Sławomir Pieniążek, Tomasz Starzyk, ...

Komedia muzyczna: przygody szkolnego chóru z prowincjonalnego miasteczka, przygotowującego się do festiwalu w Moskwie. [F]
Jefim Sołomatin, nauczyciel śpiewu w szkole podstawowej skupia wokół siebie kilkunastu najbardziej uzdolnionych chłopców i organizuje chór. Idea - godna, zdawałoby się, największego poparcia - napotyka jednak na trudności. Kierownictwo szkoły liczy wprawdzie na festiwalowe laury, które rozsławią imię szkoły, ale na tym jego zainteresowanie chórem się kończy. Rodzice niektórych dzieci są wręcz niezadowoleni, że ich pociechy tracą czas na "głupstwa". Mali entuzjaści śpiewu i ich nauczyciel ćwiczą jednak gdzie i kiedy mogą, przygotowując się do konkursu, który niebawem ma odbyć się w Moskwie. Na zajęciach chóru uczestniczy zawsze pies Ting, podarowany nauczycielowi przez wychowanków w prezencie urodzinowym. Pewnego dnia chór traci swego ulubieńca - pies znika. Sołomatin otrzymał właśnie długo oczekiwane mieszkanie, ale zwleka z przeprowadzką czekając na powrót Tinga. Naciskany przez zniecierpliwioną rodzinę przeprowadza się wreszcie, ale wciąż wraca do starego, zajętego już przez nowych lokatorów domu i oczekuje psa.
W najbardziej gorączkowym okresie przygotowań do konkursu chór traci solistę: ojciec przenosi Andrieja do szkoły matematycznej. Nie skutkują interwencje nauczyciela, który usiłuje wytłumaczyć papie fryzjerowi, że marnuje talent syna. Wprawdzie zapobiegliwa kierowniczka szkoły wyjedna zgodę upartego ojca na uczestnictwo syna w festiwalowym występie, ale chłopcy nie chcą łaski. Zawiedli się na Andrieju; gdyby chłopiec rzeczywiście kochał muzykę, jak oni, śpiewałby w chórze nawet po zmianie szkoły.
Na szczęście wszystko kończy się dobrze. Zespół zdobywa nowego solistę i z powodzeniem występuje na festiwalu w stolicy. Odnajduje się także pies, który wraz z dziećmi święci triumf chóru i jego kierownika. (FSP)
Bardzo dziękuję panu Markowi Kopaczowi z Filmoteki Narodowej za spisanie danych dotyczących polskiego dubbingu z kopii filmowej.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
6. Sześć niedźwiedzi i klown Cybulka (Šest medvědů s Cibulkou) - CSRS 1972 reż. Oldrich Lipsky
reż. dubb.: Maria Piotrowska
klown Cebulka - Lubomír Lipský st. - Ryszard Dembiński
dyrektor cyrku - Jan Libíček - Marian Wojtczak
dyrektor konkurencyjnego cyrku, Švihák - Miloš Kopecký - Janusz Kubicki
kierownik szkoły - Jiří Sovák - Zbigniew Jabłoński
inspektor - František Filipovský - Kazimierz Iwiński
dzieci: - Serdelek - Josef Vytasil - P. Bobczyński
Marcela - Renata Bauerová - B. Wolińska
Honza - Jan Kunstýř - M. Maciukajć
Jarda - Jan Míškovský - Jarosław Ojrzyński, ...

Tytułowa szóstka niedźwiedzi to ulubieńcy klowna Cebulki i dzieci, które sprytnymi fortelami pomagają bohaterowi w anulowaniu kontraktu, pozbawiającego go możliwości występowania na scenie. "Brązowy medal" w Konkursie Filmów dla Dzieci na festiwalu moskiewskim w 1973 r. [F]
Na arenie wielkiego cyrku dwa niedźwiedzie rozwiązują zadanie szkolne z matematyki, które dali im Honza, Jarda i Marcela, koledzy z jednej klasy. Okazuje się wkrótce, że "niedźwiedzie" - to klown Cebulka i jego "partner" szympans Tonda w niedźwiedzich skórach. W następnym numerze popisuje się naprawdę szóstka niedźwiedzi. Wśród rozbawionej publiczności znajduje się dyrektor konkurencyjnego cyrku, Švihák, któremu udaje się dokonać korzystnej transakcji: zdobywa niedźwiedzie w zamian za tresowane świnie. Pozbawiony swych ulubieńców Cebulka nie ma co robić w cyrku i zostaje zwolniony.
Niedźwiedzie uciekają w nocy z wagonu i odnajdują Cebulkę w szkole, gdzie dostał pracę kucharki. Sprzątaczka i woźny odkrywają niedźwiedzia w gabinecie przyrodniczym. Na ich widok tracą zmysły, Cebulka przejmuje wiec także ich funkcje. Doprowadza szkolny korytarz do takiego połysku, że staje się ślizgawką. Szkoła upodabnia się do cyrku, a miary zamieszania dopełniają dyrektorzy obu cyrków, poszukujący zbiegłych niedźwiedzi. Cebulka i dzieci dokonują cudów, nieustannie podstawiając wypchane niedźwiedzie w miejsce żywych. W końcu klown, przebrany w niedźwiedzią skórę, doprowadza do anulowania nieszczęsnego kontraktu. Wieczorem w cyrku znów występuje Cebulka ze swym zespołem. (FSP)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
7. Przygody Robinsona Kruzoe (Żizń i udiwitelnyje prikluczenija Robinzona Kruzo = Жизнь и удивительные приключения Робинзона Крузо) - ZSRR 1972 reż. Stanisław Goworuchin
reż. dubb.: Jerzy Twardowski
Robinson Kruzoe - Leonid Kurawlow - Czesław Byszewski
Piętaszek - Iraklij Chizaniszwili - Marek Kostrzewski, ...

Dziewiętnasta w historii kina adaptacja powieści Daniela Defoe powstała w plenerach Krymu. Filmowcy radzieccy zwrócili szczególna uwagę na realistyczny obraz walki człowieka z natura i humanistyczne walory powieści. [F]
Ze statku który zatonął w czasie burzy, uchodzi z życiem młody podróżnik angielski Robinson Kruzoe. Fale wyrzuciły go na bezludną wyspę, zagubioną na oceanie. Przeżyje tu dwadzieścia osiem lat...
W szczątkach statku znajduje proch, broń, woreczek jęczmienia, narzędzia ciesielskie. W pieczarze urządza chatę, buduje ogrodzenie, sieje ziarno, które da mu chleb, oswaja kozę.
Mijają miesiące i lata, skrupulatnie odnotowywane nacięciami na palu. Straciwszy nadzieję, że jakiś statek zabierze go do cywilizowanego świata, Robinson ścina olbrzymie drzewo i buduje łódź. Mordercza praca idzie jednak na marne - łódź okazuje się zbyt ciężka i nawet przy pomocy sprytnie skonstruowanych urządzeń nie można jej spuścić na wodę.
Podczas wyprawy na drugą stronę wyspy Robinson natyka się na ludożerców, odprawiających swoją krwawą ucztę. Pomaga w ucieczce młodemu jeńcowi i zabiera go do swojej siedziby; Piętaszek będzie jego wiernym przyjacielem.
Nadchodzi wreszcie dzień, kiedy do brzegów wyspy przybija okręt. Realne już tym razem dla Robinsona szanse ratunku znów omal nie zostaną pogrzebane. Na pokładzie trwa bunt: część załogi chce uprawiać piractwo, opanowuje okręt i wysadza kapitana na brzeg. Robinson pomaga kapitanowi stłumić bunt.
Okręt szykuje się do drogi. Robinson żegna się z wyspą, na której przeżył ponad ćwierć wieku. (FSP)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
8. Tygrysiątko (Tigyrczeto = Тигърчето) - Bułg. 1972 reż. Marijana Ewstatiewa-Biołczewa
reż. dubb.: Maria Piotrowska
Dimo "Tygrysiątko" - Vladko Vasilev - Sławomir Pieniążek
Dzhina, matka - Nevena Kokanova - Ewa Hesse
Kolyo, ojciec - Vassil Mihajlov - Marek Bargiełowski, ...

Pięcioletni jedynak buntuje się przeciwko oddaniu go do przedszkola, gdzie po raz pierwszy musi podporządkować się dyscyplinie, systemowi zakazów i nakazów. Film przeznaczony jest nie tylko dla dzieci, ale także dla rodziców i wychowawców. [F]
Pięcioletniemu jedynakowi Dimie, kochanemu i rozpieszczanemu przez rodziców i opiekującą się nim babcię, dzieciństwo upływa spokojnie i radośnie. Śmierć babci burzy jednak ustabilizowane życie rodziny. Rodzice, mimo protestów chłopca, postanawiają oddać go do przedszkola. Nie przyzwyczajony do życia w gronie rówieśników, nie uznający zakazów i nakazów, Dimo boleśnie odczuwa obowiązujący tam rygor i dyscyplinę. Buntuje się, lekceważy polecenia wychowawczyni, dokucza kolegom. By przekonać rodziców i wychowawczynię, że nie nadaje się do przedszkola, rozkręca krany w łazience, zalewając budynek. Przypłaca to chorobą, ale jest szczęśliwy, bo znów przebywa w domu. Po wyzdrowieniu wraca jednak do przedszkola i wtedy podejmuje ostateczną próbę: wykorzystuje chwilę nieuwagi opiekunki i ucieka. Wędruje samotnie po mieście, ale gdy nastaje wieczór, pragnie wrócić do domu. Prosi o pomoc dwóch młodzieńców, którzy biorą go do samochodu i jadą z nim do restauracji. Późno w nocy, po suto zakrapianej alkoholem kolacji, młodzieńcy obiecują odwieźć chłopca do domu. W drodze powodują kraksę i uciekają z miejsca wypadku. Ucieka też przed siebie, na oślep, zaszokowany Dima. Zziębnięty i głodny, trafia do budki telefonicznej i zasypia. Tam też odnajdują go rodzice. Następnego dnia chłopiec bez protestu daje się zaprowadzić do przedszkola. (FSP)
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
9. Eolomea (Eolomea) - NRD 1972 reż. Herrmann Zschoche
reż. dubb.: Romuald Drobaczyński
Prof. Maria Scholl - Cox Habbema - Wanda Neumann
Daniel Lagny - Ivan Andonov - Janusz Krawczyk, ...

Film fantastyczno-naukowy łączący wątki satyryczne z sensacyjno-kryminalnymi. Z orbitalnej stacji kosmicznej zbudowanej przez młodych "kontestatorów" wyrusza wyprawa na poszukiwanie istot rozumnych w odległym gwiazdozbiorze. [F]
W ciągu trzech dni zaginęło bez śladu osiem transportowych statków kosmicznych, na Ziemi stracono kontakt ze stacją orbitalną "Margot". Profesor Maria Scholl, kierowniczka stacji "Ziemia-Centrum", atakowana jest ostro przez profesora Oli Tala, który nie zgadza się z jej interpretacją niezrozumiałych zdarzeń. Skąd jednak profesor Oli Tal wiedział, zanim opublikowano informacje, że na jednym z zaginionych statków znajdowała się jego córka?
W stacji zaopatrzeniowej "Dzwon" na asteroidzie K-R-217 pracują stary doświadczony pilot Kun i kapitan statków międzyplanetarnych Daniel Lagny. Daniel zamierzał zrezygnować ze służby w kosmosie, ale z miłości do Marii Scholl podjął się pracy na asteroidzie. Syn Kuna, który urodził się na Margot, przepadł na jednym z zaginionych statków. Maria badając sprawę natyka się na tajemniczy projekt "Eolomea". Co 24 lata obserwowano rytmiczne zjawiska świetlne z okolic 21 Słońca w Gwiazdozbiorze Łabędzia. Czyżby to były sygnały istot rozumnych? Czy szukają one kontaktu z Ziemią? W noc sylwestrową znika kolejny transportowiec kierując się w stronę "Margot". Wszystko wskazuje na to, że są to zorganizowane ucieczki. W pogoń udaje się statek pogotowia awaryjnego pod dowództwem Marii. Również Daniel Lagny otrzymuje polecenie udania się w kierunku "Margot" by zatrzymać uciekinierów. Po długim niewidzeniu Maria i Dan spotykają się na pokładzie "Margot". Okazuje się, że zaginione statki posłużyły do budowy wielkiego gwiazdolotu, którym gromada młodych ludzi z Simo Kunem na czele zamierza odlecieć w kierunku Gwiazdozbioru Łabędzia na poszukiwanie istot rozumnych, zgodnie z projektem "Eolomea" opracowanym przed laty przez prof. Tala. Wyprawie brak doświadczonego nawigatora, w ostatniej chwili dołącza jednak do niej Daniel Lagny. (FSP)
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
10. Królewna w oślej skórze (Peau d'Ane) - Fr. 1970 reż. Jacques Demy
reż. dubb.: Maria Olejniczak
królewna - Catherine Deneuve - Anna Wróblówna
król, jej ojciec - Jean Marais - Czesław Byszewski
wróżka des Lilas - Delphine Seyrig - Zofia Mrozowska
minister - Sacha Pitoeff - Arkadiusz Bazak
królewicz z sąsiedniego królestwa - Jacques Perrin - M. Derewenda
król, jego ojciec - Fernand Ledoux - Jerzy Tkaczyk
królowa - Micheline Presle - Irena Laskowska
Thibaud - Pierre Repp - Tomasz Zaliwski, ...

Adaptacja baśni o przygodach królewny, która przed natarczywą miłością własnego ojca uciekła do sąsiedniego królestwa i przyodziana w oślą skórę pracowała jako świniarka. Zdjęcia kręcono w Chambord, w scenerii jednego z najpiękniejszych zamków Francji. [F]
Szczęśliwe królestwo okrywa pewnego dnia żałoba: umiera królowa. Na łożu śmierci prosi króla, by - jeśli chciałby się powtórnie ożenić - wziął sobie za żonę kobietę, która byłaby piękniejsza od niej. Ale jedyną osobą w królestwie, która mogłaby rywalizować urodą ze zmarłą królową, jest księżniczka - córka króla. Król zakochuje się w swej pięknej córce i prosi o jej rękę. Zrozpaczona królewna zwraca się o pomoc do swej ciotki - dobrej wróżki des Lilas, która radzi jej użyć wybiegu: postawić królowi warunki, których nie byłby w stanie spełnić. Ale o dziwo, dla zakochanego człowieka nie ma przeszkód nie do pokonania: król spełnia wszystkie życzenia księżniczki - ofiarowuje jej trzy wspaniałe suknie (koloru pięknej pogody, koloru Księżyca i koloru Słońca), a nawet każe zabić cudownego osła, któremu każdego ranka wypadają spod ogona klejnoty i złote dukaty. Nie widząc wyjścia królewna ucieka z rodzicielskiego zamku do sąsiedniego królestwa. Przywdziewa skórę zabitego osła i jako dziewka od świń pracuje na farmie wykonując najbrudniejsze prace. Staje się przedmiotem drwin parobków, którzy nazywają ją Oślą Skórką. Wieczorami, chcąc zapomnieć o swym nieszczęściu, wyczarowuje przy pomocy różdżki swe piękne suknie i w ukryciu przebiera się w nie. Pewnego razu obok jej biednej chatki przejeżdżał królewicz; ujrzawszy królewnę przez okno w całym blasku jej urody, z miejsca się w niej zakochał i z miłości aż się rozchorował. Jedynym lekarstwem na tę chorobę jest - twierdzą lekarze - małżeństwo. Tymczasem królewicz kaprysi - żąda, aby mu dostarczono placek upieczony przez Oślą Skórkę. Życzenie zostaje spełnione, wewnątrz placka królewicz znajduje pierścień. Domyślając się do kogo ów klejnot należy oświadcza, że żeni się tylko z tą dziewczyną, na której palce będzie pasował pierścień. Na dwór zostają wezwane wszystkie dziewczęta z całego królestwa, ale wszystkie mają palce zbyt grube, jedynie Ośla Skórka przechodzi zwycięsko próbę. Wówczas królewna zrzuca z siebie przebranie i zakłada najpiękniejszą suknię. Odbywa się huczne wesele, na które przybywa również ojciec królewny w towarzystwie wróżki des Lilas. (FSP)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
11. Zbrodnia jest zbrodnią (Un Meurtre est un meurtre) - Fr-Wł. 1972 reż. Étienne Périer
reż. dubb.: Mirosław Bartoszek
Marie-Anne - Stéphane Audran - Jadwiga Siennicka
Françoise - Catherine Spaak - Barbara Marszałek
Paul - Jean-Claude Brialy - Maciej Małek
Jean Carouse - Robert Hossein - Jerzy Przybylski
komisarz Plouvier - Michel Serrault - Zbigniew Jabłoński, ...

Po śmierci żony w wypadku samochodowym bohater filmu jest szantażowany przez osobnika, który wszedł w posiadanie kompromitujących tajemnic jego życia rodzinnego. Film zrealizowany pod wyraźnym wpływem Claude Chabrola, zarówno w konstruowaniu intrygi i wyborze scenerii, jak i w grze aktorskiej. [F]
Żona Paula zginęła w wypadku samochodowym. Było to dla niego podwójne wyzwolenie: Marie, kaleka, zadręczała go, teraz będzie mógł ożenić się z kochającą go Françoise. Do domu Paula, który odziedziczył po żonie znaczny majątek, sprowadza się jej bliźniacza siostra Anne, nienawidząca szwagra i na wszelkie sposoby dająca do zrozumienia, że podejrzewa go o zamordowanie żony. Komisarz policji nie daje jednak wiary jej insynuacjom. Anna ubiera się w suknie zmarłej siostry, dni spędza w jej starym wózku inwalidzkim, nieustannie przypominając Paulowi o jego winie. Wkrótce pojawia się nowa postać dramatu: niejaki Carouse, komiwojażer z zawodu, który wyznaje Paulowi, że to on zamordował Marie, prowokując wypadek samochodowy. Za "przysługę" żąda teraz wysokiej zapłaty. Paul odmawia, ale Carouse udowadnia mu, że dysponuje dowodami mogącymi w innym niż dotąd świetle postawić sprawę odpowiedzialności Paula za śmierć żony. W końcu wykrada listy Paula do Françoise, zdobywając "niezbity dowód" zbrodni. Nie widząc innego sposobu uwolnienia się od szantażysty Paul i Françoise zamierzają go zabić, w decydującym momencie jednak stwierdzają, że ktoś ich ubiegł: Carouse nie żyje. Uwolniony także od obecności Anne, którą umieszcza w szpitalu psychiatrycznym (jawna schizofrenia), Paul wpada w nową pułapkę: zgłasza się młody człowiek, który oświadcza, że to on zabił Carouse'a, szantażowany po śmierci swego ojca, w taki sam sposób jak Paul, jednak ma dowody, że Paul planował tę zbrodnię i wobec tego... żąda pieniędzy za milczenie. Nie widząc wyjścia z zamkniętego kręgu szantażu, Paul postanawia zabić intruza, jednak policja ma tym razem dowody winy młodego człowieka. Przy okazji komisarz wyjawia Paulowi tajemnicę Carouse'a: uczynił on swoim zawodem szantażowanie ludzi, których bliscy zginęli tragicznie w sytuacjach, gdy ich śmierć przynosiła jakąś korzyść rodzinie. (FSP)
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
12. Jeździec bez głowy (Wsadnik biez gołowy = Всадник без головы) - ZSRR 1973 reż. Władimir Wajnsztok
reż. dubb.: Maria Piotrowska
Luiza Poindexter - Ludmiła Sawieljewa - Joanna Jasinska
Maurycy Gerald - Oleg Widow - Marek Barbasiewicz
Kasjusz Calhoun - Aarne Üksküla - Janusz Kubicki
Miguel Diaz, "El Coyote" - Enrico Santi-Esteban - Sławomir Misiurewicz
Izydora Covarubio de los Llanos - Eslinda Núñez - Zofia Kopacz
Woodley Poindexter, ojciec Luizy - Alejandro Lugo - Kazimierz Iwiński
Henryk, brat Luizy - Aleksandr Miłokostnyj - Jerzy Braszka
traper Zebulon Stump - Iwan Pietrow - Remigiusz Rogacki
służący Pluton - Alfonso Godinez - Włodzimierz Kwaskowski
sedzia - Płaton Lesli - Jerzy Przybylski
major Ringwood, dowódca garnizonu - Rolando Diaz Reis - Tadeusz Schmidt, ...


Ekranizacja popularnej powieści dla młodzieży. Akcja rozgrywa się w Teksasie w połowie ubiegłego stulecia: perypetie bogatego plantatora, miłość odważnego Irlandczyka do jego córki, zagadkowe morderstwo, widmo bezgłowego jeźdźca... Zdjęcia kręcono w plenerach Azerbejdżanu, Krymu i Kuby. Reżyserował twórca filmowych adaptacji "Dzieci kapitana Granta" i "Wyspy skarbów". [F]
Teksas w połowie XIX w., wkrótce po wojnie meksykańskiej. Na przygraniczne tereny nad Leoną przenosi się z Luizjany bogaty plantator, Woodley Poindexter z dziećmi: piękną osiemnastoletnią Luizą i nieco młodszym od niej Henrykiem. Przez prerię prowadzi karawanę jego siostrzeniec, kapitan Kasjusz Calhoun, który jako uczestnik niedawnej wojny zna teren. Na bezdrożach okazuje się jednak kiepskim przewodnikiem i tylko przypadkowe spotkanie z łowcą mustangów ratuje przybyszów przed zbłądzeniem podczas groźnej burzy piaskowej...
Poindexterowie obejmują posiadłość Casa del Corvo ("dom na łuku" - nad zakolem Leony) wraz z rozległymi plantacjami bawełny. Na przyjęciu, wydanym z okazji ich przybycia, gości w hacjendzie śmietanka towarzyska z pobliskiego fortu Inge: oficerowie, piękna i dumna Meksykanka Izydora, zakochany w niej właściciel saloonu Miguel Diaz... Zjawia się też z tabunem mustangów Maurycy Gerald, w którym Luiza rozpoznaje niedawnego przewodnika. Jej wzruszenie zauważa Kasjusz; za wszelką cenę pragnie on poślubić piękną kuzynkę, (ojciec dziewczyny został już zmuszony do wyrażenia zgody na to małżeństwo), a w Maurycym - mimo różnicy stanu - dostrzega rywala...
Wkrótce nadarza się okazja porachunku - Calhoun prowokuje awanturę w saloonie Diaza, ale dzielny Maurycy zwycięża kapitana w pojedynku i uzyskuje jego publiczne przeprosiny. Calhoun nie może znieść porażki; usiłuje wynająć płatnych zabójców, ale nikt nie śmie wystąpić przeciw znanemu z męstwa Maurycemu.
Kasjusz odkrywa tajemną schadzkę Luizy i Maurycego i każe Henrykowi wystąpić w obronie honoru siostry. W gniewie Henryk znieważa Maurycego, ale na prośbę siostry podąża za jej ukochanym, by go przeprosić... i już nie wraca.
Poszukiwania doprowadzają jedynie do pojmania rannego Maurycego, okrytego płaszczem Henryka. Calhoun podejrzewa go o zabicie chłopca i tylko interwencja starego trapera, Zeba Stumpa oraz zakochanej w Maurycym Izydory ratują łowcę mustangów przed linczem...
W okolicy pojawia się niesamowite widmo - koń wiozący na grzbiecie jeźdźca bez głowy... Upiorna zjawa znika równie nagle i tajemniczo, jak się ukazuje, pozostając zjawiskiem dziwnym, groźnym i nieuchwytnym.
Na rozprawie sądowej Miguel Diaz kłamliwie świadczy na korzyść Calhouna. Izydora chce wyjawić, że to właśnie Diaz jest poszukiwanym bandytą "El Coyote", ale zostaje zabita. Luiza wyznaje publicznie, że kocha Maurycego, a oskarżony łowca mustangów opowiada o wydarzeniach dramatycznej nocy. Przybywa Zeb Stump, który zdołał pojmać konia z bezgłowym jeźdźcem. Był nim Henryk, a wyjęte z jego ciała kule z wyrytymi inicjałami wskazują mordercę - kapitana Calhouna.
W zamieszaniu Kasjusz porywa Luizę i ucieka, ale w pościg rusza Maurycy; cofając się przed razami bata łowcy mustangów Calhoun spada w przepaść... (FSP)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
13. Dni zdrady (Dny zrady) - CSRS 1972 reż. Otakar Vávra
reż. dubb.: Maria Piotrowska
dr Edvard Beneš - Jiří Pleskot - Jerzy Przybylski
Klement Gottwald - Bohumil Pastorek - Bogusław Sochnacki
Chamberlain - Jaroslav Radimecký - Sławomir Misiurewicz
Daladier - Martin Gregor - Włodzimierz Kwaskowski
Bonnet - Otakar Brousek - Adam Daniewicz
Hodža - Vladimír Šmeral - Kazimierz Iwiński
Horák - Jaroslav Rozsíval - Tadeusz Schmidt
Mussolini - Vladimír Stach - Ryszard Dembiński
Newton - Svatopluk Beneš - Wojciech Pilarski
Syrový - Rudolf Chromek - Marian Wojtczak
Šverma - Michal Dočolomanský - Marek Barbasiewicz, ...

Dyplom Honorowy na festiwalu w Moskwie w 1973 r. wyróżnił te monumentalną rekonstrukcje wydarzeń poprzedzających konferencje monachijską, która usankcjonowała zabór Sudetów przez hitlerowskie Niemcy. [F]
Część I - Od 1937 sztab Hitlera pracuje nad planem agresji przeciwko Czechosłowacji, zwanym "Fall Grün", opartym na separatystycznych dążeniach Niemców Sudeckich, którym przewodzi Konrad Henlein. 24 kwietnia 1938 na wielkim wiecu w Karlovych Varach Henlein ogłasza swój 8-punktowy program domagając się pełnej autonomii dla mniejszości niemieckiej. 12 września rozpoczyna się w Norymberdze zjazd NSDAP. Po przemówieniu Hitlera, ślubującego pomoc dla "prześladowanych" Niemców w Czechosłowacji, henleinowcy wywołują krwawe incydenty na pograniczu, mordując m. in. czeską telefonistkę, usiłująca wzywać pomocy. KPCz pod przywództwem Klementa Gottwalda wzywa naród do zjednoczenia przeciwko faszyzmowi. 13 września Henlein ze swym sztabem uchodzi do Rzeszy. 15 września premier brytyjski Chamberlain spotyka się w Berchtesgaden z Hitlerem i wyraża zgodę na przyłączenie Sudetów do Niemiec.
W ciągu następnych dni dyplomatyczni przedstawiciele Anglii i Francji starają się skłonić prezydenta Beneša do przyjęcia żądań Hitlera i wypowiedzenia sojuszu ze Związkiem Radzieckim. 20 września Beneš zwraca się do Moskwy z pytaniem, czy sojusznicze zobowiązania będą dotrzymane i otrzymuje odpowiedź twierdzącą. 21 września Beneš otrzymuje ultimatum angielsko-francuskie, cofające pomoc obu krajów w wypadku nieprzyjęcia żądań Hitlera. Prascy komuniści protestują przeciwko kapitulacji, wyrażając wolę walki w obronie kraju. O godzinie 15 Beneš przyjmuje proponowane warunki. Na granicy płonie czeski urząd celny w Żółtym Młynie.
Część II - 22 września prascy robotnicy demonstrują przed gmachem parlamentu, a Klement Gottwald ogłasza upadek gabinetu Hodžy. Proponuje prezydentowi Benešowi zwrócenie się o pomoc do Związku Radzieckiego, prezydent jednak, związany układami z mocarstwami zachodnimi, odrzuca to żądanie. Na czele nowego gabinetu staje reakcyjny generał Syrový; rząd zamyka gazetę "Rude Pravo".
Chamberlain ponownie spotyka się z Hitlerem, tym razem w Bad Godesberg i jest niemile zdziwiony żądaniem natychmiastowego przyłączenia spornego terytorium do Rzeszy. Przedstawicielstwo brytyjskie powiadamia prezydenta Beneša o stanowisku Hitlera i radzi mu mobilizację wojska, która zostaje przeprowadzona 23 września. 26 września na wiecu w berlińskim Pałacu Sportu Hitler oznajmia, że 1 października Sudety mają być "uwolnione od czeskiego terroru" i nazajutrz powiadamia brytyjskiego wysłannika Wilsona, że gotów jest działać przeciw Czechosłowacji nawet za cenę wojny z Francją i Wielką Brytanią. 29 września, na prośbę premiera brytyjskiego, jako arbiter przybywa do Berlina Mussolini. Faszystowscy przywódcy mówią o przyszłym podziale Europy. Następnego dnia w Monachium Hitler, Mussolini, Daladier i Chamberlain podpisują układ o odstąpieniu Niemcom czechosłowackich terytoriów pogranicznych. Prezydent Beneš przyjmuje ultimatum, komuniści jednak chcą bronić republiki. (FSP)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
14. Jutro będzie za późno (Zajtra bude neskoro /Słowacja/ - Zawtra budiet pozdno = Завтра будет поздно) - CSRS-ZSRR 1972 reż. Martin Ťapák i Aleksandr Karpow
reż. dubb.: Mirosław Bartoszek
kapitan Ján Nálepka - Milan Kňažko - Zbigniew Bielski
ordynans Martin - Oldo Hlaváček - Jerzy Krawczyk
podpułkownik Lányi - Mikuláš Huba - Jerzy Przybylski
Čaplovič - Jozef Majerčík - Włodzimierz Skoczylas
Kuzurka - Nonna Mordiukowa - Barbara Wałkówna
lekarka Wiera - Jewgienia Wetlowa - Janina Borońska, ....

Bohaterem filmu jest kapitan tzw. "armii słowackiej", wysłany w 1941 r. na front wschodni, gdzie nawiązał kontakt z radzieckim sztabem partyzanckim. W maju 1943 r. wraz z grupa swych podkomendnych działał już z bronią w ręku w ruchu oporu. Zginął w listopadzie 1943 r. w walkach o miasto Owrucz pod Kijowem; pośmiertnie odznaczony tytułem Bohatera Związku Radzieckiego. Film oparty na dokumentach i biograficznej powieści Milosa Krno "Wrócę żywy". [F]
1941. Na Polesie przybywa pułk słowacki, który ma wspomagać Niemców w walce z białoruską partyzantką. Ján Nálepka, którego Niemcy nazywają "kapitanem Słowakiem", nie zgadza się z niemieckimi metodami terroru, czym wzbudza niechęć oberleutnanta Braunissa. Gdy ginie dwóch oficerów niemieckich, w odwet naziści palą w stodole wielu mieszkańców wsi.
Podczas choroby kapitana Jána jego gospodyni Kuzurka wzywa młodą lekarkę Wierę. Patrząc na dziewczynę, tak podobną do jego nieszczęśliwie zmarłej ukochanej, kapitan wspomina w gorączce swą rodzinną ziemię. Po wyzdrowieniu długo rozmawia z Wierą i zdradza jej plany niemieckiego sztabu. Ma nadzieję, że Wiera przekaże informację partyzantom. Tak się też stało: akcja przeciw partyzantom kończy się fiaskiem.
Kapitan Ján, śledząc starego inwalidę, rozlepiającego po kryjomu antyniemieckie ulotki, odkrywa tajny warsztat, gdzie przechowywana jest broń i miny. Jedna z ulotek zostaje znaleziona u żołnierza Słowaka; kapitan pomaga mu w ucieczce do partyzantów. Coraz więcej słowackich żołnierzy idzie do lasu: dwaj przyłączają się do partyzantów po akcji na niemiecki transport, następnych przyprowadza Wiera.
Pewnego dnia kapitan jest świadkiem rozmowy inwalidy z partyzanckim łącznikiem Trofimem. Inwalida ginie z ręki łącznika, którego oskarżył o zdradę. Trofim zdążył już jednak wskazać Niemcom miejsce głównego obozu partyzantów. Kapitanowi udaje się przy pomocy ordynansa Martina i Kuzurki ostrzec partyzantów. Gdy akcja nie udaje się, Brauniss zaczyna podejrzewać Nálepkę o zdradę.
Podczas drugiej wyprawy do obozu partyzanckiego ginie w bagnach Kuzurka, śledzona przez Niemców. Kapitan Ján, przebrany w mundur ordynansa, przekazuje Wierze prośbę o umożliwienie kontaktu z partyzantami. Wiera jednak zostaje aresztowana. Podczas śledztwa, które w okrutny sposób przeprowadza kapitan Hirner, przybywa kapitan Ján. Nie udaje mu się ocalić Wiery, mści jednak jej śmierć zabijając Hirnera. Gdy dochodzi do bitwy o most kolejowy, kapitan Ján wraz z całym pułkiem słowackim przechodzi na stronę partyzantów. (FSP)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
15. Spragniona miłości (Obicz = Обич) - Bułg. 1972 reż. Ludmił Stajkow
reż. dubb.: Zofia Dybowska-Aleksandrowicz
Maria - Wioleta Donewa - Barbara Wrzesińska
Irina - Newena Kokanowa - Anna Seniuk
ojciec Marii - Iwan Kondow - Jerzy Tkaczyk
matka Marii - Katia Dinewa - Mirosława Dubrawska
kierownik domu wczasowego - Nikołaj Binew - Zdzisław Tobiasz
Nikołaj - Stefan Danaiłow - Jerzy Radziwiłłowicz
dziennikarz - Banko Bankow - Maciej Rayzacher
architekt - Andrej Czaprazow - Jerzy Kamas
Manasijew - Swetozar Nedelczew - Henryk Machalica
Petrow - Anton Karastojanow - Maciej Englert, ...

Portret dziewczyny, która dojrzałe życie rozpoczyna w bolesnych okolicznościach (niespełniona miłość, nagła śmierć ciotki która była jej ideałem). Nagrody na festiwalach w Warnie i Moskwie. [F]
Maria, młoda pielęgniarka, mimo pozornie spokojnego i dostatniego życia, nie czuje się szczęśliwa. Dokucza jej przede wszystkim samotność; rodzice zajęci własnymi sprawami nie mają dla niej czasu, a jedyny naprawdę jej bliski człowiek, ciotka Irina, nie żyje. Dziewczyna coraz częściej pogrąża się we wspomnieniach, przywołuje postać ukochanej ciotki. Irina jako młodziutka dziewczyna walczyła w partyzantce, a po wojnie poświęciła się zawodowi chirurga. Zginęła niosąc pomoc walczącym w Wietnamie. Dla Marii jest życiowym wzorem, jej listy, do których często wraca - testamentem, a mieszkanie (Irina zostawiła jej klucze) sanktuarium i miejscem, gdzie dziewczyna odnajduje spokój.
Rodzice Marii postanawiają sprzedać mieszkanie Iriny, żądają od córki klucza. Dziewczyna uważa to za profanację pamięci ciotki, nie zgadza się i po gwałtownej kłótni ucieka z domu. Na dworcu odnajduje ją ojciec i wymusza zgodę na wypoczynek poza Sofią.
W domu wczasowym Maria jest obiektem zainteresowania przebywających tam panów, a głównie dziennikarza. Nie zwraca na nich jednak większej uwagi, myślami wracając do człowieka, którego pokochała pierwszą miłością. Nikołaja poznała w szpitalu, był jej pacjentem. Opiekowała się nim troskliwie, początkowe uczucie sympatii szybko przerodziło się w miłość. Wychodząc ze szpitala Nikołaj opowiedział jej o sobie; porzucił kobietę, którą kocha, ponieważ spodziewa się ona dziecka z innym mężczyzną. Maria, której myśli krążą wciąż wokół Nikołaja, wraca do Sofii. Spotkanie przynosi jej bolesne rozczarowanie - Nikołaj przebaczył swej ukochanej, niebawem biorą ślub, do szczęścia brak im tylko mieszkania. Maria oddaje Nikołajowi klucz do mieszkania Iriny... (FSP)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
16. Przygody małego Bimbo (Poveştile piticului Bimbo) - Rum-Fr. 1970 reż. Horia Ştefănescu , Eduard Sausu, Artin Badea, Victor Antonescu
polską wersję czyta Tadeusz Bartosik

Karzełek Bimbo jest komentatorem wydarzeń rozgrywających się na ekranie, tłumaczy postępowanie bohaterów filmu i daje moralną ocenę ludzkich charakterów i przywar, ukazanych w cyklu bajek o zwierzętach. [F]
I - "Zając i żaby" - Tchórzliwy szarak wiecznie bał się wszystkiego. Nie pomagały najlepsze urządzenia zabezpieczające w jego domku. Cóż warte takie życie - rozmyślał z rozpaczą - nie pozostaje mi nic innego, jak utopić się w stawie...
Nad stawem koncertowały żaby, które na widok zająca uciekły w popłochu. Zając przekonał się, że każdy tchórz znajdzie kogoś, kto się go przestraszy...
II - "Lwia część" - Owcę - fotoreporterkę oraz koziołka i cielaka - zapalonych piłkarzy, namówił lew na polowanie. Wysportowany koziołek złowił łosia. Lew postanowił podzielić zdobycz sprawiedliwie, na cztery części: pierwsza przypadła oczywiście lwu, druga najsilniejszemu, to znaczy też lwu, trzecia - najodważniejszemu... "Kto chciałby ruszyć czwartą część" ... tego rozszarpię - zaryczał lew.
III - "Orzeł i sowa" - Orzeł i sowa długo żyli w niezgodzie. Wreszcie sąd ptaków zadecydował, że powinni się przeprosić i przyrzec, że nigdy nie będą dokuczać sobie, ani swoim dzieciom. Sowa opowiedziała orłowi o swoich pisklętach, aby mógł je odróżnić od innych. Są śliczne - mówiła - miłe i delikatne. Kiedy pewnego dnia sowa opuściła gniazdo, nadleciał orzeł i zobaczył dwa brzydkie, ponure i wrzaskliwe ptaszki. "To przecież nie są małe sowy" - pomyślał - i porwał pisklęta. Sowa poskarżyła się sądowi, ale tym razem nie znalazła poparcia: swymi przechwałkami sama wprowadziła orła w błąd.
IV - "Kot, łasica i zajączek" - Łasica podstępnie zajęła domek zajączka. Spór rozstrzygnąć miał kot, uchodzący za sędziego, mądrego, sprawiedliwego i łagodnego. Ani zajączek, ani łasica nie umieli spokojnie przedstawić swoich racji. A stary, podstępny kocur ani myślał uspakajać ich i godzić. Czekał, aż sami wejdą w zastawioną pułapkę, po czym "dla świętego spokoju" pożarł obu pieniaczy na kolację.
V - "O zającu i żółwiu" - Żółw wpadł na szaleńczy pomysł ścigania się z szybkonogim zającem. Wszyscy drwili z żółwia, ale wyścig się rozpoczął. Żółw ruszył ze startu powolutku i drobnymi kroczkami zmierzał do odległego celu.
Zając stwierdziwszy, że ma wiele czasu, postanowił zabawić się trochę, zjeść coś, zdrzemnąć się, a potem w trzech susach dotrzeć do mety. Zanim się jednak ocknął, żółw dotarł już do celu. Szybkonogi zając przegrał wyścig z żółwiem. Tak to bywa, gdy ktoś wyśmiewa się z przeciwnika. (FSP)
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
17. Dzieci lwicy z buszu (Living Free) - W.Bryt. 1972 reż. Jack Couffer
reż. dubb.: Mirosław Bartoszek
dialogi: Jan Czarny
przekład piosenki: Tadeusz Dobrzyński
dźwięk: Grzegorz Sielski
montaż: Henryka Gniewkowska
kier. prod.: Grzegorz Kacprzak
George Adamson - Nigel Davenport - Wojciech Pilarski
Joy - Susan Hampshire - Barbara Dzido
Kendall - Geoffrey Keen - Sławomir Misiurewicz
nadzorca łowiecki Weaver - Edward Judd - Remigiusz Rogacki
Nuru - Peter Lukoye - Bogumił Antczak, ...
piosenkę śpiewa Ewa Śnieżanka

Przed kilku laty oglądaliśmy film "Elza z afrykańskiego buszu" według książki Joy Adamson "Moja lwia rodzina". Książka była bestsellerem, film również cieszył się w wielu krajach powodzeniem; postanowiono kontynuować temat. Tak powstały "Dzieci lwicy z buszu", opowieść o trójce lwiątek, nakręcona w plenerach słynnego afrykańskiego rezerwatu Serengeti. [F]
Lwica Elza, która powróciła do życia w naturalnych warunkach afrykańskiej dżungli, ginie pozostawiając trzy kociaki - Gaspara, Gopę i Małą Elsie. Joy i George Adamsonowie, którzy przeprowadzili z sukcesem trudny proces "zdziczenia" lwicy, zdają sobie sprawę, że małe lwiątka nie są jeszcze zdolne do samodzielności. Poszukiwania lwiątek nie dają początkowo rezultatów. Dowiadują się jednak, że głodne zwierzęta zaczęły atakować wieśniaków, którzy szykują na nie obławę. Adamsonowie postanawiają zwabić lwiątka, aby oddalić je od wsi, a następnie schwytać i przewieść do rezerwatu Serengeti, oddalonego o siedemset mil. George przedstawia ten plan swojemu szefowi, Kendallowi, który - po początkowej odmowie - zgadza się, dając jednak niewiele czasu na jego realizację. Kiedy jednak ataki lwiątek na zagrody ludzkie powtarzają się, kierownictwo rezerwatu nie może oficjalnie patronować przedsięwzięciom Adamsonów. Małżonkowie decydują się przeprowadzić całą akcję na własną rękę i własny rachunek. Upłynie wiele tygodni i miesięcy, przeżyją wiele przygód (powódź, pożar buszu), zanim uda im się zwabić zwierzaki do specjalnie skonstruowanych klatek. Przewiezione do Serengeti lwiątka będą żyły bezpiecznie na swobodzie. (FSP)
Bardzo dziękuję panu Markowi Kopaczowi z Filmoteki Narodowej za spisanie danych dotyczących polskiej wersji językowej z kopii filmowej.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
18. Zuzanna i zaczarowany pierścień (Susanne und der Zauberring) - NRD 1973 reż. Erwin Stranka
reż. dubb.: Maria Olejniczak
w wersji polskiej: Agnieszka Byrska, Justyna Dąbrowska, Włodzimierz Bednarski, Wojciech Dutkiewicz, Krzysztof Orzechowski, Andrzej Skłodowski, Paweł Śliwonik, Tadeusz Wieczorek, ...

Przygody małej marzycielki, która za sprawą czarodziejskiego pierścienia zdobywa wiarę we własne siły i przyjaźń rówieśników. [F]
Tego dnia nic się Zuzannie nie udawało: słabo odpowiadała na lekcji, chłopcy rozbili szkolne terrarium, którym się opiekowała, co doprowadziło do ostrego konfliktu z przewodzącymi w klasie kolegami. Także z Andrzejem, na którego przyjaźni bardzo jej zależy...
Strapiona dziewczynka szuka pocieszenia u starego przyjaciela - strażnika rzecznej śluzy. Na jego barce tyle jest dziwnych pamiątek z zamorskich wędrówek, że Zuzanna zawsze może tu znaleźć coś ciekawego, co pozwala zapomnieć o troskach. I tym razem ma szczęście - stary marynarz ofiarowuje jej piękny pierścień z granatem; kamień ów ma pono czarodziejską moc - potrafi czynić cuda i wspierać w trudnych momentach...
Zaczarowany pierścień zaczyna działać. Ku swemu niepomiernemu zdumieniu Zuzanna otrzymuje piątkę z geometrii - rzecz dotąd nieosiągalną. Wkrótce udaje jej się odbyć z Andrzejem przejażdżkę łodzią - uwagę dorosłych bowiem odwracają niespodziewane akrobacje lotnicze...
Nie wszystkie jednak "czary" dobrze się kończą. Kiedy raptownie włącza się silnik unieruchomionej na środku rzeki łódki - ojciec Zuzanny odbywa przymusową kąpiel; nieprzewidywany występ Zuzanny zakłóca wesołą zabawę w cyrk, doprowadzając nieudanym pokazem sztucznych ogni do niesłychanej awantury...
Na szczęście pojawia się nagle na plaży ... wielbłąd i dziewczynce udaje się uciec. Jej zniknięcie dopiero pozwala kolegom zrozumieć, jak bardzo ją lubią, a i Zuzanna - kiedy wreszcie się odnajdzie - zrozumie, że stary marynarz miał rację, bo choć pierścień nie czynił cudów, dopomógł dziewczynce w znalezieniu rzeczy najcenniejszej - przyjaźni rówieśników. Toteż kiedy nagle sroka porywa cenny dar marynarza, dzieci nie martwią się - jego "czary" nie będą im już potrzebne... (FSP)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
19. Weronika (Veronica) - Rum. 1972 reż. Elisabeta Bostan
reż. dubb.: Maria Piotrowska
Weronika - Lulu Mihăescu - Agnieszka Gralówna
wychowawczyni i Dobra Wrózka - Margareta Pâslaru - Elżbieta Jasińska
kucharz i Kot - Dem Rădulescu - Ryszard Dembiński
Lisica - Vasilica Tastaman - Alicja Krawczykówna
mysz Aurika - George Mihăiță - Aleksander Fogiel
Smaranda - Angela Moldovan - Halina Pawłowicz, ...

Barwny musical dla dzieci, wykorzystujący wątki rumuńskich bajek ludowych i nowoczesna technikę trickową. Bohaterka jest mała dziewczynka, za sprawa dobrej wróżki przeżywająca różne przygody w zaczarowanym lesie. [F]
Akcja zaczyna się w kolorowym, wesołym przedszkolu prowadzonym przez młodą wychowawczynię, śpiewem kierującą gromadką wychowanków. Zarówno ona, jak i gruby kucharz, mleczarz oraz gosposia, która ku jej niezadowoleniu opowiada dzieciom bajki, kochają bardzo tę gromadkę i robią wszystko dla uprzyjemnienia jej życia. Na urodziny małej Weroniki kucharz piecze wspaniały tort. Kiedy ma być pokrajany - świeczki gasną i w ogrodzie pojawia się Dobra Wróżka, która ofiarowuje dziewczynce czarodziejską sakiewkę pełną dobrych rad, spełniającą wszystkie życzenia.
Weronika, dumna z prezentu, nie chce bawić się z dziećmi. Chce być sama, więc sakiewka porywa ją do ciemnego lasu, gdzie dziewczynka przeżyje wiele niezwykłych, zabawnych, ale i groźnych przygód. Kolejno spotyka Świetliki, Zająca, którego uwalnia z pułapki zastawionej przez Lisicę, ratuje Myszy uwięzione w młynie groźnego Kota i ucieka wraz z nimi przed jego zemstą. Każda z tych przygód ma oczywiście ważny sens moralny: Weronika rozumie, jak ważne jest współżycie z rówieśnikami i całym otoczeniem, jak cenne przysługi mogą oddać nawet najskromniejsi współtowarzysze. Wróci do przedszkola, gdzie Dobra Wróżka jeszcze raz jej się objawi i wręczy nową czarodziejską sakiewkę, którą tym razem Weronika będzie się bawić wspólnie z dziećmi. (FSP)